မိန္းကေလးနဲ့ ကေလးေတြက အမ်ားစုပဲ (စစ္ေျပးဒုကၡသည္အေျခအေနကုိ ေမးျမန္းခ်က္)
နေသွင်
·
December 9, 2011
ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ဒီနွစ္လယ္ေလာက္က စတင္ခဲ့တဲ့ တုိက္ပြဲေတြေၾကာင့္ အခုခ်ိန္ထိ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ ေသာင္းနဲ့ ခ်ီ႐ွိေနတယ္လုိ့ ဒုကၡသည္ ကူညီေရး အဖြဲ့ေတြက ဆုိပါတယ္။ ဒီလို စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြထဲက ကေလးငယ္နဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြ အမ်ားစုျဖစ္ျပီး၊ ေဆာင္းရာသီ၀င္လာတဲ့အတြက္ က်န္းမာေရး ျပဿနာေတြ ၾကံုေတြ့ေနတယ္လုိ့ ကယ္ဆယ္ေရး အဖြဲ့ေတြက ဆုိပါတယ္။
[caption id="attachment_18686" align="alignleft" width="300" caption="ကိုျမတ္သူ"][/caption]
မၾကာခင္ကပဲ ျမစ္ၾကီးနားနဲ့ ၀ုိင္းေမာ္ တ၀ုိက္က ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ သြားေရာက္ကူညီခဲ့တဲ့ ၈၈ မ်ဳိးဆက္အဖြဲ့က ကိုျမတ္သူကို ေမးျမန္းထားပါတယ္။
အခု ကိုျမတ္သူတုိ့ ဘယ္ဒုကၡသည္ စခန္းကို ေရာက္ေနလဲခင္ဗ်။
“ဒုကၡသည္စခန္း ၂၀ ခုနီးပါးေလာက္ေရာက္တယ္။”
ျမစ္ၾကီးနားတုိ့ ဘာတုိ့ေပါ့။
“ဟုတ္ကဲ့။ ျမစ္ၾကီးနား၊ ၀ုိင္းေမာ္ ၂ ျမို့ေပါင္းကို ၃၀ ေက်ာ္ေလာက္႐ွိတာကို။ အကုန္ေရာက္နုိ္င္ေအာင္လို့ အဖဲြ့ေတြခဲြျပီး သြားၾကတာ။ WFP ဆုိရင္ ဆန္တုိ့ဆီတုိ့ေတာ့ ေပးတယ္။ ဆန္၊ ဆီနဲ့ပတ္သက္ရင္ေတာ့ လုံေလာက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဟင္းဘာညာနဲ့ လူေတြအမ်ားၾကီးအတြက္ေတာ့ မလုံေလာက္ဘူး။ စားေနတဲ့ဟာကိုၾကည့္ေတာ့လည္း ဟင္းေတြက ဆင္းဆင္းရဲရဲပါ။ ပဲပုပ္ေလး နည္းနည္း။ ပဲသီးေလး နည္းနည္းေလးေတြ။”
က်န္းမာေရး ကိစၥေတြေကာ ဘယ္လို႐ွိလဲ။
“က်န္းမာေရးကိစၥေတြေတာ့ သူတုိ့ေရေတြ ဘာေတြက်ေတာ့ ဒီေလာက္လူအမ်ားၾကီးကုိ လံုေလာက္ေအာင္ မေပးနုိင္ေတာ့ဘူး။ အဲဒီမွာ ယားနာေတြက အမ်ားၾကီးျဖစ္ၾကတာ။ အရမ္းေအးလာေတာ့ ေစာင္ေတြ အကာအရံေတြ လိုတယ္ေလ။ အဲဒါေၾကာင့္ ေခ်ာင္းဆုိးတာေတြ အရမ္းျဖစ္တယ္။ ကေလးေတြလည္း အမ်ားၾကီးပဲေလ။ အဓိက မိန္းကေလးနဲ့ ကေလးေတြက အမ်ားစုေပါ့။ ေယာက်္ားေလးေတြ သိပ္မေတြ့ရဘူး။”
ဘုရားေက်ာင္းေတြမွာ ထားတယ္မဟုတ္လား။
“ဘုရားေက်ာင္းက အမ်ားစုေပါ့။ ႐ွမ္း႐ြာေတြေတာ့ ႐ွမ္းဘုန္းၾကီးေက်ာင္းေတြမွာ တာ၀န္ယူျပီးထားတယ္။ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းက တာ၀န္ယူတာ႐ွိတယ္။ ေနာက္ျပီးေတာ့ ခရစ္ယာန္ေက်ာင္းေတြက တာ၀န္ယူတာ႐ွိတယ္။ ခရစ္ယာန္ေက်ာင္းေတြက အမ်ားစုတာ၀န္ယူတာေပါ့။ ေနရာေတာ့ က်ယ္တယ္။ အေဆာက္အဦ အမိုးအကာက နည္းတာကို။ က်ပ္က်ပ္ သိပ္သိပ္ပါပဲ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ အားလုံး ခန္းမၾကီးထဲမွာ ဖ်ာေတြကို အခင္းေလးေတြခင္းျပီးေတာ့ တုိးေ၀ွ့အိပ္ရတာပဲ။ ဒါမ်ိုးေတြ အမ်ားၾကီးေတြ့ရတယ္။”
ဘယ္ေလာက္ေလာက္ ၾကာၾကာေရာက္ေနျပီလို့ ေျပာၾကလဲ။
“၆ လပိုင္းက စေရာက္တဲ့သူေတြလည္း ႐ွိတယ္။ ၈ လပိုင္းမွာေတာ့ အမ်ားစု ေရာက္ၾကတယ္။ အခုထိလည္း ျပီးခဲ့တဲ့လကမွ စေရာက္တဲ့သူေတြလည္း ႐ွိတယ္။ အမ်ိုးမ်ိုးပဲ။”
[caption id="attachment_18685" align="alignright" width="310" caption="ကခ်င္ဒုကၡသည္မ်ား"][/caption]
ကိုျမတ္သူတုိ့ အကုန္ျဖန့္သြားတဲ့ အခါက်ေတာ့ လူဘယ္နွေယာက္ေလာက္ ႐ွိတယ္ဆုိတာ ျပန္တြက္ၾကည့္တာ႐ွိလားခင္ဗ်။
“လူက ၇၀၀၀ ေလာက္႐ွိတယ္။”
၀ုိင္းေမာ္တခုထဲပဲလား။
“ျမစ္ၾကီးနား၀ုိင္းေမာ္ ျမို့နယ္ေတြပဲ။ ျမို့ေပၚအေျခအေနက ၇၀၀၀ေလာက္႐ွိတယ္။”
ညွိနႈိင္းသြားရတာလား။ ဘယ္လိုမ်ိုးလဲ ခင္ဗ်။
“မနက္ကေန ညေန ၅ နာရီ၊ ၆ နာရီေလာက္ထိပဲ။ ၆ နာရီေနာက္ပုိင္း ျမို့ျပင္ထြက္ရတာ သိပ္အဆင္မေျပဘူး။ တခ်ို့က လုံး၀ပိတ္လုိက္တာေလ။”
အခုသြားတာ မနၱေလးက အဖဲြ့ေတြပါသြားလား။ ကိုျမတ္သူတုိ့နဲ့။
“ဟုတ္တယ္။ မနၱေလးက ဘ၀အလင္းတုိ့ ဘာတုိ့နဲ့တဲြသြားၾကတာ။ တျခားအဖဲြ့ေတြလည္း လာတယ္။ နမၼတီးအဖဲြ့တုိ့၊ ကေလးခ်စ္သူမ်ားအဖဲြ့တုိ့ လာၾကတယ္။ က်ေနာ္တုိ့ ၈၊ ဘ၀အလင္း၊ ေနာက္ နာေရးကူညီမႈအသင္းရယ္ အဖဲြ့ကေတာ့ ေလးငါးဖဲြ့ေလာက္ ျဖစ္ေနတယ္။”
ကိုျမတ္သူတုိ့ အဓိက ဘာေတြလႉခဲ့လဲ။ အကုန္လုံးကို။
“က်ေနာ္တုိ့ ပုိ္က္ဆံေလာက္ပဲ ေပးနုိင္တာပါ။ က်ေနာ္တုိ့က နည္းပါတယ္။”
ပိုက္ဆံဆုိတာက တဦးခ်င္းစီ မိသားစုအလုိက္ ေပးခဲ့တာေပါ့။
“ဟုတ္တယ္။ မိသားစုအလုိက္ကုိ ခရစ္ယာန္ေက်ာင္းက ခ်က္ေကၽြးတယ္ဆုိရင္ေတာ့ အဲဒီကုိ အပ္ေပးျပီး က်န္တာကို အေသးသုံးအတြက္ကုိ နည္းနည္းေပးေပါ့။ အဲဒါမ်ိုးေပါ့။ ခဲြျပီးေတာ့ ေပးခဲ့တာပါ။”
အဓိက လုိအပ္ခ်က္က ဘာလို့ေျပာမလဲ။
“ဟင္းပါပဲ။ အ၀တ္အစားေတြကေတာ့ တထည္တည္းနဲ့တင္ အၾကာၾကီးေနတာေတြ ႐ွိတယ္။ အဆင္ေျပသလို ၾကည့္သုံးၾကဆုိျပီးေတာ့ အေသးသုံးေလးေတြ ေပးခဲ့တာေပါ့။ က်ေနာ္တုိ့က အဲ့လုိတြက္တယ္။ တြက္တယ္ဆုိတာ ဘုရားေက်ာင္းကိုလည္း အမ်ားစုအပ္တယ္။ သူတုိ့ကိုလည္း အေသးသုံးေပးတယ္ဆုိေတာ့ သူတုိ့စားဖုိ့အတြက္လည္း ဘုရားေက်ာင္းက စီစဥ္လုိ့ရမယ္။ လူေတြကလည္း အေသးသုံး႐ွိတယ္ဆုိေတာ့ တေယာက္တေထာင္ဆုိရင္ မိသားစု ၅ ေယာက္႐ွိရင္ ၅၀၀၀ က်ပ္ ဆုိေတာ့၊ ၀ယ္ခ်င္တာ၀ယ္ေပါ့။”
ျမို့ေပၚမွာ ၀ယ္လုိ့ရတဲ့ဆုိင္ေတြ ႐ွိတယ္ေပါ့။
“ျမို့ေပၚမွာေတာ့ ႐ွိတယ္။ လုိတဲ့ပစၥည္းေတြကုိ အလြယ္တကူ၀ယ္လုိ့ ရနုိင္ပါတယ္။”
အဓိကေတာ့ ပုိ္က္ဆံမ႐ွိတာ ျဖစ္ေနတာေပါ့။ သူတုိ့က ဘယ္ကေန ထြက္ေျပးလာတာလဲ၊ ႐ြာေတြက ထြက္ေျပးလာတယ္လား။
“ဟုတ္ပါတယ္။ ပုိက္ဆံမ႐ွိၾကတာလည္း ပါတယ္။ တုိ္က္ပဲြျဖစ္တဲ့ အနီးအနား ပတ္၀န္းက်င္က႐ြာေပါင္းစုံေပါ့။ တာေလာၾကီးမွာျဖစ္ေတာ့ အဲဒီကလူေတြ အမ်ားစုပဲ။ သူတုိ့ကေတာ့ ႐ွမ္းေက်ာင္းကို သြားၾကတယ္။ ႐ွမ္းေတြမ်ားတာကို။”
ကခ်င္ေတြနဲ့ ႐ွမ္းေတြေပါ့။
“ဟုတ္ပါတယ္။ ကခ်င္ေတြေတာ့ အမ်ားစုေပါ့။ ႐ွမ္း႐ြာေတြလည္းပါတယ္။”
ကေလးေတြ အမ်ိုးသမီးေတြ မ်ားလား။ ဘယ္ေလာက္႐ွိ္လဲ။
“သူတုိ့ေတြပဲ။ အမ်ားစုက သူတုိ့ေတြပဲ။ ေယာက်္ားေလးက နည္းတယ္။ ႐ြာျပန္ျပီး လယ္ေတြဘာေတြ ျပန္သိမ္းတာေတြလည္း ႐ွိတာကို။ စပါးျပန္ရိတ္တာေတြလည္း ႐ွိေတာ့ အမ်ားစုက မိန္းကေလးနဲ့ ကေလးနဲ့ပဲ၊ ကေလးေတြက ေတာ္ေတာ္မ်ားတယ္။”
အခုအေျခအေနေတြ့လာေတာ့ ေနာက္ထပ္သြားလာဖုိ့ေတြေကာ စဥ္းစားထားေသးလား။
“က်ေနာ္တုိ့ ၾကိုးစားမယ္။ ျမစ္ၾကီးနား ၀ုိင္းေမာ္ ဆုိးတယ္ဆုိေပမယ့္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ အေကာင္းဆုံး ဒုကၡသည္စခန္းေတြပါ။ ဗန္းေမာ္တုိ့ဘာတုိ့ဆုိ ေတာ္ေတာ္ဆုိးတယ္ေျပာတယ္။ သြားမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဗန္းေမာ္ဘက္က ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို သြားဖို့မ်ားတယ္။ ဗုံးေတြလည္း ကဲြေနတာပဲ။ တုိ္က္ပဲြသံေတြလည္း ၾကားေနရတယ္။ ၀ုိင္းေမာ္နားတ၀ုိ္က္မွာဆုိ ၾကားေတာင္ၾကားေနရတာပဲ။”