[မၾကာေသးေသာ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္အတြင္းက တ႐ုတ္ျပည္ ခြန္းမင္ႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံ ႏံုခိုင္း၊ ဘန္ေကာက္၊ ရယုန္းတို႔ကို ဆက္သြယ္ေပးမည့္ အျမန္ရထားလမ္း တည္ေဆာက္မည့္ သတင္းကို ဖတ္လိုက္ရသည္။ အဆိုပါလမ္းသည္ မေလးရွားကို ျဖတ္၍ စင္ကာပူအထိ ဆက္သြယ္ေျပးဆဲြမည့္ အျမန္လမ္း၏အစိတ္အပိုင္းျဖစ္သည္ဟုလည္း သိလိုက္ရသည္။ ထို႔ျပင္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၁၈ ရက္ေန႔က တ႐ုတ္ျပည္အေရွ႕ဖ်ား ရိဝူၿမိဳ႕မွ ခရီးစတင္ခဲ့သည့္ မီးရထားတစီးသည္ အဂၤလန္ႏိုင္ငံ၊ လန္ဒန္ၿမိဳ႕သို႔ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ဆိုက္ေရာက္လာခဲ့သည္။ အဆိုပါခရီးမွာ ၁၈ ရက္ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီး ခရီးမိုင္အားျဖင့္ ၇၄၅၆ မိုင္ (၁၁ ၉၉၉ ကီလိုမီတာ) ကြာေဝးသည္။ လမ္းခရီးတြင္ ကာဇတ္စတန္၊ ႐ုရွား၊ ဘဲလား႐ုစ္၊ ပိုလန္ႏွင့္ အေနာက္ဥပေရာပတို႔ကုိ ျဖတ္သန္းခဲ့ရသည္။ ရထားသည္ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံဘက္မွ အဂၤလိပ္ေရလက္ၾကားေအာက္ ဥမင္လိုဏ္ေခါင္းကို ျဖတ္ၿပီး အဂၤလန္ကြၽန္းေပၚသို႔ ဆုိက္ေရာက္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ အဆုိပါ ရထားေပၚတြင္ ကြန္ တိန္နာ ၃၄ လံုးျဖင့္ ထည့္သြင္းထားေသာ အဓိကအားျဖင့္ တ႐ုတ္ျဖစ္ အဝတ္အထည္မ်ားႏွင့္ လူသံုးကုန္ပစၥည္းမ်ားကို သယ္ေဆာင္လာခဲ့သည္။ တ႐ုတ္မီးရထားလုပ္ငန္းသည္ စပိန္ႏိုင္ငံ မက္ဒရစ္ႏွင့္ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံ ဟမ္းဘဂ္ၿမိဳ႕မ်ားသို႔ ေျပးဆဲြေနခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။ ဤအရာမ်ားမွာ ရာဇဝင္စဥ္လာ ပိုးလမ္းမႀကီးကို ျပန္လည္ အသက္သြင္းျခင္းလည္း ျဖစ္သျဖင့္ ကမာၻ႔မီဒီယာမ်ားတြင္ စိတ္ဝင္စားဖြယ္သတင္း ျဖစ္ခဲ့သည္။ တ႐ုတ္၏ (One Belt One Road ) “ရပ္ဝန္းတခု၊ လမ္းမတေၾကာင္း” ဆိုသည့္ စီမံကိန္းမွာ က်ယ္ျပန္႔လွၿပီး က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္လည္း စီမံကိန္း၏ အဓိကက်သည့္ေနရာ တေနရာမွ ပါဝင္ေနေပသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျဖတ္၍ ေဖာက္လုပ္မည့္ ျမန္ႏႈန္းျမင့္ ရထားလမ္း၊ ကားလမ္းစီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာအစိုးရက တံု႔ျပန္ေျပာဆုိ အေျဖေပးထားျခင္း မရိွေသးသျဖင့္ မိမိတို႔ႏွင့္ ဘဝတူ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ားက အဆုိပါစီမံကိန္းအေပၚ စိတ္ဝင္စားမႈ မည္သို႔ရိွသည္၊ အဆိုပါစီမံကိန္းေၾကာင့္ မိမိတို႔ႏိုင္ငံ မည္မ်ွအက်ိဳးရိွႏိုင္သည္ သို႔မဟုတ္ မည္သုိ႔ အက်ိဳးယုတ္ႏိုင္သည္ကို သိရိွထားရန္ႏွင့္ မည္သည့္အေျခအေနသို႔ ေရာက္ရိွေနသည္ကို ပါသိရိွရန္ အေရးႀကီးပါသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ေဆာင္းပါးရွင္ Alvin Cheng- Hin Lim ၏ China’s “Belt and Road” and Mainland Southeast Asia ကို စာဖတ္သူမ်ား သိရိွ ဗဟုသုတရေစရန္ တင္ဆက္လိုက္ရပါသည္။ ဤေဆာင္းပါးကို ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ မတ္လ ၁၈ ရက္ေန႔တြင္ ကေနဒါႏိုင္ငံ တုိရြန္တိုၿမိဳ႕တြင္က်င္းပမည့္ Association for Asian Studies ၏ ႏွစ္ပတ္လည္ ကြန္ဖရင့္တြင္ တင္သြင္းမည္ျဖစ္သည္ဟု သိရပါသည္။ ရဲထြန္း (သီေပါ)] ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလက ပီကင္းတကၠသိုလ္ ႏိုင္ငံတကာေလ့လာေရးဌာန၏ ၾသဇာႀကိီးမားသည့္ ဌာနမႉး ပါေမာကၡဝမ္က်ိစိက တ႐ုတ္သတင္းစာ ဂလိုဘယ္တိုင္းမ္စ္တြင္ အျမင္အယူအဆတခု ပံုႏွိပ္ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ အဆိုပါအျမင္မွာ တ႐ုတ္ျပည္၏ အေနာက္ဘက္ပုိင္းရိွ ယူေရးရွား (ဥေရာပႏွင့္ အာရွဆက္စပ္ပါဝင္သည့္ ကုန္းေျမေဒသ- ဘာသာျပန္သူ) အေပၚထားရိွသည့္ တ႐ုတ္ ပထဝီႏိုင္ငံေရးမဟာဗ်ဴဟာကို ျပန္လည္သံုးသပ္ရန္ တိုက္တြန္းထားခ်က္ ျဖစ္သည္။ ဝမ္၏ အေနာက္တိုင္းဆိုင္ရာ မဟာဗ်ဴဟာမွာ ေနာက္တႏွစ္တြင္ ေၾကညာသည့္ တ႐ုတ္သမၼတ ရီွက်င့္ဖ်င္၏ “ပိုးလမ္းမ စီးပြားေရးရပ္ဝန္း” ႏွင့္ “၂၁ ရာစု ေရေၾကာင္းပိုးလမ္းမ”ဆိုသည့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ေပၚလစီအျဖစ္ ထြက္ေပၚလာသည္။ ဤေပၚလစီက ပါေမာကၡဝမ္၏ ကနဦးအျမင္ျဖစ္ေသာ ယူေရးရွားကုန္းေျမကို ေက်ာ္လြန္၍ အိႏိၵယသမုဒၵရာႏွင့္ ပစိဖိတ္သမုဒၵရာကမ္းေျခ ႏိုင္ငံမ်ားသို႔တိုင္ေအာင္ ခ်ဲ႕ထြင္စဥ္းစားလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ပိုးလမ္းမစီးပြားေရးရပ္ဝန္းႏွင့္ ေရေၾကာင္းပိုးလမ္းမ ဆိုသည္တို႔မွာ (One Belt One Road) “ရပ္ဝန္းတခု၊ လမ္းမတေၾကာင္း” ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး စီမံကိန္း၏ အဓိကအစိတ္အပိုင္းမ်ားျဖစ္သကဲ့သို႔ ၎တို႔၏ သက္ေရာက္မႈမွာ ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔လွသည္။ တ႐ုတ္ျပည္၏ လက္ရိွ မိတ္ဖက္ႏိုင္ငံမ်ားမွာ ၆၀ ေက်ာ္ရိွၿပီး စုစုေပါင္းလူဦးေရ ၄ ဒသမ ၄ ဘီလီယံ ရိွသည္။ ရပ္ဝန္းႏွင့္လမ္းမ အစီအစဥ္မွာ လက္ေတြ႔ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး နည္းလမ္းျဖစ္ၿပီး တ႐ုတ္ကိုေရာ သူ႔မိတ္ဖက္ ႏိုင္ငံမ်ားကိုပါ အကိ်ဳးရိွေစမည္ျဖစ္သည္။ မိတ္ဖက္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ မ်ားစြာလိုအပ္ေနေသာ အေျခခံအေဆာက္အဦမ်ား(လမ္း၊ တံတား၊ လ်ွပ္စစ္၊ ဆက္သြယ္ေရး ကြန္ရက္ စသည္မ်ား) ကို မဟာဗ်ဴဟာက်က် တည္ေဆာက္ရင္း ၎တို႔၏ စီးပြားေရး ဖံြ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈကို တြန္းတင္ေပးႏိုင္သည့္တခိ်န္တည္းတြင္ တ႐ုတ္၏ ဂဏန္းတလံုး တိုးတက္မႈႏႈန္း ပံုမွန္သစ္ (new normal of single-digit growth) ဆိုသည့္ စီးပြားေရး အင္ဂ်င္ကိုလည္း ပံုေဖာ္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ အဆုိပါ ပံုမွန္သစ္ ဆိုသည္မွာ တ႐ုတ္၏ ကုန္ပစၥည္းထုတ္လုပ္ေရးအေျချပဳစီးပြားေရးမွ သံုးစဲြမႈအေျချပဳ စီးပြားေရးသို႔ အေျပာင္းအလဲ လုပ္မႈ၏ ရလဒ္ျဖစ္ၿပီး၊ ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ၏ ေမာင္းႏွင္ေရးအင္အားစုမ်ားမွာ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္မ်ား၏ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားအတြင္း တြန္းအားျဖစ္ခဲ့ေသာ ဂဏန္းႏွစ္လံုး တိုးတက္မႈႏႈန္းကို အစားထိုးရန္အတြက္ ျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္၏ ပံုမွန္သစ္သို႔ အကူးအေျပာင္းက ကမာၻ႔လူသံုး ကုန္ပစၥည္းမ်ား၏တန္ဖိုးကို ေလၽွာ႔ခ်ေပးလိမ့္မည္ျဖစ္သည့္အတြက္ လူသံုးကုန္ပစၥည္း ထုတ္လုပ္သူမ်ားကို ထိခိုက္ေပလိမ့္မည္။ ရပ္ဝန္းႏွင့္လမ္းမကဲ့သုိ႔ စီမံကိန္းမ်ား၏ ေရွ႕ေဆာင္မႈေၾကာင့္ ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ စီးပြားေရးအရိွန္ေလ်ာ့က်လာျခင္းကို ျပန္လည္ တိုးတက္လာေစရန္ တြန္းအားေပးလံႈ႔ေဆာ္မႈ ျဖစ္လာမည္မွာ ေသခ်ာသည္။ ရပ္ဝန္းႏွင့္လမ္းမ အစီအစဥ္ေအာက္ရိွ အေျခခံ အေဆာက္အဦ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားက မိတ္ဖက္ႏိုင္ငံမ်ား၏ စီးပြားေရးကို တြန္းအားျဖစ္ေစလိမ့္မည္။ IMF ၏ တြက္ဆခ်က္အရ ဖံြ႔ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားမွာ အေျခခံအေဆာက္အဦ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ျခင္းက အဆတိုးသက္ေရာက္မႈကို ရရိွႏိုင္သည္ဟု ဆိုသည္။ အဆိုပါ အဆ တိုးသက္ေရာက္မႈမွာ အေျခခံအေဆာက္အဦ ေဆာက္လုပ္ျခင္းအေပၚ ၁ ေဒၚလာ သံုးစဲြတိုင္း စီးပြားေရးဖံြ႔ၿဖိဳးမႈ ၁ ဒသမ ၆ ေဒၚလာဖိုး တြန္းအားျဖစ္ေစမည္ ဆိုသည္။ ကုန္သြယ္ေရးက႑တြင္ “ရပ္ဝန္းႏွင့္လမ္းမ” အစီအစဥ္ေၾကာင့္ ေနာက္လာမည့္ ဆယ္စု ႏွစ္မ်ားအတြင္း မိတ္ဖက္ႏိုင္ငံမ်ား၏ စီးပြားေရးကို ၂ ဒသမ ၅ ထရိီလီယံဖိုးအထိ တိုးပြားလာေစမည္ဟု ဆိုသည္။ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈက႑တြင္ “ရပ္ဝန္းႏွင့္ လမ္းမ” အစီအစဥ္က တ႐ုတ္ျပည္ကို ပင္လယ္ရပ္ျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈတင္ပို႔သူအျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားေစမည္ ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ စက္မႈလုပ္ငန္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏံွမႈမ်ား တင္ပို႔မႈက ‘တ႐ုတ္အစိုးရ၏ ေဖးမေထာက္ပ့့ံသည့္စနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအစီအစဥ္’ (Supply-side reform programe ထုတ္ကုန္ျမႇင့္တင္ရန္ အခြန္ေလၽွာ႔ခ်ေပးေသာ စနစ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး)ကို ‘တ႐ုတ္၏ အလြန္အကြ်ံကုန္ထုတ္လုပ္ႏိႈင္စြမ္းကို ေလၽွာ႔ခ်ျခင္း’အားျဖင့္ လြယ္ကူ ေခ်ာေမြ႔ေစလိမ့္မည္။ အျပန္အလွန္အားျဖင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ လက္ခံေသာႏိုင္ငံမ်ားက အလြန္လိုအပ္ေနေသာ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားကို အထူးသက္သာေသာေစ်းႏႈန္းမ်ားျဖင့္ တ႐ုတ္က ေထာက္ပံ့ေပးျခင္းအားျဖင့္ အက်ိဳးခံစားရမည္ျဖစ္သည္။ မိတ္ဖက္ႏိုင္ငံမ်ား၏ ရပ္ဝန္းႏွင့္လမ္းမဆိုင္ရာ စီမံကိန္းမ်ားကို ဘ႑ာေငြ စိုက္ထုတ္ႏိုင္ေစရန္ တ႐ုတ္က ႏိုင္ငံတကာ ဘ႑ာေရးအဖဲြ႔အစည္းမ်ားစြာကို ထူေထာင္ခဲ့သည္။ လူသိထင္ရွားအရိွဆံုး အဖဲြ႔အစည္းမွာ Asian Infrastructure Investment Bank ( AIIB ) အာရွအေျခခံအေဆာက္အဦ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဘဏ္ ျဖစ္သည္။ အဆိုပါဘဏ္၏ ပထမဦးဆံုး စီမံခ်က္မ်ားကို လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ကပင္ စတင္ခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ AIIB ဘဏ္၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားမွာ ဝင္ေငြနည္းတိုင္းျပည္မ်ားကို ဘ႑ာေရးေထာက္ပ့ံျခင္းျဖင့္ ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ကြာဟခ်က္ကို က်ဥ္းေျမာင္းသြားေစရန္ ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ ႏိုင္ငံမ်ားမွာ ကမာၻ႔ဘဏ္ႏွင့္ အာရွဖံြ႔ၿဖိဳးေရးဘဏ္မ်ားကဲ့သုိ႔ အစဥ္အလာ ဘ႑ာေရး အရင္းအျမစ္မ်ားမွ ေခ်းေငြရရိွရန္ အခက္အခဲမ်ားရိွၾကသည္။ AIIB ဘဏ္အျပင္ ပိုးလမ္းမ ရန္ပံုေငြ (Silk Road Fund) ကိုလည္ းတည္ေထာင္ၿပီးျဖစ္သည္။ ထုိ႔ျပင္ ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈသစ္ဘဏ္ (New Development Bank) ကုိ စတင္တည္ေထာင္ၾကသည့္ ဘရစ္ (BRICS - ဘရာဇီးလ္၊ ႐ုရွား၊ အိႏိၵယ၊ တ႐ုတ္ႏွင့္ ေတာင္အာဖရိက) အဖဲြ႔ဝင္ တဦးလည္း ျဖစ္သည္။ အေရွ႕ေတာင္အာရွအေနျဖင့္ ပိုးလမ္းမစီးပြားေရးရပ္ဝန္းတြင္ေရာ ေရေၾကာင္း ပိုးလမ္းမအစီအစဥ္တြင္ပါ ဆက္စပ္ပါဝင္ေနၿပီး ရပ္ဝန္းႏွင့္လမ္းမ စီမံကိန္းမ်ားက ပါဝင္ေသာ ႏိုင္ငံမ်ား၏ စီးပြားေရးဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရးတိုးတက္မႈကို တြန္းအားေပးႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ အမွန္တကယ္အားျဖင့္ တ႐ုတ္ႏွင့္ အာဆီယံသည္ ၂၀၂၀ အေရာက္တြင္ ကုန္သြယ္မႈ တန္ဖိုး ၁ ထရီလီယံအထိေရာက္ရိွရန္ ရည္မွန္းထားသည္။ ယခု အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ားကို အနီးကပ္ၾကည့္ၾကစို႔။ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ကုန္းေျမ ျမန္မာႏိုင္ငံ တ႐ုတ္-ျမန္မာဆက္ဆံေရးမွာ မၾကာေသးမီႏွစ္မ်ားက မႈန္ဝါးဝါးရိွလာခဲ့ၿပီး တ႐ုတ္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမွာ ေႏွးေကြးတံု႔ဆုိင္းလာသည္။ အဆိုပါကိစၥမွာ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ ျမစ္ဆံုဆည္စီမံကိန္းကို ယာယီရပ္ဆိုင္းလိုက္ျခင္းႏွင့္ ယူနန္ျပည္နယ္၏ နယ္စပ္ ေဒသတြင္ တိုင္းရင္းသားသူပုန္မ်ားႏွင့္ ျမန္မာတပ္မေတာ္တို႔ ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ပြားလာမႈ၏ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ျဖစ္သည္။ မၾကာေသးခင္က ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အဆုိပါ အခက္အခဲမ်ား ရိွေသာ္လည္း တ႐ုတ္ျပည္မွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈအရေရာ၊ ကုန္သြယ္မႈအရပါ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အႀကီးဆံုးေသာ စီးပြြားေရးမိတ္ဖက္ျဖစ္လ်က္ပင္ ရွိေသးသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ၾသဇာရိွ ပုဂိၢဳလ္အခ်ိဳ႕က ရပ္ဝန္းႏွင့္လမ္းမအစိီအစဥ္ေၾကာင့္ ၎တို႔တုိင္းျပည္ ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အတြက္ ရရိွလာႏိုင္ဖြယ္ရိွသည့္ အက်ိဳးစီးပြားကို အသိအမွတ္ျပဳၾကသည္။ အလားတူပင္ တ႐ုတ္အစိုးရအေနျဖင့္လည္း ယူနန္ျပည္နယ္ႏွင့္ အိႏိၵယသမုဒၵရာ ဆက္သြယ္ရာ ကုန္းေျမ ေပါင္းကူးစၾကၤန္ျဖစ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပထဝီမဟာဗ်ဴဟာအရ အေရးႀကီးသည္ျဖစ္၍ လက္လြတ္မခံႏိုင္ေခ်။ အထူးသျဖင့္ ေရႊပိုက္လိုင္းမွာ ယူနန္ျပည္နယ္ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေက်ာက္ျဖဴဆိပ္ကမ္းကိုျဖတ္လ်က္ ေရနံႏွင့္သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ ပို႔လႊတ္သည့္ လမ္းေၾကာင္း ျဖစ္၍ တ႐ုတ္ျပည္အေနျဖင့္ မာလကၠာ ေရလက္ၾကားႏွင့္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ကို ျဖတ္သန္းရန္ မလိုေတာ့ေပ။ ယခင္အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ၂၀၁၆ ေရြးေကာက္ပဲြအႏိုင္ရ အစုိးရတက္လာသည့္အတြက္ တ႐ုတ္-ျမန္မာဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္တိုးတက္လာရန္ ေမ်ွာ္လင့္ခ်က္ျမင့္တက္လာသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ေတာင္းဆုိ ထားေသာ ျမစ္ဆံုဆည္တည္ေဆာက္ေရး ျပန္လည္ခြင့္ျပဳရန္ႏွင့္ အဆိုျပဳထားေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျဖတ္သန္း၍ ထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္ မေလးရွားသုိ႔ဆက္သြယ္မည့္ ျမန္ႏံႈးျမင့္ ရထားလမ္းေဖာက္လုပ္ေရး ကိစၥမ်ားကဲ့သို႔ အဓိကျပႆနာမ်ားကို ျမန္မာအစိုးရက အဆံုးအျဖတ္ေပးရန္ က်န္ရိွေနဆဲ ျဖစ္သည္။ လာအိုႏွင့္ ကေမာၻဒီးယား လာအုိႏွင့္ ကေမာၻဒီးယားႏိုင္ငံတို႔မွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ အရင္းႏွီးဆံုးႏွင့္ အတည္ၿငိမ္ဆံုးေသာ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ လာအိုႏိုင္ငံၿမိဳ႕ေတာ္ ဗီယန္က်င္းႏွင့္ ယူနန္ ျပည္နယ္ ၿမိဳ႕ေတာ္ ခြန္းမင္ တို႔အၾကား ျမန္ႏံႈးျမင့္ ရထား လမ္း ေဖါက္လုပ္လ်က္ရိွရာ တံတား ၁၅၄ ခု၊ ဥမင္လိႈ္င္ေခါင္း ၇၆ ခု၊ ဘူတာရံု ၃၁ ခု တို႔ပါဝင္သည္။ ခြန္မင္း-ဗီယန္က်င္း အျမန္ ရထားလမ္းမွာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၇ ဘီလ်ံမ်ွကုန္က်မည္ျဖစ္သည္။ အဆိုပါကုန္က်ေငြကို လာအိုအစိုးရက တ႐ုတ္ ျပည္မွရရိွသည့္ အထူးသက္သာခြင့္ေခ်းေငြျဖင့္ ကုန္က်ခံမည္ ျဖစ္သည္။ ဤစီမံကိန္းက လာအုိအစုိးရအေပၚ အလြန္မ်ားျပားေသာ ေႂကြးၿမီမ်ားတင္ရိွမွာ ျဖစ္ေသာ္လည္း၊ အေျခခံအေဆာက္အဦသစ္အေနျဖင့္ ေရရွည္တြင္ စီးပြားေရး ဖံြ႔ၿဖိဳး တိုးတက္မႈကို တြန္းအားျဖစ္ေစလိမ့္မည္ဟု လာအိုမ်ားက ယံုၾကည္ၾကသည္။ စြမ္းအင္က႑ တြင္ လာအိုႏိုင္ငံသည္ တ႐ုတ္ေရအားလ်ွပ္စစ္ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ အတူလက္တဲြ၍ မဲေခါင္ျမစ္ ေၾကာင္းတေလ်ွာက္ ေရကာတာမ်ားကို တည္ေဆာက္ လ်က္ရိွသည္။ ၿပီးစီးသည့္အခါတြင္ ဤေရကာတာမ်ားမွ လ်ွပ္စစ္ဓာတ္အားကို အိမ္နီးခ်င္းႏို္င္ငံမ်ားသို႔ တင္ပို႔ေရာင္းခ်ျခင္းျဖင့္ လာအိုႏိုင္ငံအတြက္ အခြန္ေငြရွာေပးေပလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေဝဖန္သူမ်ားက အဆိုပါ ေရကာတာမ်ားမွာ လာအိုႏိုင္ငံႏွင့္ မဲေခါင္ျမစ္ျဖတ္သန္းရာႏိုင္ငံမ်ားတေလ်ွာက္ရိွ ျမစ္တြင္း ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းကို ပ်က္စီးေစျခင္း အပါအဝင္ ျမစ္၏ သဘာဝထိန္းညိႇမႈစနစ္အေပၚ ဆိုးရြားေသာ သက္ေရာက္မႈမ်ား ျဖစ္ေစလိမ့္မည္ဟု သတိေပးၾကသည္။ ပိုးလမ္းမစီးပြားေရးရပ္ဝန္း၏ ႐ႈျမင္ခ်က္အရ အေရွ႕ေတာင္အာရွကုန္းမႀကီးကို ျဖတ္သန္းသည့္ ျမန္ႏႈန္းျမင့္ရထားလမ္း ကြန္ရက္တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံမွ ကေမာၻဒီးယားႏွင့္ ဗီယက္နမ္တို႔ကုိျဖတ္၍ တ႐ုတ္ျပည္တြင္းသို႔ေပါက္သည့္ လမ္းေၾကာင္းတခု ပါဝင္ ေသာ္လည္း ဗီယက္နမ္ေရာ ကေမာၻဒီးယားပါ အဆိုပါလမ္းေၾကာင္း တည္ေဆာက္ေရးကို သေဘာတူလက္ခံေၾကာင္း မေျပာၾကေသးေပ။ ဗီယက္နမ္အေနျဖင့္ ရပ္ဝန္းႏွင့္ လမ္းမ အစီအစဥ္အတြက္ မိတ္ဖက္ႏို္င္ငံျဖစ္ႏိုင္ပံုမေပၚေခ်။ အေၾကာင္းမွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္အေပၚ ေရရွည္အျငင္းပြားေနခဲ့ေသာ ျပႆနာတည္ရိွေနသည့္အျပင္ စီးပြားေရးအရ တ႐ုတ္က လႊမ္းမိုးလာမည့္အေရးကိုလည္း စိုးရြံ႕ေနသည္။ မည္သုိ႔ပင္ဆုိေစ ထရမ့္၏ အေမရိကန္ႏိုင္ငံက TPP (Trans-Pacific Partnership) ပစၥိဖိတ္ျဖတ္ေက်ာ္ မိတ္ဖက္အဖဲြ႔မွ ႐ုတ္တရက္ ႏုတ္ထြက္လိုက္ျခင္းေၾကာင့္ ဗီယက္နမ္ကို တ႐ုတ္ႏွင့္ ပိုမိုနက္႐ိႈင္းသည့္စီးပြားေရးပူူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈလုပ္လာေစရန္ တြန္းအားျဖစ္ေစလိမ့္မည္။ အထူးသျဖင့္ ဗီယက္နမ္အစိုးရသည္ TPP အေပၚ အနာဂတ္ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအတြက္ အဓိကရင္းျမစ္အျဖစ္ သံုးသပ္တြက္ဆထားသည့္အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပသည္။ ကေမာၻဒီးယားကိစၥတြင္ တ႐ုတ္-ကေမာၻဒီးယား စီးပြားေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမွာ လက္ငင္းအားျဖင့္ အေျခခံက်ၿပီး ခ်က္ခ်င္းလိုအပ္ေနေသာ လမ္းမ်ား၊ တံတားမ်ား၊ ေရအားလ်ွပ္စစ္ထုတ္ေရကာတာမ်ားကဲ့သုိ႔ အေျခခံအေဆာက္အဦ တည္ေဆာက္ေရးကို အာ႐ံုစုိက္လ်က္ရိွသည္။ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္က တ႐ုတ္သမၼတ ရီွက်င့္ဖ်င္ ကေမာၻဒီးယားသို႔ သြားေရာက္လည္ပတ္စဥ္က ကေမာၻဒီးယား၏ ျမန္ႏႈန္းျမင့္ရထားလမ္း တည္ေဆာက္ေရး တြင္ တ႐ုတ္က ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံရန္ ေၾကညာခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ အေသးစိတ္ကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားရန္ က်န္ေနေသးသည္။ အာဆီယံအဖဲြ႔အတြင္း ကေမာၻဒီးယားႏွင့္ (ပိုမိုေပ်ာ့ေပ်ာင္းသည့္) လာအိုႏိုင္ငံတို႔က တ႐ုတ္ဘက္မွရပ္တည္ရန္ လိုလိုလားလား ရိွၾကသည္။ အာဆီယံအဖဲြ႔ အစည္းအေဝးတြင္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္တြင္း တ႐ုတ္၏ လႈပ္ရွားမႈမ်ားအေပၚ ေဝဖန္ခ်က္ ပူးတဲြထုတ္ျပန္ေၾကညာရန္ ေဆြးေႏြးညိႇႏိႈင္းျခင္းအေပၚ ကေမာၻဒီးယားက ပိတ္ပင္တားဆီးသည္။ ထိုအခ်က္ေၾကာင့္ အာဆီယံ၏ အျခားအဖဲြ႔ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားက ကေမာၻဒီးယားအစိုးရအေပၚ မေက်မနပ္ျဖစ္လာၿပီး ကေမာၻဒီးယားကို အဖဲြ႔မွ ထုတ္ပယ္ရန္ ေဆာ္ၾသသည္အထိ ျဖစ္လာသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၂၀၁၆ ခုႏွစ္တြင္ မေလးရွားႏွင့္ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံတုိ႔က ႐ုတ္တရက္ဆုိသလို တ႐ုတ္ဘက္သို႔ ယိမ္းလာျခင္းျဖင့္ အာဆီယံအဖဲြ႔အတြင္း အျပင္းအထန္ အျငင္းပြားစရာျဖစ္ေနေသာ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္အေရးကိစၥမ်ိဳးတြင္ တ႐ုတ္ဘက္မွ ရပ္တည္မည့္ ႏိုင္ငံအေရအတြက္ တိုးလာေစသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ပိုးလမ္းမစီးပြားေရးရပ္ဝန္းႏွင့္ေရာ ေရေၾကာင္းပိုးလမ္းမႏွင့္ပါ ဆက္စပ္ေန သျဖင့္ စိတ္ဝင္စားဘြယ္ေကာင္းသည္။ ထိုင္းႏိုိင္ငံ၏ အႀကီးဆံုးကုန္သြယ္ေရး မိတ္ဖက္ႏို္င္ငံ မွာ တ႐ုတ္ႏို္င္ငံျဖစ္သည္။ ရပ္ဝန္းႏွင့္ လမ္းမအစီအစဥ္ေၾကာင့္ ဆက္သြယ္သြားလာမႈ တိုးတက္လာျခင္းက သူတို႔၏ကုန္သြယ္ေရးပမာဏကုိ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၀၀ ဘီလ်ံထိ တိုးတက္လာေစလိမ့္မည္ဟု ေမ်ွာ္မွန္းထားၾကသည္။ တ႐ုတ္ျပည္က ခြန္းမင္ႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံ ႏံုခိုင္း၊ ဘန္ေကာက္ႏွင့္ ရယုန္းတို႔ကို ဆက္သြယ္ေပးမည့္ အျမန္ရထားလမ္း တည္ေဆာက္ရန္ အဆိုျပဳစဥ္ ဘ႑ာေရး အေထာက္အပံ့အတြက္ အဆိုျပဳေခ်းေငြကာလ သတ္မွတ္ခ်က္ကိုေဆြးေႏြးသည့္အခါ ထိုင္းအစိုးရက(၂၀၁၆ ခုႏွစ္တြင္)တ႐ုတ္၏ ဘ႑ာေငြ ေထာက္ပံ့ေရး အဆိုျပဳခ်က္ကို ပယ္ခ်လိုက္ၿပီးအျမန္ရထားလမ္းကိုလည္း ဘန္ေကာက္ႏွင့္ နခုန္ ရတ္ခ်ာစီမာ အၾကားျပည္တြင္းသြားသည့္ လမ္းအျဖစ္သာ ျဖတ္ေတာက္ပစ္လိုက္ၿပီး၊ လာအိုကိုျဖတ္၍ ယူနန္ျပည္နယ္ခြန္းမင္သို႔ ဆက္လက္ေဖာက္လုပ္ေရးကိစၥကို ရပ္ဆိုင္းပစ္ လိုက္သည္။ အျခားတဖက္တြင္ မေလးရွားႏွင့္ထုိင္းႏိုင္ငံတုိ႔သည္ ဘန္ေကာက္ႏွင့္ ကြာလမ္လန္ပူအၾကား အျမန္ရထားလမ္းတည္ေဆာက္ႏိႈင္ေရးအတြက္ ျဖစ္ႏိႈင္ေခ်မ်ားကို ေလ့လာသံုးသပ္ေနၾကသည္။ ဤလမ္းေၾကာင္းက ကြာလမ္လန္ပူ-စကၤာပူ အျမန္ရထား လမ္းႏွင့္ ဆက္မိမည္ျဖစ္ၿပီး အကယ္၍ အဆိုပါ ပေရာဂ်က္ႏွစ္ခုလံုးကို တ႐ုတ္သို႔ အပ္ႏွံ ခဲ့ပါက သူတို႔အေနျဖင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွကုန္းေျမမေပၚ အျမန္ရထားလမ္းကြန္ရက္ တည္ေဆာက္ေရး-ပိုးလမ္းမစီးပြားေရးရပ္ဝန္း အိပ္မက္ကို လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ေဖာ္ လာႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ အားလံုးသိၾကသည့္အတုိင္း ထိုင္းႏိုင္ငံသည္ ေရေၾကာင္းပိုးလမ္းမေပၚတြင္လည္း တည္ရိွ ေလရာ သူ၏ လင္ခ်ဘန္း (Laem Chabang)ဆိပ္ကမ္းမွာ ေရေၾကာင္းလမ္းကြန္ရက္သို႔ ဝင္ေရာက္ရာ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ဂိတ္ေပါက္ျဖစ္လာမည္။ ယခုအခ်ိန္တြင္ လင္ခ်ဘန္းမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ အလုပ္အမ်ားဆံုးဆိပ္ကမ္းျဖစ္ၿပီး ေရေၾကာင္းပိုးလမ္းမတြင္ သေဘၤာလိုင္း ေၾကာင္းသစ္မ်ားတည္ေထာင္ျခင္းျဖင့္ သေဘၤာဝင္ထြက္ဆိုက္ကပ္သည့္ အေရအတြက္ ပိုမိုတုိးတက္လာမည္ဟုေမ်ွာ္ လင့္ရသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံရိွ အနာဂါတ္ျဖစ္လာႏိႈင္ေျခရိွေသာ ေရေၾကာင္းပိုးလမ္းမ ပေရာဂ်က္တခုမွာ အခ်ိန္ၾကာရွည္စြာ ေဆြးေႏြးေနခဲ့သည့္ ကရာ ကြ်န္းဆက္ျဖတ္ တူးေျမာင္းေဖါက္လုပ္ေရးျဖစ္သည္။ အဆုိပါ တူးေျမာင္းရိွလာပါက အိႏိၵယ သမုဒၵရာႏွင့္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္တို႔ အၾကားဆက္သြယ္သြားလာရာတြင္ မာလကၠာ ေရလက္ၾကားကို မဝင္ဘဲ ကူးသန္းသြားလာႏိႈင္မည္ျဖစ္သည္။ အခ်ိဳ႕ေသာအဆိုျပဳခ်က္မ်ား တြင္ တူးေျမာင္းကို ကုန္းေျမတံတားတခုျဖင့္ အစားထုိးမည္။ (တူးေျမာင္းမေဖါက္ဘဲ ကြ်န္းဆက္ေပၚတြင္ အေရွ႕-အေနာက္ ကားလမ္း၊ ရထားလမ္းေဖာက္၍ ပင္လယ္ႏွစ္ခုကို ဆက္သြယ္ေပးျခင္းကို ဆုိလိုပံုရသည္။) မေလးရွား အေရွ႕ဖက္ကမ္း႐ိုးတန္း မီးရထားလိုင္း ကုမၸဏီ (Malaysia’s East Coast Rail Link)က ကရ အတြက္ အဆိုျပဳထားသည္ႏွင့္ တူညီသည့္ ကုန္းေျမတံတားတခုကို ေအာက္ဖက္ မေလးရွားကြ်န္းဆြယ္အတြင္း ေဖာက္လုပ္ ရန္ အဆုိျပဳထားသည္ကိုလည္းေတြ႔ရသည္။ အထက္တြင္ေဖၚျပထားသကဲ့သို႔ မေလးရွား ႏွင့္ ထိုင္းတုိ႔သည္ ဘန္ေကာက္ႏွင့္ ကြာလမ္လမ္ပူအၾကား ျမန္ႏႈန္းျမင့္ရထားလမ္း တည္ေဆာက္ရန္ ေဆြးေႏြးညႇိႏိႈင္းေနၾကေလသည္။ အကယ္၍ ဤစီမံကိန္းႏွင့္ ကရာစီမံကိန္းတို႔ လုပ္ေဆာင္ျဖစ္ပါက တ႐ုတ္ႏွင့္ ထိုင္း အစီအစဥ္ေရးဆဲြသူမ်ားအေနျဖင့္၊ ကြာလမ္လမ္ပူ-ဘန္ေကာက္ ျမန္ႏႈန္းျမင့္ရထားလမ္းစီမံကိန္းကို ကရာတူးေျမာင္း သို႔မဟုတ္ ကရာကုန္း ေျမတံတား စီမံကိန္းႏွင့္ ေပါင္းစပ္ရန္ နည္းလမ္းမ်ားရွာၾကဖို႔ လိုအပ္မည္ ျဖစ္ေပသည္။ ရဲထြန္း (သီေပါ) ( IPP Review မွ Alvin Cheng- Hin Lim ၏ China’s “Belt and Road” and Mainland Southeast Asia ကို ဘာသာျပန္ပါသည္။) အယ္ဘင္ ခ်န္ဟင္လင္းမ္ ( Alvin Cheng-Hin Lim ) အယ္ဘင္ ခ်န္ဟင္လင္းမ္သည္ ႏိုင္ငံတကာ ျပည္သူ႔ေရးရာေပၚလစီ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီလီမိတက္(IPP)မွ သုေတသနမႈးတဦးျဖစ္သည္။ သူသည္ မႏိုအာရိွ ဟာဝိုင္အီ တကၠသိုလ္မွ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံဘာသာျဖင့္ Ph.D ဘဲြ႔ရရိွခဲ့သည္။ ကေမာၻဒီးယား၏ ပန္နာဆာ ထရာ တကၠသိုလ္ႏွင့္ ႏိုက္ဂ်ီးရီးယား၏ အေမရိကန္တကၠသိုလ္တို႔တြင္ စာသင္ၾကားခဲ့သည္။ IPP သို႔မေရာက္မီွက သူသည္ ေလာင္းဂတ္စ္ အင္စတီက်ဳတြင္ ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာ ဘာသာရပ္အတြက္ သုေတသနမႉးအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ သည္။