Homeမေးမြန်းခန်း
ရွမ္းေျမာက္ပိုင္း တိုက္ပြဲမ်ားတြင္ အရပ္သားမ်ား ေသဆံုး၊ အဖမ္းခံရမႈႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး တီအန္အယ္လ္ေအႏွင့္ ေမးျမန္းခ်က္
ရွမ္းေျမာက္ပိုင္း တိုက္ပြဲမ်ားတြင္ အရပ္သားမ်ား ေသဆံုး၊ အဖမ္းခံရမႈႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး တီအန္အယ္လ္ေအႏွင့္ ေမးျမန္းခ်က္
နန်းမြနဒီ
·
November 24, 2016
ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပုိင္းမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ တုိင္းရင္းသားပူးေပါင္းတပ္ဖြဲ႔နဲ႔ အစုိးရ တပ္အၾကား ပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ အရပ္သားေတြ ထိခုိက္ေသဆုံးမႈရွိေနပါတယ္။ အရပ္သား ထိခုိက္ေသဆုံးမႈေတြနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ အစုိးရထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြအေပၚ တုိင္းရင္းသား တပ္ဖြဲ႔တခုျဖစ္တဲ့ တအာင္းအမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (တီအန္အယ္လ္ေအ) အတြင္းေရးမႉး ဗိုလ္မႉးႀကီး တာဘုန္းေက်ာ္ကုိ နန္းျမနဒီက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။
ႏို၀င္ဘာ ၂၀ ရက္မွာ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံ၊ ၀မ္တိန္နဲ႔ မန္ဟိုင္းေဒသထဲကို ျမန္မာႏိုင္ငံ ဘက္က ပစ္လိုက္တဲ့ လက္နက္ႀကီးက်ည္ ၀မ္တိန္ဘက္ကို ၁၁ လုံး၊ မန္ဟိုင္းဘက္သို႔ ၂ လုံး၊ စုစုေပါင္း ၁၃ လုံး က်ေရာက္ေပါက္ကြဲခဲ့တယ္လုိ႔ အစုိးရက သတင္းထုတ္ျပန္ထားၿပီး ဒါက ေကအုိင္ေအနဲ႔ တီအန္အယ္လ္ေအတုိ႔လုပ္တာလုိ႔ ေျပာတယ္။ ဒီအေပၚဘယ္လုိမ်ားျပန္ၿပီး တုံ႔ျပန္ခ်င္ပါသလဲ။
“က်ေနာ္တုိ႔ တပ္ေပါင္းစုအဖြဲ႔ေတြက အဲဒီလုိ လက္နက္ႀကီးမ်ဳိးမရွိပါဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ တုိက္ပြဲျဖစ္တာက အနီးကပ္တုိက္ပြဲေတြျဖစ္တာ။ နယ္စပ္တေလွ်ာက္မွာဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔လည္း က်ေနာ္တုိ႔တပ္ဖြဲ႔ေတြကုိ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္းလုပ္ထားၿပီးသားပါ။ အခုေျမပုံနဲ႔ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးရုံးက ဆြဲျပသလုိ က်ေနာ္တုိ႔က နယ္စပ္ကုိပစ္ သူတုိ႔က နယ္စပ္တဖက္ကေန က်ေနာ္တုိ႔ကုိပစ္တဲ့ပုံစံက ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ရဲ့ပုံမွန္ မုသာ၀ါဒျဖန္႔ေနတဲ့၊ လိမ္ညာေနတဲ့ ဇာတ္ႀကီးပဲျဖစ္ပါတယ္။ အခုက်ေနာ္တုိ႔ တုိက္ပြဲျဖစ္တဲ့ေနရာကုိ ပစ္တာက အဓိက တ႐ုတ္နယ္စပ္ဖက္ကုိ ေက်ာ္သြားတဲ့ဟာေတြအကုန္လုံးက ၁၀၅ မုိင္ကုန္းကေန အတြင္းဖက္ ကေနၿပီးေတာ့မွ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က နယ္စပ္ဘက္မွာရွိေနတဲ့ က်ေနာ္တုိ႔က ပန္ဆုိင္းကုိ ၀င္တယ္။ မုံးကုိးကုိ ခ်တယ္။ အဲလုိဟာေတြကုိ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က ၁၀၅ မုိင္ အေနာက္ဖက္ကေန ပစ္တဲ့လက္နက္ႀကီးေတြ ေက်ာ္တာပါ။ ပစ္တဲ့လက္နက္ႀကီးေတြ အကုန္လုံးကလည္း ၁၀၅ေတြ၊ ၁၂၀ေတြ၊ ၁၀၅ ဆုိေတာ က်ေနာ္တုိ႔မရွိပါဘူး။ အကုန္လုံး ျမန္္မာ့တပ္မေတာ္ကပဲ ရွိတာပါ။”
ေနာက္ မေန႔ မနက္ ကြတ္ခုိင္ၿမိဳ႕နယ္ မန္ဆာေက်းရြာမွာ ေတာင္ယာလုပ္ေနတဲ့ ဦးရန္ဖန္၀မ္ သူ လၻက္ၿခံကေန ဆုိင္ကယ္နဲ႔ မုံးစီး၊ မုံးေဟာင္လမ္းအတုိင္း ျပန္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ တီအန္အယ္ေအ၊ ေကအုိင္ေအ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔ေတြက ပစ္ခတ္လုိက္ေတာ့ ဒဏ္ရာရၿပီး လား႐ႈိးေဆး႐ုံ ေရာက္သြားတယ္တဲ့။ ဒီလုိမ်ဳိးျပည္သူထိတဲ့အေပၚမွာေကာ ဘာေျပာလုိသလဲ။
“မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒါလည္းမဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီျဖစ္စဥ္အေသးစိတ္ က်ေန္ာတုိ႔လည္း မသိေသး ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အဲလုိ ေဒသခံေတြက က်ေနာ္တုိ႔လူထုေတြပဲ။ က်ေနာ္တုိ႔လူထုကုိ က်ေနာ္တုိ႔က အလကားေန ဘယ္ပစ္မလဲ။ အခုပဲ က်ေနာ္တုိ႔ဆီ၀င္တာက ဒီမူဆယ္ၿမိဳ႕ထဲမွာပဲ ကားသမားကုိ ေခ်ာဆြဲၿပီးေတာ့ ေခ်ာနဲ႔ပုိ႔ခုိင္းတယ္။ ၿပီးရင္ ကားသမားပစ္သတ္ေနတာက ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္ ေတြ၊ ျမန္မာ့ရဲေတြ၊ က်ေနာ္တုိ႔ လူထုကုိ က်ေနာ္တုိ႔ အဲလုိမလုပ္ပါဘူး။ ”
ေနာက္ၿပီးေတာ့မွ မေန႔တုန္းက နမ့္ခမ္းမွာ ကခ်င္ရြာသားႏွစ္ေယာက္ေသသြားတယ္ေလ။ အဲဒီကိစၥကေကာ။
“ကခ်င္ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒါက တ႐ုတ္၊ ေကာင္းခါးဆုိေတာ့ ကခ်င္ေရာ၊ တ႐ုတ္ေရာ၊ ပေလာင္ေရာေနတယ္။ လက္နက္ႀကီးက ဟုိမန္းတပ္ေရအားလွ်ပ္စစ္ ၁၄၄ ကေန ပစ္လာတာ။ က်ေနာ္တုိ႔ တုိက္ပြဲေတြျပင္းေတာ့ တုိက္ပြဲက ဟုိဖက္ ကခ်င္ဘက္ တပ္မဟာ ၃ တပ္ရင္ ၂၇ ဖက္ကမွာလည္း ျပင္းတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ေအာက္ဖက္မွာလည္း ျပင္းေတာ့မန္တပ္ကေန လက္နက္ႀကီးနဲ႔ အကုန္လုိက္ေလ်ာက္ထုေနတာ။မန္႔၀ိန္းဘက္ကုိလည္း ထုတယ္။ အေပၚဖက္ကုိ လည္း ထုတယ္။ ဟုိဘက္ေရႊလီျမစ္ကမ္းဖက္ကိုလည္း ထုတယ္။ ၿပီးရင္ ျမစ္ကမ္းဘက္ကုိလည္း ထုထားတာ အဲဒီမွာ နမ္းခမ္းနဲ႔ ၅ မုိင္ ၆ မုိင္ေလာက္ကြာတဲ့ ေကာင္းခါးရြာထဲက်ၿပီး ေကာင္းခါးရြာက တ႐ုတ္မိသားစုအိမ္ထဲက်သြားတယ္။ အဲဒီမွာ ၂ ေယာက္ ေသသြားတယ္။ တေယာက္ကေတာ့ ဒဏ္ရာျပင္းတယ္။”
မေန႔ကေန ဒီေန႔အထိ ထိေတြ႕မႈေတြက ဘယ္ႏွစ္ေနရာေလာက္မွာျဖစ္ေနလဲ။
“အခု ထိေတြ႕မႈေတြက ေတာက္ေလွ်ာက္ပဲ။ က်ေနာ္ထင္တာ အနည္းဆုံး ၅ ေနရာမွာ ရွိတယ္။ ပုံမွန္ကေတာ့ အခုလည္း တုိက္ပြဲေတြျဖစ္ေနတယ္။”
အဲဒီ ၅ ေနရာက မူဆယ္ခ႐ိုင္ထဲမွာပဲလား။
“ဟုတ္တယ္။ မူဆယ္ခ႐ုိင္ထဲမွာပဲ။ ဒီၾကဴကုတ္-ပန္ဆုိင္းမွာလည္း ျဖစ္တယ္။ ေဖာင္းဆုိင္ ဘက္မွာလည္း ျဖစ္တယ္။ မနက္တုန္းကလည္း ၁၀၅ မုိင္မွာျဖစ္တယ္။ အခု ၁၀၅ မုိင္ ေအာက္ဖက္ ကားလမ္းမွာလည္းျဖစ္တယ္။ ဒီကြတ္ခုိင္အထက္ ကားလမ္းမွာလည္းျဖစ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ မန္တုံဘက္မွာလည္း ျဖစ္တယ္။ ၁၀၅ မုိင္မွာျဖစ္တာကေတာ့ ဒီမနက္မုိးလင္းတဲ့ အခ်ိန္မွာျဖစ္တာပါ။ က်န္တဲ့ေနရာေတြကေတာ့ ျဖစ္လုိက္နားလုိက္ပါ။”
ေနာက္တခုက မေန႔က က်မတုိ႔ဆီကုိ နမၼတူဘက္က အေၾကာင္းၾကားလာပါတယ္။ မုိင္းတပ္ဆုိတဲ့ ရြာရွိတယ္။ ရြာသား ၁၁ ေယာက္ကုိ တီအန္အယ္ေအက ဖမ္းေခၚသြားတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္ရွင္။ အဲဒါကုိေတာ့ သိရပါသလား။
“ရြာသားေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ မဖမ္းပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ႔ RCSS အဖြဲ႔၀င္ေတြကုိေတာ့ တုိက္ပြဲျဖစ္ေနရင္းနဲ႔ သုံ႔ပန္းေတြ ဖမ္းရမိထားတာေတာ့ရွိတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ အခု ၁၅-၁၆ ေယာက္ေတာင္ရွိၿပီထင္တယ္။ အဲဒါေတြအကုန္လုံး က်ေနာ္တုိ႔က က်ေနာ္တုိ႔ အခ်ဳပ္ထဲမွာ ထည့္ထားပါတယ္။ အဲဒီမွာ သူတုိ႔ တခ်ဳိ႕ရြာသားလုိ႔ စြပ္စြဲတာမ်ဳိးျဖစ္ရင္၊ ေျပာတာမ်ဳိးလည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ RCSS ရဲေဘာ္ေတြက ေဒသခံ ရြာသားေတြပါပဲ။ သူတုိ႔ကုိ က်ေနာ္တုိ႔က စစ္ပစၥည္းေတြနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ဖမ္းမိတာပါ။ ရြာသားဆုိရင္ က်ေနာ္အကုန္ျပန္လြတ္ပါတယ္။”
ေျပာင္းဖူးခင္းထဲမွာ ေျပာင္းခ်ဳိးေနရင္းနဲ႔ ဖမ္းသြားတာလုိ႔ ေျပာတယ္။
“မဟုတ္ပါဘူး။ မခ်ဳိးပါဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ အဲလုိမဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ အဲလုိမဖမ္းပါဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ဖမ္းမိတာက အကုန္လုံး စစ္လက္နက္ပစၥည္းေတြနဲ႔ပဲ ဖမ္းမိတာပါ။”
အဲဒီဖမ္းထားတဲ့လူေတြကုိေလ ဘယ္အခ်ိန္မွာ လႊတ္ေပးမလဲရွင္။
“အခုက်ေန္ာတုိ႔ တုိက္ပြဲေတြျဖစ္ေနတယ္ဆုိေတာ့ ေလာေလာဆယ္ ဖမ္းထားတဲ့လူ ဆုိတာက သုံ႔ပန္းပါ။ RCSS ရဲ့ ရဲေဘာ္တပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြပါ။ ႐ိုး႐ိုးရြာသားေတြဆုိရင္ က်ေန္ာတုိ႔က ေျပာေျပာၿပီး အကုန္ျပန္လႊတ္ေပးပါတယ္။ အဲမွာ ရြာသားေတြ အလုပ္လုပ္ေနတာရွိတယ္။ ေျပာင္းဖူး လုပ္ေနတာ ရွိတယ္။ တုိက္ပြဲျဖစ္တာျပင္းေနေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ သူတုိ႔ကုိ ခဏေရွာင္ထား ခုိင္းတယ္။ ျပန္လုပ္ခုိင္းတယ္။ ရြာသားေတြကုိ။ RCSS အဖြဲ႔၀င္ေတြဆုိရင္ေတာ့ အဖြဲ႔၀င္မွန္သက္ေသခုိင္လုံတယ္ဆုိရငေ္တာ့ က်ေနာ္တုိ႔ အကုန္ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းထားတယ္။ ”
သူတုိ႔ျပန္လြတ္ဖုိ႔ RCSS နဲ႔ အေပးအယူေတြ၊ ဘာေတြ ရွိသလားရွင္။
“ေလာေလာဆယ္မရွိေသးပါဘူး။ ေလာေလာဆယ္တုိက္ပြဲက ျပင္းေနတဲ့ကာလပါ။ တုိက္ပြဲက ျပင္းေနတယ္။ ဘာလုပ္ရမွန္းမသိေသးပါဘူး။”
RCSS နဲ႔ေကာ တုိက္ပြဲေတြျဖစ္ေနေသးလား ဒီေန႔။
“RCSSနဲ႔ က်ေန္ာတုိ႔ တုိက္ပြဲျဖစ္တာ ၃ ရက္ရွိသြားပါၿပီ။ အဲဒီမန္တုံမွာ။ အခုေျပာတဲ့ေနရာေတြမွာ တုိက္ပြဲျဖစ္ေနတာပါ။ ”
အခုတုိက္ပြဲေတြအားလုံးကုိ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ရပ္စဲမလဲရွင္။
“ဘယ္အခ်ိန္မွာ ရပ္စဲမလဲဆုိရင္ RCSS ေတြအဲဒီမွာ မေနေတာ့ဘူးဆုိရင္ တုိက္ပြဲျဖစ္စရာ အေၾကာင္းမရွိေတာ့ဘူးေလ။ RCSSက ျမန္မာ့တပ္မေတာ္စီမံရာအတုိင္း အဲဒီမွာ ဗ်ဴဟာက်က် ၀င္လာေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ေနရာ၀င္လာလုိ႔ အဲဒီမွာ တုိက္ပြဲျဖစ္ၾကတာပါ။ အဲဒီမွာ RCSS က မရွိေတာ့ဘူးဆုိရင္ေတာ့ တုိက္ပြဲက ျဖစ္စရာ အေၾကာင္းမရွိေတာ့ဘူး။ ”
ပူးေပါင္းတပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြ စစ္ဆင္မႈေကာ ဘယ္အခ်ိန္မွာရပ္စဲမလဲ။
“အဲဒါကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ မင္းေအာင္လႈိင္အေပၚမွာ မူတည္တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ မင္းေအာင္လႈိင္က တုိက္ပြဲမျဖစ္ၾကေတာ့ဘူး။ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး လုပ္မယ္။ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ၊ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီျပႆနာကုိ တကယ္မွန္မွန္ကန္ကန္ေျဖရွင္းဖုိ႔ ေဆြးေႏြးမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒါ တုိက္ပြဲျဖစ္စရာအေၾကာင္းမရွိေတာ့ဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ အခု ပူးေပါင္း စစ္ဆင္ေရးလုပ္တာကလည္း အဲဒီဟာအတြက္ေၾကာင့္ ပူးေပါင္းစစ္ဆင္ေရးေတြ လုပ္ရတာ ျဖစ္တယ္။ ဆိုေတာ့ ဒီအခု ပူးေပါင္းစစ္ဆင္ေရးေတြ ရပ္တန္႔ဖုိ႔ဆုိရင္ေတာ့ အဓိကကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ မင္းေအာင္လႈိင္အေပၚမွာပဲ မူတည္ပါတယ္။ သူတုိ႔ ဘယ္လုိ တုံ႔ျပန္မလဲ။ စစ္ေရးနဲ႔ပဲ တုံ႔ျပန္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ တုိက္ပြဲကေတာ့ ဆက္ျဖစ္ေနမွာပဲ။”
ေနာက္ၿပီးေတာ့ UWSA ကေနာက္ကြယ္ကေန ရွိေနတယ္လုိ႔ ေျပာတယ္။ အဲဒါကုိ ဘယ္လုိ ျပန္တုံ႔ျပန္မလဲ။
“အဲဒါဘယ္သူေျပာလဲ မသိဘူးေနာ္။ ေျပာတဲ့သူအေပၚမွာပဲမူတည္တယ္။ အခုက က်ေနာ္တုိ႔ မုိးထဲေရထဲမွာ က်ေနာ္တုိ႔ရွိတဲ့လက္နက္ေတြနဲ႔ တုိက္ပြဲ၀င္ရပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔မွာ အခက္အခဲ ႀကီး မတတ္ႏုိင္လုိ႔သာ တုိက္ပြဲေဖာ္ေနရတာျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔မွာလည္း အခက္အခဲမ်ားစြာနဲ႔ တုိက္ပြဲ၀င္ေနရတာပါ။”
အခုလိုေျဖၾကားေပးတာ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
