၂၁-၄-၂ဝ၁၆ ေန႔က ေမးပါတယ္။ “က်မမွာ ဆီးခ်ိဳရိွပါတယ္။ က်မအသိတေယာက္က သူျမန္မာျပည္မွာေနခဲ့တုန္းက ရိွခဲ့ဖူးတယ္တဲ့။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာေဆးေသာက္လိုက္တာ ေပ်ာက္သြားတယ္လို႔ေျပာပါတယ္။ က်မကိုလည္း ျမန္မာေဆး ေသာက္ဖို႔ေျပာပါတယ္။ က်မက ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔အေဝးမွာ ေနတဲ့သူဆိုေတာ့ ေဆးမွာရမယ့္ဒုကၡကို မခံႏိုင္တာရယ္ တကယ္ေပ်ာက္မေပ်ာက္ဆိုတာကိုလည္း သိခ်င္လို႔ ဆရာ့ကို ေမးရတာပါ။ အမွားမ်ား ပါသြားရင္လည္း ခြင့္လြတ္ပါ။” “ဆီးခ်ိဳေပ်ာက္ေဆး မေပၚေသးပါ။ ေဆာရီး။” ၃-၁၂-၂ဝ၁၆ ေန႔ကလည္း ေမးပါတယ္။ “ဆရာ ဒီသတင္းမွန္လားလုိ႔ အတည္ျပဳေပးပါဦး။ http://www.snopes.com/diabetes-vaccine/ ဆီးခ်ိဳကာကြယ္ေဆးေတြ႔ၿပီ” “မဟုတ္ပါ။ သတင္းမွားသာျဖစ္တယ္။ ဆီးခ်ိဳကာကြယ္ေဆး မေပၚေသးပါ။ ေဆာရီး။” (လက္ဇင္း) ကာကြယ္ေဆး သတင္းနဲ႔အတူ ဆီးခ်ိဳကာကြယ္ေဆးေတြ႔ၿပီဆိုတဲ့သတင္းက ၁၈-၉-၂ဝ၁၆ ေန႔က ထြက္ပါတယ္။ မက္ဆီကိုကလာတာပါ။ မက္ဆီကိုအစိုးရကေန စစ္ေဆးၿပီး အမွားေဆးပညာသတင္းလုပ္တဲ့႐ံုးကို ပိတ္လိုက္ပါတယ္။ မက္ဆီကို ေဖာင္ေဒရွင္းက စမ္းသပ္မႈကို အေျခခံထားပါတယ္။ ေအာ္တိုခီမိုသာရာပီနည္းလို႔ ေခၚတယ္။ ဆီးခ်ိဳလူနာေတြဆီက ေသြး ၅ စီစီထုတ္ယူ၊ ေသြးရည္ ၅၅ စီစီနဲ႔ေရာ၊ ေရခဲေသတၲာထဲ ၅ ဒီဂရီ ဆဲလ္စီယပ္စ္မွာ သိမ္းထားတဲ့နည္းလို႔ဆိုပါတယ္။ လူ႔ေသြးက ၃၇ ဒီဂရီရွိတာမွာ အပူခ်ိန္ေျပာင္းသြာေတာ့ ဓာတ္ေျပာင္းမယ္။ အဲဒါကို ကာကြယ္ေဆးလုပ္တယ္။ ေဆးက ရက္ ၆ဝ ခံမယ္။ ကုသမႈ တႏွစ္ၾကာမယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ မက္ဆီကိုအစိုးရကေန အဲဒီ႐ံုးကို ပိတ္လိုက္ပါတယ္။ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနကလည္း ကာကြယ္ေဆးဆိုတာ မဟုတ္မမွန္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါဟာ (ေအာ္တိုအင္ျမဴ) ေရာဂါတခုျဖစ္တယ္။ ကိုယ့္ပစၥည္းကို ရန္သူသတ္မွတ္ၿပီး တိုက္ထုတ္ေနတဲ့ ေရာဂါတမ်ိဳးျဖစ္တယ္။ ဆီးခ်ိဳအမ်ိဳးအစား (၁) ဆိုတာ ကေလးဘဝမွာျဖစ္တယ္။ (၂) က အသက္ရမွသာျဖစ္တယ္။ သရက္ရြက္ကေန အၿမဲထုတ္ေပးေနတဲ့ သၾကားဓာတ္ကို ထိန္းေပးတဲ့ (အင္စူလင္) ေဟာ္မုန္း မထုတ္ႏိုင္လို႔ စားၿပီးတိုင္းတက္လာတဲ့ သၾကားဓာတ္ကို မထိန္းႏိုင္လို႔ေရာဂါျဖစ္တယ္။ ဆီးခ်ိဳရွိသူတိုင္း လူေနမႈပံုစံ ေျပာင္းျခင္းနဲ႔ ေဆးကိုတသက္လံုး သံုးျခင္းသာလုပ္ေနၾကရပါမယ္။ ေဆာရီး။ ဆီးခ်ိဳစစ္လိုက္ရင္ တခါနဲ႔တခါမတူပါ။ သၾကားဓာတ္မစားရင္ က်ေနတယ္။ တခါတေလ အက်လြန္လို႔ အခ်ိဳေကာက္စားရတယ္။ အဲဒါက ဆီးခ်ိဳေပ်ာက္သြားတာမဟုတ္ပါ။ ေသြးထဲကသၾကားဓာတ္ဟာ ထမင္း ၂ နပ္စားသူက ၂ ခါ၊ ၃ နပ္စားသူက ၃ ခါေျပာင္းေနတယ္။ မစားလို႔က်ေနတာ ေပ်ာက္တာမဟုတ္ပါ။ ၆-၄-၂ဝ၁၆ ေန႔ကထြက္တဲ့သတင္းမွာ လူ ၁၁ ေယာက္မွာ ၁ ေယာက္ ဆီးခ်ိဳရွိေနၾကတယ္လို႔ ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ႀကီးက ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။ ၁၉၈ဝ တုန္းက လူေပါင္း ၁ဝ၈ သန္းမွာဆီးခ်ိဳရွိခဲ့ရာကေန ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္မွာ လူေပါင္း ၄၂၂ သန္းမွာ ဆီးခ်ိဳရွိေနၾကတယ္။ ႏွစ္စဥ္လူေပါင္း ၃ ဒသမ ၇ သန္းတို႔ဟာ ဆီးခ်ိဳနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး ေသဆံုးေနရပါတယ္။ လူနာ ၄၃ ရာခိုင္ႏႈန္း ၃ ဒသမ ၇ သန္း တို႔ဟာ အသက္ ၇ဝ မတိုင္မီ ေသဆံုးေနၾကတာ ျဖစ္တယ္။ ဆီးခ်ိဳရွိေနသူေတြမွာ ႏွလံုးအတက္ရဖို႔ သူမ်ားေတြထက္ ၃ ဆပိုတယ္။ ေျခေထာက္ျဖတ္ရတာ၊ ေလျဖတ္တာ (ဆထုပ္ခ္ရတာ)၊ ေက်ာက္ကပ္အလုပ္မလုပ္ႏိုင္ေတာ့တာ၊ မ်က္စိကြယ္တာ၊ ကိုယ္ဝန္မွာ မျဖစ္သင့္တာေတြ ျဖစ္တာကလည္း သူမ်ားေတြထက္ အဆ ၂ဝ ပိုတယ္။ လူေနမႈပံုစံ က်န္းမာေရးနဲ႔အညီ မေနတတ္လို႔ ျဖစ္ေနၾကတာမ်ားတယ္။ လူေတြပိုဝလာၾကတာနဲ႔ ဆီးခ်ိဳကလည္း အဆက္အစပ္ရွိေသးတယ္။ ကမာၻ႔ လူႀကီးလူဦးေရ ၈၅ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ဆီးခ်ိဳရွိတယ္။ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္တုန္းက လူေပါင္း ၁ ဒသမ ၅ သန္း ေသဆံုးရတာ ဆီးခ်ိဳေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။ ေနာက္ထပ္ ၂ ဒသမ ၂ သန္းမွာ သၾကားဓာတ္ကရွိသင့္တာထက္ မ်ားေနၾကေသးတယ္။ ကာကြယ္ဖို႔ကေတာ့ အစားအေသာက္ပံုစံျပင္တာနဲ႔ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ လုပ္တာျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ေလွ်ာ့ခ်ရမယ္။ အဆီဓာတ္နဲ႔ သၾကားဓာတ္ နည္းနည္းသာစားသင့္တယ္။ ဆီးခ်ိဳရွိေနသူဟာ ေန႔တိုင္း (မနက္ + ေန႔လည္ + ည) အစားအေသာက္နဲ႔ ဆီးခ်ိဳေဆး အထူးသတိထားရမယ္။ ဆီးခ်ိဳေပ်ာက္တယ္ဆိုတာ မရွိပါ (မရွိပါ)။ ဆီီးခ်ိဳအမ်ိဳးအစား (၁) ဆိုတာ ေရာဂါခံႏိုင္ရည္စနစ္ခ်ိဳ႕ ယြင္းလို႔ျဖစ္ရတယ္။ ေသြးထဲက သၾကားဓာတ္ကိုထိန္းေပးေနတဲ့ ဆဲလ္ေတြ ပ်က္စီးတယ္။ သၾကားဓာတ္ကိုထိန္းေပးမယ့္ အင္စူလင္ေဟာ္မုန္းကို ထုတ္မေပးေတာ့တာမို႔ ဆီးခ်ဳိျဖစ္ေစတယ္။ လူေတြအမ်ားဆံုးျဖစ္တဲ့ ဆီးခ်ိဳ အမ်ိဳးအစား (၂) ကေတာ့ ျဖစ္ရတာမတူပါ။ လူေနမႈပံုစံကေနဆက္ျဖစ္တယ္။ အမ်ိဳးအစား (၂) ျဖစ္သူ ၉ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိတယ္။ အဲဒီအမ်ိဳးအစားဟာ လူဝတာနဲ႔ အစားအေသာက္နဲ႔ ဆက္စပ္ေနတယ္။ အမ်ိဳးအစား (၁) ဆိုတာ ငယ္စဥ္ကတည္းကျဖစ္တယ္။ ေနာက္တမ်ိဳးက ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနတုန္းမွာ ျဖစ္တယ္။ ၂ဝ၁၄ ေလ့လာမႈတခုအရ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္အားလံုးထဲမွာ ၉ ဒသမ ၂ ရာခိုင္ႏႈန္း ျဖစ္ၾကတယ္။ ၁ဝ-၁ဝ-၂ဝ၁၄ ေန႔ကသတင္းမွာ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ ဆရာဝန္တစုကေန ဆီးခ်ိဳေရာဂါ အမ်ိဳးအစား (၁) ကိုကုသႏိုင္ဖို႔ရာ စတမ္ဆဲလ္ေတြကိုသံုးၿပီး စမ္းသပ္ေနပါတယ္။ ဓာတ္ခြဲခန္းထဲမွာပဲ ဆဲလ္ေတြ သိန္းသန္းမ်ားစြာကို ျဖစ္လာေစတယ္။ ႂကြက္ေတြကို အရင္စမ္းေနပါတယ္။ အစားအစာထဲမွာပါတဲ့ သၾကားဓာတ္ကို ပံုမွန္သာရွိေနေအာင္ထိန္းဖို႔ သရက္ရြက္ထဲက ဘီတာဆဲလ္ ေတြကေန လုပ္ေပးတာ ျဖစ္တယ္။ တကယ္လို႔ ကိုယ့္ေရာဂါၿပီးစနစ္ကေန အဲဒီ ဘီတာဆဲလ္ ေတြကို ဖ်က္လိုက္ရင္ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ရေစပါေတာ့တယ္။ ဆရာဝန္ေတြကေန ပ်က္စီးသြားတဲ့ ဘီတာဆဲလ္ သန္း ၁၅ဝ ေလာက္ကို ဓာတ္ခြဲခန္းထဲမွာ သေႏၶသား စတမ္ဆဲလ္ ကေန လုပ္ယူၿပီး ဆီးခ်ိဳအမ်ိဳးအစား (၁) ကိုကုသဖို႔ ရည္ရြယ္ပါတယ္။ ဆဲလ္ ေတြကေန အင္စူလင္ ထုတ္ေပးႏိုင္ၿပီဆိုရင္ သၾကားဓာတ္ကို ထိန္ေပးပါလိမ့္မယ္။ လုပ္စရာအဆင့္ေတြ အမ်ားႀကီးေတာ့က်န္ပါေသးတယ္။ ေအာင္ျမင္မႈေတြအရ ဆီးခ်ိဳအမ်ိဳးအစား (၁) ကိုေပ်ာက္ေစဖို႔ အားရစရာေကာင္းတဲ့ေျခလွမ္းလို႔ ယူဆႏိုင္ပါတယ္။ ၂၄-၄-၂ဝ၁၆ ေန႔က ေဆးသုေတသနသတင္းမွာေတာ့ ဆီးခ်ိဳအမ်ိဳးအစား (၁) ဘာလို႔ျဖစ္သလဲ ေလ့လာမႈလုပ္ေနတာမွာ ေနာက္ဆံုးက်န္ေနတဲ့ ပေဟဠိကို ေတြ႔ရွိလိုက္ၿပီလို႔ဆိုပါတယ္။ ေရာဂါၿပီးစနစ္ကေန ဆီးခ်ိဳအမ်ိဳးအစား (၁) ကိုျဖစ္ေစတဲ့ (အင္စူလင္) ေဟာ္မုန္းကို တိုက္ခိုက္လို႔ဆိုတာကို ေဖာ္ထုတ္လိုက္ႏိုင္ပါၿပီ။ လင္ကြန္းတကၠသိုလ္ကေနလုပ္တာျဖစ္ပါတယ္။ ေတြ႔ရွိခ်က္ကေနဆက္ၿပီး ဆီးခ်ိဳကာကြယ္ေရးနဲ႔ ကုသေရးအတြက္ လမ္းပြင့္လာေစပါတယ္။ ဆီးခ်ိဳအမ်ိဳးအစား (၁) မွာ ေရာဂါၿပီးစနစ္ကေန (အင္စူလင္) ထုတ္ေပးေနတဲ့ (ဘီတာဆဲလ္) ကိုဖ်က္ဆီးေနလို႔ျဖစ္တယ္။ (အင္စူလင္) ကေန ေသြးထဲကသၾကားဓာတ္ကို ထိန္းေပးေနတယ္။ ဆီးခ်ိဳအမ်ိဳးအစား (၁) ရွိသူေတြမွာ (အင္တီေဘာ္ဒီ) ေတြေတြ႔ရတယ္။ ေရာဂါၿပီးစနစ္ကေန တိုက္ဖ်က္ေနတာ ပစ္မွတ္ (၅) ခုရွိတယ္။ Insulin အင္စူလင္၊ Glutamate decarboxylase ဂလူတာမိတ္ ဒီကာေဘာကဆီေလ့စ္၊ IA-2 အိုင္ေအ-တူး၊ Zinc transporter-8 ဇင့္ ထရန္စပိုတာ-အိတ္ နဲ႔ tetraspanin-7 တက္ထထြာစပါနင္-ဆဲဗင္းတို႔ျဖစ္တယ္။ အဲတာကို အခုမွေတြ႔တယ္။ ေနာက္ (၅) ႏွစ္ေလာက္ဆိုရင္ ဆီးခ်ိဳအမ်ိဳးအစား (၁) အတြက္ ကုသနည္းေပၚလာစရာရွိတယ္။ အေမရိကားမွာ ဆီးခ်ိဳျဖစ္ႏႈန္း အလြန္ျမင့္မားပါတယ္။ တိုးတက္ခ်မ္းသာတဲ့တိုင္းျပည္ျဖစ္ေတာ့ နည္းပညာျဖစ္ျဖစ္၊ ေဆးသိပၸံျဖစ္ျဖစ္မွာ အသစ္ေပၚတာမွန္သမွ် လက္ဦးမႈရယူႏိုင္စြမ္းရွိပါတယ္။ သုေတသနေတြအတြက္ ေဒၚလာ သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံထားပါတယ္။ ဆီးခ်ိဳေပ်ာက္ေဆးသာ အမွန္ရွိရင္ (ကန္ေတာ့ပါ) ပန္းေသပန္းညိႇဳး ေပ်ာက္ေဆးေပၚခဲ့တာထက္ ျမတ္အစြန္းပိုရမွာ ေသခ်ာပါတယ္။ (ဗိုင္ယာဂရာ) နာမည္ကို မွတ္ပံုတင္ထားတဲ့ Pfizer ကုမၸဏီဟာ ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္ကေန ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္အထိ ႏွစ္စဥ္ ေဒၚလာ ၁၆၈၇ သန္းကေန ၂ဝ၅၁ သန္းအထိ ရပါတယ္။ ဆီးခ်ိဳေပ်ာက္ေဆးေပၚရင္ ေဆးပညာႏိုဗယ္ဆုေတာင္ ၾကားျဖတ္ေပးေလာက္တယ္။ ေဒါက္တာတင့္ေဆြ