ခ႐ုိင္နဲ႔ၿမိဳ႕နယ္ အေထြအေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဦးစီးဌာန၊ မီးသတ္၊ အက်ဥ္းဦးစီး၊ ရဲနဲ႔ ေထာက္လွမ္းေရးတို႔ကို ျပည္နယ္၊ တုိင္းေဒသႀကီး အစိုးရလက္ေအာက္သို႔ ထည့္သြင္းဖြဲ႔စည္းဖို႔ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနက ၾသဂုတ္ ၁၇ ရက္ေန႔က အမိန္႔ထုတ္ခဲ့တာကို စက္တင္ဘာ ၂၂ ရက္ေန႔မွာ ျပန္လည္႐ုပ္သိမ္းခဲ့ပါတယ္။ ဒီအေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္လို႔ တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးကိုနီကို ေတြ႔ဆုံေမးျမန္းထားပါတယ္။ ေမး - ခ႐ုိင္ေထြအုပ္၊ ၿမိဳ႕နယ္ေထြအုပ္ေတြကို နဂိုမူလအတိုင္း ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနေအာက္မွာပဲ ျပန္လည္ထားရွိဖို႔ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဘယ္ေလာက္အေရးႀကီး၊ အေရးပါတဲ့ကိစၥလဲ။ ေျဖ - ျပည္ထဲေရး ဒု-၀န္ႀကီးက ေနာက္ဆုံးထုတ္လိုက္တဲ့၊ ေရွ႕က ၾသဂုတ္လ ၁၇ ရက္ ေန႔စြဲနဲ႔ ထုတ္ထားတဲ့ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္ေပါ့ေလ၊ အက်ဥ္းကေတာ့ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးရဲ႕ ကြပ္ကဲမႈေအာက္မွာရွိတဲ့ အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဦးစီးဌာန၊ အက်ဥ္းဦးစီးဌာန၊ မီးသတ္ဦးစီးဌာန၊ ရဲတပ္ဖြဲ႔၊ ၿပီးေတာ့ ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြေပါ့၊ အဲဒီအဖြဲ႔အစည္းေတြကို ျပည္နယ္၊ တုိင္းေဒသႀကီး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ႕ ကြပ္ကဲမႈေအာက္ကို ေရြႊ႕ေျပာင္းၿပီးေတာ့ သက္ဆို္င္ရာ၀န္ႀကီးေတြ ဌာနေအာက္မွာ ေပါင္းစပ္ဖြဲ႔စည္းသြားဖို႔ ဆိုၿပီးေတာ့ ထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္။ အဲဒီလိုထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ထုတ္ျပန္ခ်က္ကို အခု စက္တင္ဘာလ ၂၂ ရက္ေန႔က်ေတာ့ ျပည္ထဲေရး ဒု-၀န္ႀကီးကေနၿပီးေတာ့ အမိန္႔ထပ္ထုတ္ၿပီးေတာ့မွ ျပည္နယ္၊ တုိင္းေဒသႀကီး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ႕ ကြပ္ကဲမႈေအာက္ကို ေျပာင္းေရႊ႕တယ္ဆိုတဲ့စကားကို သူက ျပန္ၿပီးေတာ့ ဖ်က္လိုက္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ဆိုလိုတဲ့အဓိပၸာယ္က က်ေနာ္တို႔ေျပာတဲ့ အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဦးစီးဌာန၊ ရဲတပ္ဖြ႔ဲ၊ အက်ဥ္းဦးစီး၊ မီးသတ္ အစရွိတဲ့ အဖြ႔ဲအစည္းေတြ၊ ဦးစီးဌာနေတြအားလုံးဟာ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးရဲ႕ တိုက္႐ုိက္ကြပ္ကဲမႈေအာက္မွာရွိတယ္။ အဲဒါကို ျပည္နယ္၊ တုိင္းေဒသႀကီး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေအာက္ကို ပထမ ပို႔မယ္ဆိုၿပီးေတာ့ စာထြက္တယ္၊ အခုေတာ့ ျပန္႐ုပ္သိမ္းတယ္။ အဲဒီေတာ့ သူ႔ရဲ႕ျဖစ္ထြန္းမႈကုိၾကည့္ရင္ ေနာက္ျပန္ဆုတ္သြားတဲ့ ျဖစ္ထြန္းမႈလို႔ က်ေနာ္တို႔က ေျပာရမယ္။ ဘာေၾကာင့္တုန္းဆုိေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒသည္ ေကာင္းတာ၊ ဆိုးတာ၊ ႀကိဳက္တာ၊ မႀကဳိက္တာကို ခနထား။ လက္ရွိတည္ေနတဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒအရဆုိရင္ ဗမာျပည္ကို ျပည္နယ္ ၇ ခု၊ တိုင္း ၇ ခုနဲ႔ ဖြြဲ႔စည္းထားတဲ့ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ပုံသဏၭာန္ ပုံေဖာ္ထားတာကို ျငင္းလို႔မရဘူး၊ ေတြ႔ရမယ္။ ဘာေၾကာင့္တုန္းဆိုေတာ့ ျပည္နယ္တုိင္း၊ တိုင္းေဒသႀကီးတုိင္းမွာ လႊတ္ေတာ္တို႔၊ အစိုးရအဖြဲ႔တို႔၊ တရားလႊတ္ေတာ္တို႔ဆုိတာ ရွိတယ္။ တိုတိုေျပာရရင္ ျပည္နယ္၊ တိုင္း အားလုံးမွာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြရွိတယ္၊ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ဦးေဆာင္ၿပီး ဖြဲ႔စည္းတဲ့ အစိုးရအဖြဲ႔ရွိတယ္။ ျပည္နယ္၊ တိုင္းေဒသမွာရွိတဲ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ အစိုးရအဖြဲ႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းတာ၀န္ကိုလည္း ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒမွာ ျပ႒ာန္းထားတယ္။ ဘာျပ႒ာန္းထားသတုန္းဆိုေတာ့ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕တည္ၿငိမ္ေရး၊ ေအးခ်မ္းသာယာေရး၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ကိစၥေတြကို ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္မယ္၊ အဲဒီ တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္တာကို ျပည္နယ္၊ တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရအဖြဲ႔ေတြက ကူညီဖို႔ တာ၀န္ရွိတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ကုိ ေရးထားတယ္၊ ပုဒ္မ ၂၅၀ မွာ။ အဲဒီေတာ့ ဒီတာ၀န္အရ ျပည္နယ္၊ တိုင္းအစိုးရအဖြဲ႔ေတြဟာ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရရဲ႕ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးလုပ္ငန္းကို ကူညီႏိုင္ဖို႔အတြက္ သူတို႔ကို လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာေပးရမယ္။ ယႏၱရားေတြ တတ္ဆင္ေပးရမယ္။ အဲဒီေတာ့ ျပည္နယ္၊ တိုင္းအစိုးရအဖြဲ႔ရွိတယ္။ ျပည္နယ္၊ တိုင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္လုိ႔ တိုင္းျပည္ကို သူတို႔တာ၀န္ရွိတဲ့ ျပည္နယ္နဲ႔တိုင္းကို လက္ေတြ႔အုပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြကို အာဏာက်ေတာ့ ေပးမထားဘူး။ အဲဒီအာဏာအားလုံးက ဘယ္သူယူထားသတုန္းဆိုေတာ့ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးက ယူထားတယ္။ ဆုိလိုတာက ခုန ဦးစီးဌာန ၅ ခုစလံုးကို တိုက္႐ုိက္ကြပ္ကဲတာသည္ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး။ အဲဒီေတာ့ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးက တႏိုင္ငံလုံးမွာရွိတဲ့ ဒီဦးစီးဌာနေတြကို ကြပ္ကဲထားတယ္ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္သည္ တႏိုင္ငံလုံးရဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္ေရးသည္ ျပည္ထဲေရးရဲ႕ လက္ေအာက္မွာပဲရွိတယ္ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္။ ဒီလိုဆိုရင္ ျပည္နယ္၊ တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရအဖြဲ႔ ၁၄ ဖြဲ႔ဟာ အ႐ုပ္ပဲ၊ အလကားပဲ၊ ဘာမွအာဏာမရွိတဲ့သေဘာ ျဖစ္ေနတယ္။ ဆုိေတာ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္နဲ႔လည္း ဆန္႔က်င္ေနတယ္။ အထူးသျဖင့္ က်ေနာ္တို႔ျပည္သူေတြ ေမွ်ာ္မွန္းတဲ့ အနာဂတ္ဒီမုိကေရစီႏိုင္ငံဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္နဲ႔ လုံး၀ကို ဆန္႔က်င္ေနတယ္။ အဲဒါကို က်ေနာ္တို႔ အရပ္သားအစိုးရအသစ္ တက္လာတဲ့အခါမွာ ဒါ ဒီမိုကေရစီေရွ႕ေျပးပဲ။ အရင္က ျပည္နယ္၊ တိုင္းေဒသႀကီးေတြမွာရွိတဲ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြ၊ အစိုးရအဖြဲ႔ေတြကို လုပ္ပုိင္ခြင့္အာဏာမေပးဘဲ ကန္႔သတ္ထားတာကို အခု က်ေနာ္တို႔ ပထမ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးလက္မွတ္ထုိးတဲ့ ၾသဂုတ္လ ၁၇ ရက္ေန႔ ပထမစာနဲ႔ တကယ္ျပည္သူလူထု ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္တဲ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ အစိုးရအဖြ႔ဲက သူ႔ျပည္နယ္နဲ႔ တုိင္းရဲ႕ ေအးခ်မ္းသာယာေရး၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးတို႔ကို လုပ္ဖို႔၊ လက္ေတြ႔လုပ္ႏို္င္ေအာင္လို႔ ဒီလို လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာေတြကို ေပးလိုက္တာ။ အခု ဒါကို ျပည္ထဲေရးက ျပန္ၿပီးေတာ့ ယူလိုက္တယ္၊ ဒီဟာကိုျပန္ၿပီးေတာ့ ႐ုပ္သိမ္းလိုက္တယ္ဆိုေတာ့ အဓိပၸာယ္က အရင္ ၅ ႏွစ္အတိုင္းပဲ ျပန္ျဖစ္သြားမယ္။ ေရွ႕ကိုတိုးတဲ့ ဒီမိုကေရစီေျခလွမ္းဟာ ေနာက္ျပန္ဆုတ္သြားတဲ့သေဘာပဲျဖစ္မယ္။ ေမး - ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ကစလို႔ တပ္မေတာ္အစိုးရကေနၿပီးေတာ့ အာဏာစယူကတည္းက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားမွာ တပ္မေတာ္သားေတြ အစဥ္အဆက္ ႀကီးစုိးရာကေန ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ လက္ထက္မွာလည္း ခ႐ုိင္၊ ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေတြမွာ တပ္ကပဲ။ ဒီအေျခအေနကေန လက္ရွိအစိုးရ လက္ထက္က်ေတာ့ ျပည္သူေတြက အရမ္းေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾကသလို ခုနေျပာသလို အေျပာင္းအလဲေလး ျဖစ္လာတယ္။ ဒါေပမယ့္ တလေက်ာ္ေလာက္မွာ  အခုလို ဒုံရင္းအတိုင္း ျပန္ေရာက္ေတာ့ အရပ္ဘက္-စစ္ဘက္ ယုံၾကည္မႈ အတုိင္းအဆက ဘယ္လိုျဖစ္လာႏုိင္မလဲ။ ေျဖ - က်ေနာ္တို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၅ ႏွစ္ကို ျပန္ၾကည့္လိုက္ရင္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ၅ ႏွစ္ေပါ့ဗ်ာ။ ၂၀၁၁ ကေန ၂၀၁၆ အထိ။ ဒီ ၅ ႏွစ္မွာ အရပ္သားတပိုင္းအစိုးရလို႔ပဲ ေျပာၾကတယ္၊ အရပ္သားအစိုးရလို႔မေျပာဘူး။ ဘာေၾကာင့္တုန္းဆိုေတာ့ အစိုးရအဖြဲ႔ရဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ဦးသိန္းစိန္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးျဖစ္ေနတယ္။ အစိုးရအဖြဲ႔၀င္ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကလည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ။ အလားတူ လႊတ္ေတာ္ကလည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြပဲလႊမ္းမိုးတဲ့ လႊတ္ေတာ္ပဲ။ အႏိုင္ရ၊ အာဏာရပါတီ ယူအက္စ္ဒီပီ (ျပည္ခိုင္ၿဖဳိးပါတီ) ဆိုတာကလည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားတာ။ ဆုိလိုတာက ႏိုင္ငံ့အာဏာအားလုံးက အဖြဲ႔အစည္းတခုတည္းရဲ႕လက္ထဲမွာ ရွိေနတဲ့အခါက်ေတာ့ အလုပ္လုပ္ရတဲ့ေနရာမွာ အခက္အခဲမရွိဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔တုန္းဆိုေတာ့ အဖြဲ႔တဖြဲ႔တည္းက အားလုံးကို စီမံေနတဲ့အတြက္ အဆင္ေျပတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ ျပည္သူလူထုက အေျပာင္းအလဲကို အရမ္းလိုခ်င္တယ္၊ အရမ္းကို အရပ္ဘက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို လိုခ်င္တဲ့အခါက်ေတာ့ အရပ္သားအစိုးရစစ္စစ္ ဖြဲ႔စည္းႏိုင္ေအာင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြ႔ဲခ်ဳပ္ကို ပုံၿပီးေတာ့ မဲေအာေပးလိုက္တဲ့အခါက်ေတာ့ မလြႊဲသာ၊ မေရွာင္သာ တည္ဆဲ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒအရ အရပ္သားအစိုးရဆိုတာ ေပၚလာတယ္။ အရပ္သားလႊမ္းမိုးတဲ့ လႊတ္ေတာ္ဆိုတာ ေပၚလာတယ္။ ဟုတ္ၿပီ၊ အဲဒီေတာ့ အစိုးရက အရပ္သားလႊမ္းမိုးတဲ့အစိုးရ ျဖစ္ေပမယ္လို႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားကို ထိန္းခ်ဳပ္ထားတာက ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး ျဖစ္ေနတယ္။ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဆိုတာ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က ခန္႔ထားတဲ့ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး။ အဲဒီေတာ့ တပ္က တိုက္႐ုိက္ခန္႔ထားတဲ့ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး။ ျဖစ္တဲ့အျပင္ အဲဒီ အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဦးစီးဌာနမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့ ရာထူးႀကီးတဲ့သူေတြ အားလုံးဟာလည္း တပ္ကေန ႀကိဳၿပီးေတာ့ပို႔ထားတဲ့ လူေတြပဲ။ အလားတူ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွာရွိတဲ့ ရာထူးႀကီးတဲ့လူေတြ အားလုံးကလည္း တပ္ကေန အသြင္ေျပာင္းလာတဲ့လူေတြပဲ။ အဲဒီေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတာက အရပ္သားအစိုးရ။ အဲဒီအရပ္သားအစိုးရရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားကို အေကာင္အထည္ေဖာ္မယ့္ ၀န္ထမ္းေတြအားလုံးက တပ္မေတာ္သားေဟာင္းေတြပဲ ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီေတာ့ အလုပ္လုပ္ရတာ အခက္အခဲရွိတယ္။ အရပ္သားအစိုးရတက္လာေပမယ့္ အဲဒီအရပ္သားအစိုးရရဲ႕ အာဏာကို၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို အသိ္အမွတ္ျပဳခ်င္တဲ့ အေနအထားမွာ မရွိဘူး။ အဲဒီေတာ့ လက္ရွိ ၀န္ထမ္းေတြဟာ တပ္မေတာ္ကလာတဲ့လူေတြ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးရဲ႕ လက္ေအာက္မွာပဲ ေနခ်င္ပုံရတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးရဲ႕ အမိန္႔ကိုပဲ နာခံၿပီး အလုပ္လုပ္ခ်င္တဲ့ပုံရတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒါက က်ေနာ္တို႔ ဖြ႔ဲစည္းပုံအေျခခံဥပေဒအရ သြားခ်င္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္၊ အရပ္သားအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ဆုိတဲ့ အဲဒီစနစ္ႏွစ္ခုစလုံးနဲ႔ ဆန္႔က်င္ေနတယ္။ သူက ျပည္ေထာင္စုအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္မဟုတ္ဘူး Unity System တဦး အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့စနစ္ကို ဦးတည္တယ္။ အရပ္သားေတြရဲ႕ အခြင့္အာဏာကို ခ်ဳပ္ခ်ယ္ကန္႔သတ္ထားတယ္။ ဆိုေတာ့ လူထုလိုလားတာက ငါတို႔က ရန္ကုန္တိုင္းအစိုးရကို ေရြးလိုက္ၿပီ၊ ရန္ကုန္တိုင္းအစိုးရက ငါတို႔၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၊ ဒါေၾကာင့္ သူက လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိရမယ္၊ သူ အုပ္ခ်ဳပ္ေစခ်င္တယ္၊ သူ႔အမိန္႔ကိုပဲ နာခံခ်င္တယ္။ သူ႔ရဲ႕စီမံခန္႔ခြဲခြင့္ေအာက္မွာပဲ အလုပ္လုပ္ေစခ်င္တယ္၊ ဒါက ျပည္သူ႔ဆႏၵ။ အဲဒီေတာ့ အဲဒီ ျပည္သူ႔ဆႏၵနဲ႔အညီျဖစ္ေအာင္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရကေနၿပီးေတာ့ တကယ့္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက႑မွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္တဲ့၊ အေရးပါတဲ့ ဦးစီးဌာန ၅ ခုကို ျပည္နယ္၊ တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရေအာက္ကို ထည့္ေပးလိုက္တာ။ အဲဒီေတာ့ ျပည္သူလူထုလိုလားတဲ့ ဒီမုိကေရစီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ကို ပီပီျပင္ျပင္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္လိုက္တဲ့ ပထမအမိန္႔ကို ဒုတိယအမိန္႔နဲ႔ ျပန္ၿပီး႐ုပ္သိမ္းလိုက္တဲ့အခါက်ေတာ့ ခုန ခင္ဗ်ားေမးတဲ့ေမးခြန္း၊ တပ္မေတာ္အေပၚမွာ ျပည္သူလူထုယုံၾကည္မႈဟာ ပိုၿပီးေတာ့ ေလ်ာ့က်သြားမယ္။ က်ေနာ္တို႔ထင္တာက တပ္မေတာ္က တျဖည္းျဖည္း တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ေလွ်ာ့ေပးၿပီးေတာ့ မူလေပးထားတဲ့ ကတိအတိုင္း၊ တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ တပ္မေတာ္က ေနာက္ဆုတ္ၿပီးေတာ့ အရပ္သားအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ အားေကာင္းေအာင္ လုပ္ေပးမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔က ေမွ်ာ္လင့္ေနတာ။ က်ေနာ္တို႔ဆိုတာက ျပည္သူတရပ္လုံးက ဒါကို ေမွ်ာ္လင့္ေနတာ။ ပထမအမိန္႔အေပၚမွာ အမ်ားႀကီး၀မ္းသာေနတယ္။ အေျပာင္းအလဲ တကယ္စၿပီလို႔ ထင္ခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ျဗဳန္းကနဲ တလေက်ာ္ေက်ာ္ေလးအတြင္းမွာ ဒါကို ျပန္႐ုပ္လိုက္တဲ့အခါက်ေတာ့ ဘာျမင္သြားသတုန္းဆိုေတာ့ ျပည္သူလူထုဟာ တပ္မေတာ္ဘက္က ပုဂိဳၢလ္ႀကီးမ်ား၊ ျပည္ထဲေရးဌာနကို တာ၀န္ယူထားတဲ့ ပုဂိဳၢလ္ႀကီးမ်ား၊ ကာကြယ္ေရးကို တာ၀န္ယူထားတဲ့ ပုဂိဳၢလ္ႀကီးမ်ားသည္ ႏိုင္င့ံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ ဆက္ၿပီးေတာ့ ထိန္းခ်ဳပ္ထားခ်င္တယ္၊ ျပည္သူလူထုအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့စနစ္ကို မေျပာင္းေပးခ်င္ဘူးလို႔ ျပည္သူလူထုဘက္က အဲဒီလိုျမင္တယ္။ အဲဒါဟာ အရပ္ဘက္-စစ္ဘက္ဆက္ဆံေရး က်ဆင္းတဲ့ဘက္ကို ဦးတည္သြားမယ္။ ေမး - အရပ္သားအစိုးရဘက္ကိုေပးတဲ့ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြကို ျပည္ထဲေရးက တလသာသာေလးအတြင္းမွာ ျပန္႐ုပ္ခဲ့တာဆိုေတာ့ ျပည္ထဲေရးက ဘာကို စိုးရိမ္ပူပန္တာလို႔ တြက္ဆမိသလဲ။ ေျဖ - ျပည္ထဲေရးရဲ႕ စိုးရိမ္ပူပန္မႈလို႔ပဲေျပာမလား၊ သို႔မဟုတ္ တပ္မေတာ္အႀကီးအကဲမ်ားရဲ႕ စိုးရိမ္ပူပန္မႈလို႔ပဲ ေျပာမလား၊ ဒီႏွစ္ခုေတာ့ က်ေနာ္ တိတိက်က် မေျပာႏိုင္ဘူး။ စိုးရိမ္ပူပန္မႈရွိတာေတာ့ မွန္တယ္၊ အဲဒါ ဘာတုန္းဆိုေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာကို တပ္မေတာ္သားမ်ားအေနနဲ႔၊ သူတို႔လည္း တပ္မေတာ္သားေဟာင္းမ်ားအေနနဲ႔၊ သို႔မဟုတ္လည္း လက္ရွိတပ္မေတာ္ လက္ရွိေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနနဲ႔ မစြန္႔လႊတ္ခ်င္ဘူး။ တတ္ႏိုင္သမွ် ထိန္းခ်ဳပ္ထားမယ္ဆိုတဲ့သေဘာလို႔ က်ေနာ္တို႔က ျမင္တယ္။ တနည္းအားျဖင့္ တိုင္းျပည္ရဲ႕ကံၾကမၼာကို စီမံခန္႔ခြဲႏိုင္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအာဏာကို သူတို႔လက္ထဲမွာ တတ္ႏိုင္သမွ် ယူထားခ်င္တယ္။ တဘက္က လႊတ္ေတာ္ဆိုရင္ ဥပေဒျပဳအာဏာမွာ လႊတ္ေတာ္က အမ်ားစုရေနတဲ့အတြက္၊ အရပ္သားအမ်ားစု ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ အရပ္သားလိုလားတဲ့ ဥပေဒေတြ အခု ျပ႒ာန္းႏုိင္ၿပီ။ အရပ္သားမႀကိဳက္တဲ့ ဥပေဒေတြ ဖ်က္ႏိုင္ၿပီဗ်ာ ဒါကေတာ့ ရွည္မွာစိုးလို႔၊ က်ေနာ္တိုတိုေျပာရရင္၊ လႊတ္ေတာ္က သြားေနၿပီ။ ဒီဘက္က အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက မသြားေသးဘူး၊ ျပည္သူ႔ဆႏၵနဲ႔အညီ မျဖစ္ေသးဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဒါကို မျဖစ္ေစခ်င္တဲ့အစုနဲ႔၊ ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့အစု။ အရပ္သားအစိုးရက အရပ္သားဆႏၵအတိုင္း အုပ္ခ်ဳပ္တာကို လိုလားမယ္။ ဒါေပမယ့္ တခ်ိန္က အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ တပ္မေတာ္သားေတြကေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို တပ္မေတာ္က ဆက္ကို္င္ထားခ်င္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ျပႆနာက ဘာျဖစ္လာသတုန္းဆုိေတာ့ (Constitutional Conflict) ေခၚတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒေရးရာ အ႐ႈပ္အေထြးက ဒီမွာ ေပၚလာတယ္။ အဲဒီေတာ့ဗ်ာ လိုတိုရွင္းေျပာရရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနရဲ႕ အႀကီးအကဲဟာ သမၼတ။ အဲဒါ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၁၉၉ မွာပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနရဲ႕ အႀကီးအကဲျဖစ္တယ္ (က)ေပါ့၊ (ခ) က်ေတာ့ ဒီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာကို ျပည္ေထာင္စုအတြက္ က်င့္သုံးသလို ျပည္နယ္၊ တိုင္းေတြကိုလည္း ခြဲေ၀ေပးတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ေရးထားတယ္။ တခါ ဒီဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒမွာ ျပည္နယ္၊ တိုင္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြဟာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတကုိ တာ၀န္ခံရမယ္လို႔ ေရးထားတယ္။ ျပည္နယ္၊ တိုင္း ၀န္ႀကီးေတြဟာလည္းပဲ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကေနတဆင့္ သမၼတကို တာ၀န္ခံရမယ္။ သမၼတကေတာ့ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကို တာ၀န္ခံရမယ္။ ဆိုလိုတာက သမၼတေရာ၊ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြေရာ အားလုံးကို တာ၀န္ေတြ တင္ထားတယ္။ သမၼတက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာန အႀကီးအကဲ၊ ျပည္သူကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကို ခင္ဗ်ားက တာ၀န္ခံ၊ မွားရင္ ခင္ဗ်ားပဲ။ အလားတူ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြကလည္း ခင္ဗ်ားျပည္နယ္မွာ ျပႆနာရွိရင္ ခင္ဗ်ားတာ၀န္၊ ခင္ဗ်ားခံရမယ္။ တာ၀န္ေတြတင္တယ္။ ဆိုေတာ့ တာ၀န္တင္ရင္ အဲဒီတာ၀န္ကို ထမ္းေဆာင္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးရမယ္။ လုပ္ပိုင္ခြင့္က်ေတာ့ မေပးဘူး။ တာ၀န္က်ေတာ့ တင္ထားတယ္။ ဒီျပႆနာက ဆက္တိုက္လာတာပဲ။ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၂၀၃ မွာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတဟာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကို တာ၀န္ခံရမယ္လို႔ေျပာတယ္။ ၁၉၉ မွာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနရဲ႕ အႀကီးအကဲလို႔ ေျပာတယ္။ ဒါေပမယ့္လို႔ အဲသလို တာ၀န္ေတြသာ တင္ထားတယ္၊ အဲဒီအႀကီးအကဲဟာ တိုင္းျပည္ကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးကုိ သူမေရြးႏိုင္ဘူး။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနရဲ႕ အႀကီးအကဲဆုိရင္ အဲဒီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို လက္ေတြ႔လုပ္မယ့္ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဆိုတဲ့ရာထူးကို သမၼတက ခန္႔ႏိုင္ရမယ္၊ သမၼတက မခန္႔ႏုိင္ဘူး။ ဆုိေတာ့ အဲဒါဟာ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒဟာ အထဲမွာကုိ မညီမညြတ္ျဖစ္ေနတာ။ သမၼတက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနရဲ႕အႀကီးအကဲဆိုရင္ သမၼတဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ရွိရမယ္။ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတယ္၊ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးကို သူ႔ကို ခန္႔ခြင့္မေပးတဲ့နည္းနဲ႔ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတယ္။ တခ်ိန္ကေတာ့ အားလုံး သူတို႔အတူတူျဖစ္လ္ို႔ ျပႆနာမရိွိဘူး၊ ဒါေပမယ့္ ဒီကေန႔က်ေတာ့ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးက တပ္ဘက္ကလာတယ္၊ တပ္အလိုက သူက လုပ္လိမ့္မယ္။ သမၼတက ျပည္သူ႔ဘက္ကေန တက္လာတယ္၊ ျပည္သူ႔အလိုက်လုပ္မယ္။ အဲဒီေတာ့ Conflict ပဋိပကၡျဖစ္လာတယ္။ ဒီေတာ့ ဒီ Conflict ကို ေျဖေလွ်ာ့ဖို႔ဆိုရင္ တကယ္ တပ္မေတာ္က အရပ္သားအစိုးရကို လက္ခံရင္၊ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို လက္ခံရင္၊ အရပ္သားအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ဘက္ကို ဦးတည္တဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကို လုပ္ေပးရမယ္၊ ပ့ံပိုးေပးရမယ္၊ ကူညီေပးရမယ္၊ ေထာက္ခံေပးရမယ္။ အခုလို ေနာက္ျပန္ဆုတ္တာဟာ မေကာင္းဘူး။ ဒါဟာ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ဆန္႔က်င္ေနတယ္။ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒက ဗမာႏုိင္ငံကို ျပည္နယ္၊ တိုင္း ၁၄ ခုနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းတဲ့ ျပည္ေထာင္စုႏုိင္ငံပုံစံကို သြားခ်င္တာ။ အဲဒီေတာ့ ျပည္ေထာင္စုျဖစ္တဲ့အတြက္ အဲဒီျပည္ေထာင္စု၊ အဲဒီျပည္နယ္၊ တိုင္း ၁၄ ခုမွာရွိတဲ့ ၀န္ႀကီးေတြ၊ အစိုးရအဖြဲ႔ေတြက သူတို႔အာဏာရွိမယ္၊ သူတို႔ျပည္နယ္ သူတို႔အုပ္ခ်ဳပ္မယ္၊ သူတို႔ကို ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ေပးမယ္။ ဒီပုံစံကို သြားရမယ္။ အခု ျပည္နယ္၊ တိုင္းလႊတ္ေတာ္ေတြဟာ ဥပေဒျပဳႏိုင္တဲ့အာဏာေတြ ရွိတယ္။ ျပည္နယ္၊ တိုင္း အစိုးရက်ေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာကို အျပည့္အ၀မအပ္ဘူး။ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးက ဒီေနရာကို ၀င္ယူထားတယ္။ တာ၀န္က်ေတာ့ ျပည္နယ္၊ တိုင္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကို တင္တယ္။ ယႏၱရား ၀န္ထမ္းအဖြဲ႔အစည္းကိုက်ေတာ့ ျပည္ထဲေရးက ကြပ္ကဲထားတယ္ဆိုေတာ့ ၀န္ထမ္းကို ကြပ္ကဲတာ တေယာက္တာ၀န္ယူၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးကို လုပ္ရမယ့္ဟာက တေယာက္၊ ဘယ္လိုမွ အလုပ္လုပ္လို႔မရဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔က ဒီကြပ္ကဲမႈအာဏာကို ျပည္နယ္၊ တိုင္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြကို လႊဲေျပာင္းေပးတာေပါ့ဗ်ာ။ ဒါကို ျပန္ေနာက္ဆုတ္သြားတယ္ဆုိေတာ့ ခုနက ေနာက္ဆုတ္တဲ့လကၡဏာေတြေပါ့ဗ်ာ၊ တိုးတက္မႈမရွိဘူးဆိုတဲ့ လကၡဏာေတြေပါ့။ ေမး - ပထမခြင့္ျပဳတဲ့အမိန္႔စာက ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးက ထုတ္ျပန္တယ္။ ဒုတိယ အခုျပန္႐ုပ္သိမ္းတာက်ေတာ့ ျပည္ထဲေရး ဒု-၀န္ႀကီးက ျပန္႐ုပ္သိမ္းတယ္။ အဲဒါက ဘယ္လိုနားလည္ရမလဲ။ ေျဖ - က်ေနာ္တို႔ တရားေရးလမ္းေၾကာင္းနဲ႔ ေျပာရရင္ အမိန္႔ခ်တဲ့တရားသူႀကီးက ကိုယ့္အမိန္႔ကို ကုိယ္ ဘယ္ေတာ့မွ ျပန္ျပင္ခြင့္မရွိဘူး။ သူ႔ထက္ျမင့္တဲ့ဌာန၊ သူ႔ထက္ျမင့္တဲ့ တရားသူႀကီးကပဲ ျပင္ရတယ္။ ဒါကေတာ့ တရားေရးသေဘာေျပာတာ။ အဲေတာ့ အခုဟာကေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေပါ့။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုလို႔ရွိရင္ အခု ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးက စာထုတ္တယ္ဆိုေတာ့ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဟာ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႔ထဲမွာရွိတဲ့ ဌာနေပါင္းမ်ားစြာထဲက ဌာန ၁ ဌာနပဲျဖစ္တယ္။ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ အႀကီးအကဲသာျဖစ္တယ္။ အစိုးရရဲ႕ အႀကီးအကဲမဟုတ္ဘူး။ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႔၀င္ တဦးသာျဖစ္တယ္ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဆိုတာ။ သူ႔ရဲ႕လုပ္ပိုင္ခြင့္တာ၀န္က အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို သူ႔ကို တာ၀န္ခံခိုင္းထားတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႔အထက္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရွိတယ္။ သူ႔အထက္မွာ အစိုးရအဖြဲ႔ဆုိတာရွိတယ္။ ဒါက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရဲ႕ ပုံစံသြားတာ။ အဲဒီေတာ့ ပထမစာကို ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးက လက္မွတ္ထိုးၿပီး ထုတ္တယ္ဆုိကတည္းက ဒါဟာ သမၼတရဲ႕ ခြင့္ျပဳခ်က္၊ သမၼတရဲ႕ သေဘာတူညီခ်က္၊ အစိုးရအဖြဲ႔ရဲ႕ သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔ လုပ္တဲ့လုပ္ရပ္၊ ပုံစံက်တဲ့လုပ္ရပ္လို႔ က်ေနာ္တို႔က ေျပာလို႔ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုပ္ရပ္ကို အခု ျပည္ထဲေရးဒု-၀န္ႀကီးကေနၿပီးေတာ့ ၀န္ႀကီးကိုယ္စား လက္မွတ္ထိုးထုတ္လိုက္တဲ့၊ ျပန္႐ုပ္သိမ္းတဲ့ ဒီစာက်ေတာ့ သူ႔ရဲ႕ Legitimacy တရားဥပေဒအရ ခိုင္မာမႈဟာ အလြန္အမင္း အားနည္းသြားတယ္။ တကယ္လို႔သာ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးက ထုတ္လိုက္တဲ့ ေၾကညာခ်က္ဟာ ဥပေဒနဲ႔မညီလို႔ မွားတယ္ဆိုရင္လည္း ကက္ဘိနက္မွာ အစည္းအေ၀းမွာတင္၊ အစည္းအေ၀းဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်၊ ခ်ၿပီးေတာ့ အဲဒီအစည္းအေ၀းဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို Refer ရည္ညႊန္းလုပ္ၿပီးေတာ့မွ၊ ဒီအမိန္႔ ဒီေၾကညာခ်က္ကေတာ့ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒနဲ႔ မညီလို႔ အစိုးရအဖြဲ႔အစည္းအေ၀း ျပန္ထိုင္ၿပီးေတာ့ ဒီလိုျပန္ျပင္ပါတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ အစိုးရအဖြဲ႔ရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို Refer လုပ္ၿပီးေတာ့ ၀န္ႀကီးပဲထုတ္ထုတ္၊ ဒုတိယ၀န္ႀကီးပဲထုတ္ထုတ္ ဒီလိုထုတ္မွ ပုံစံက်မယ္။ အခုဟာက က်ေနာ္တို႔ေလ့လာလိုက္တဲ့အခါမွာ သူက အထင္အျမင္လြဲစရာေတြျဖစ္လို႔ ဆိုတဲ့စကားမ်ဳိး။ ဘယ္သူက အထင္အျမင္လြဲတာတုန္း။ မလိုလားအပ္ေသာ ၀ိ၀ါဒကြဲျပားမႈေတြ။ က်ေနာ္တို႔သိသေလာက္ေတာ့ ဒီဟာကို ႀကိဳဆိုေနၾကတာပဲရွိတယ္။ သို႔ေသာ္ ဌာနအတြင္းမွာရွိတဲ့၊ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးလက္ေအာက္မွာရွိတဲ့လူေတြက၊ အရပ္သား၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈကို မခံခ်င္တဲ့ ၀န္ထမ္းေတြက ျပန္ေျပာလို႔ ၀ိ၀ါဒကြဲရင္ေတာ့ က်ေနာ္မသိဘူး။ ျပည္သူဘက္ကေတာ့ ပထမအမိန္႔ကို လုံး၀ေက်နပ္တယ္၊ လက္ခံတယ္။ သို႔ေသာ္ အဲဒီအမိန္႔ကို နာခံရမယ့္ ၀န္ထမ္းေတြက သူတို႔အေနနဲ႔ အရပ္သားရဲ႕အမိန္႔ကို မနာခံႏိုင္ဘူး၊ သူတို႔ဟာ စစ္ဗိုလ္ေတြျဖစ္တဲ့အတြက္ စစ္သားအမိန္႔ပဲ နာခံခ်င္တယ္၊ စစ္ဗုိလ္အမိန္႔ပဲ နာခံခ်င္တယ္ဆိုၿပီး ျပန္ေျပာလို႔ ၀ိ၀ါဒကြဲသလား အဲဒါေတာ့ က်ေနာ္ မေျပာတတ္ဘူး။ သို႔ေသာ္ သူတို႔က ၀ိ၀ါဒကြဲတယ္လို႔ေျပာတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ၾကည့္တယ္၊ က်ေနာ္တို႔ဆိုတာ ဥပေဒပညာရွင္အေနနဲ႔ ၾကည့္တဲ့အခါက်ေတာ့ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒေပတံနဲ႔ က်ေနာ္တို႔က တိုင္းတယ္။ သူျပတဲ့အေၾကာင္းျပခ်က္က ပုဒ္မ ၂၆၀ ကို ေျပာတယ္။ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၂၆၀ အရ ျပည္နယ္၊ တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရ႐ုံးဟာ၊ တိုင္းအေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဦးစီးဌာန႐ုံးဟာ ဒါ အစိုးရ႐ုံးပဲ။ ဒါဟာ ႐ုံးေနရာ၊ ဖြဲ႔စည္းပုံကိုပဲ ေျပာတာ၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာနဲ႔ မပတ္သက္ဘူး။ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေျပာရရင္ေတာ့ က်ေနာ္ ေစာေစာကေျပာသလို ျပည္နယ္၊ တိုင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြဟာ ဒီျပည္နယ္အတြက္ တာ၀န္အရွိဆုံးပုဂိဳၢလ္ေတြျဖစ္တယ္။ သူတို႔ဟာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတကို တိုက္႐ုိက္တာ၀န္ခံရတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတဆိုတာ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အႀကီးအကဲလည္းျဖစ္တယ္။ အစိုးရအဖြဲ႔ရဲ႕ အႀကီးအကဲလည္းျဖစ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီလမ္းေၾကာင္းက သပ္သပ္သြားေနတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီလမ္းေၾကာင္းကို ပံ့ပိုးတဲ့ ပထမ ေၾကညာခ်က္ကို ဒုတိယေၾကညာခ်က္နဲ႔ ျဖတ္လိုက္တဲ့အခါက်ေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရဲ႕ တုိုင္းျပည္အေပၚ တာ၀န္ခံမႈ၊ ျပည္နယ္၊ တိုင္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြရဲ႕ တိုင္းျပည္အေပၚ တာ၀န္ခံမႈဟာ သူတို႔ကို တာ၀န္ပဲ ခံခိုင္းၿပီးေတာ့ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာအားလုံးကို ျပည္ထဲေရးက ျပန္ထိန္းခ်ဳပ္လိုက္တဲ့သေဘာပဲ ျဖစ္သြားတယ္။ ေမး - မႏွစ္ႏို၀င္ဘာေရြးေကာက္ပြဲမွာ ျပည္သူေတြက ေမွ်ာ္လင့္တႀကီးနဲ႔ မဲပုံေအာေပးခဲ့တယ္။ အသက္ ၇၁ ႏွစ္အရြယ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လည္း အခု ခရီးစဥ္မွာ သိပ္ပင္ပန္းတယ္ဆိုၿပီး လူထုက သနားခ်စ္နဲ႔ ေျပာေနၾကတယ္။ ဒီလိုေခါင္းေဆာင္တေယာက္ ႏိုင္ငံမွာရွိထားတဲ့ကာလ၊ အင္မတန္တန္ဖိုးရွိတဲ့ကာလလို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ဒီလိုကာလမွာ အေျပာင္းအလဲမလုပ္ႏုိင္ရင္၊ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံကိုင္ၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာကို ျပည္ထဲေရးက ထိန္းခ်ဳပ္မယ္ဆုိရင္ မဲဆႏၵရွင္ေတြက ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြအေပၚ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေခတ္လြန္ကာလေတြမွာ ဘယ္လိုျဖစ္ႏိုင္လဲ။ စိုးရိမ္ဖြယ္ ေကာင္းမေနဘူးလား။ ေျဖ - ေကာင္းပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဗမာႏိုင္ငံဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေလာက္  စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေအာက္ကို ပုံစံမ်ဳိးစုံနဲ႔ က်ေရာက္ခဲ့ၿပီးေတာ့ ဒီေန႔ ကမၻာေပၚမွာ အင္မတန္မွ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈနိမ့္က်တဲ့၊ ဆင္းရဲတဲ့အဆင့္ကို ေရာက္သြားၿပီ။ အေျဖက ကံမေကာင္းလို႔မဟုတ္ဘူး။ အုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္ ည့ံဖ်င္းလို႔။ တပ္မေတာ္က တပ္မေတာ္ရဲ႕အလုပ္ကို မလုပ္ဘဲ တုိင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ၀င္ၿပီးေတာ့လုပ္လိုက္လို႔ က်ေနာ္တို႔တိုင္းျပည္ဟာ အဘက္ဘက္က နိမ့္က်သြားတယ္။ ဒါကိုျပင္ဖို႔ က်ေနာ္တို႔ အႀကီးအက်ယ္ႀကိဳးစားတယ္။ အခ်ိန္အမ်ားႀကီးေပးခဲ့ရတယ္။ ၿပီးေတာ့ အသက္ေတြ၊ ေသြးေတြလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေပးခဲ့ရတယ္။ စီးပြားေရးအရ ဆုံး႐ႈံးနစ္နာသြားတဲ့အျပင္၊ အဘက္ဘက္က ဆုံး႐ႈံးနစ္နာသြားတဲ့အျပင္ လူေတြရဲ႕အသက္ေတြ၊ ေသြးေတြေတာင္ ေတာ္ေတာ္ဆုံး႐ႈံးခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ တပ္မေတာ္ကေနၿပီးေတာ့ တပ္မေတာ္က တုိင္းျပည္ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ ဆက္ပါေနတာ မေကာင္းဘူးဆိုတာကို သေဘာေပါက္လို႔ အရပ္သားအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ေျပာင္းမယ္ဆုိၿပီးေတာ့၊ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံလည္း သူတို႔ပဲေရးတာ။ ဒါေပမယ့္ ၂၀၁၅ မွာ ျပည္သူလူထုက လုံး၀အရပ္သားအစိုးရပုံစံ ေပၚေပါက္လာေအာင္ အန္အယ္လ္ဒီကို မဲအျပည့္အ၀ေပးလိုက္တဲ့ အခ်က္ဟာ မထင္မွတ္ထားတဲ့ အေျပာင္းအလဲတခုဘက္ကို ဦးတည္ေစတယ္။ ေနာက္တခု ကိုေအးႏိုင္ေမးခြန္းထဲမွာပါသလို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အသက္ ၇၁ ႏွစ္။ အင္မတန္မွ ႐ုိးသား၊ အင္မတန္မွေျဖာင့္မတ္ၿပီး၊ တိုင္းျပည္ကို အင္မတန္ခ်စ္၊ အင္မတန္မွ အနစ္နာခံတယ္။ သူ႔မိသားစုအားလုံးနဲ႔ သူက တိုင္းျပည္ကို ပိုခ်စ္တဲ့စိတ္ဓာတ္နဲ႔ အနာခံၿပီးလုပ္ခဲ့တယ္။ အဲဒီေတာ့ လူထုရဲ႕ အျပည့္အ၀ ေထာက္ခံမႈရတယ္။ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ ေထာက္ခံမႈရတယ္။ တပ္မေတာ္သားေတြကလည္း က်ေနာ္ထင္တယ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေထာက္ခံတယ္။ ဘာေၾကာင့္တုန္းဆိုေတာ့ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ အန္အယ္လ္ဒီကို တပ္မေတာ္က မဲအမ်ားႀကီးေပးတယ္။ တခ်ဳိ႕တပ္မေတာ္သားမ်ားတဲ့ေနရာမွာေတာင္ အန္အယ္လ္ဒီႏိုင္တယ္ဆုိတာ ဒါ တပ္မေတာ္သားေတြက အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ေခၚ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေထာက္ခံတယ္ဆုိတဲ့အခ်က္။ အဲဒီေတာ့ ဒီအခြင့္အေရးကို ကိုေအးႏိုင္ေျပာသလိုေပါ့ေနာ္ ဒီအခြင့္ေကာင္းကုိုယူၿပီးေတာ့ အေျပာင္းအလဲကို လုပ္မယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔က်ေနတဲ့ Image။ က်ေနာ္တို႔တိုင္းျပည္ရဲ႕ က်ဆုံးေနတဲ့ပုံရိပ္၊ တပ္မေတာ္ေပၚမွာ ျပည္သူလူထုကေကာ၊ ႏိုင္ငံတကာကေရာ အထင္ေသးေနတဲ့၊ အထင္လြဲေနတဲ့ အေနအထားေတြဟာ အားလုံးေျပာင္းျပန္ျဖစ္သြားမယ္။ အခု လူထုက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေထာက္ခံသလို တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကလည္း တကယ္ပဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေထာက္ခံၿပီးေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သြားေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ျပည့္ျပည့္၀၀သာ တပ္မေတာ္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ပံံ့ပိုးေပးမယ္ဆိုရင္ က်ဆုံးေနတဲ့ တပ္မေတာ္ရဲ႕ပုံရိပ္လည္း ခ်က္ျခင္းျပန္တက္လာမယ္။ က်ေနာ္တို႔ဗမာေတြက ေမ့လြယ္တယ္၊ ေပ်ာက္လြယ္တယ္ေနာ္။ ဘယ္ေလာက္ပဲႏွိပ္စက္ခဲ့၊ ႏွိပ္စက္ခဲ့ နည္းနည္းေလးေကာင္းျပတာနဲ႔ က်ေနာ္တို႔က ခ်က္ျခင္းပုခုံးဖက္မွာပဲ။ က်ေနာ္တို႔လက္ခုပ္တီးၿပီး လက္ခံမွာပဲ။ အဲဒီေတာ့ တပ္မေတာ္ က်ဆုံးေနတဲ့ ပုံရိပ္လည္း ျပန္ျမင့္တက္လာမယ္၊ တပ္မေတာ္နဲ႔ ျပည္သူလူထုၾကားထဲမွာ ဟေနတာလည္း ျပန္ေစ့သြားမယ္။ တုိင္းျပည္ႀကီး အဘက္ဘက္က နိမ့္က်ေနတာဟာလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈေအာက္မွာ ညီညီညြတ္ညြတ္နဲ႔ ေနာက္ကေန ပါ၀င္ပံ့ပိုးမယ္ဆိုရင္ အခ်ိန္တိုတိုအတြင္းမွာ က်ေနာ္တို႔က ျပန္ၿပီးေတာ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္သြားလိမ့္မယ္။ ဒီအခြင့္အေရးကို က်ေနာ္တို႔အားလုံး အမိအရ ယူသင့္တယ္။ တကယ္လို႔ မယူရင္ ဘာျဖစ္မလဲ ခင္ဗ်ားေမးခြန္းမွာ ျပည္သူလူထုဘက္က တုံ႔ျပန္လာမွာပဲ။ ဘာျဖစ္လို႔တုန္းဆိုေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ မွာလည္း ေတာက္ေလွ်ာက္တုံ႔ျပန္ေနတာပဲ။ တိုင္းျပည္အာဏာရဲ႕ပိုင္ရွင္ဟာ ျပည္သူ။ ျပည္သူေတြပဲ စီမံခန္႔ခြဲမယ္၊ ျပည္သူေရြးတဲ့လူကပဲ တုိင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ရမယ္ဆိုတာ ျပည္သူလူထုရဲ႕ သေဘာထားခံယူခ်က္၊ တသက္လုံး ေျပာင္းမွာမဟုတ္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဒီအေျခအေနကို ဆန္႔က်င္ေနမယ္၊ ကန္႔ကြက္ေနမယ္ဆုိရင္၊ အေႏွာင့္အယွက္ေပးေနမယ္ဆိုရင္၊ ျပည္သူလူထုကို ဆန္႔က်င္တာ၊ ျပည္သူလူထုကို ေႏွာင့္ယွက္တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပည္သူလူထုကလည္း တုံ႔ျပန္လာမွာပဲ။ အခုေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ ၿငိမ္ေနေပမယ္လို႔ သူတို႔လိုလားခ်က္မျဖစ္ဘူး၊ သူတို႔လိုခ်င္တဲ့ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ မျဖစ္ဘူးဆိုရင္ အကုန္ လမ္းေပၚျပန္ေရာက္လာမွာပဲ။ အဲဒီအခါက်ေတာ့ ဘယ္သူမွလည္း ထိန္းလို႔ရမွာ မဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔က ဒါမ်ဳိးကို မလိုခ်င္ေတာ့ဘူး။ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္၊ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းေလးနဲ႔ တဆင့္ၿပီးတဆင့္ ေျပာင္းသြားတာကို လိုခ်င္တယ္။ အဲဒီေတာ့ တဆင့္ၿပီးတဆင့္ ေျပာင္းဖို႔ဆိုရင္ ျပည္သူလိုလားတဲ့ အေျပာင္းအလဲကို တပ္မေတာ္က ေနာက္က ေကာင္းေကာင္းႀကီးကို ပံ့ပိုးေထာက္ခံၿပီးေတာ့ လုပ္ေပးရလိမ့္မယ္။ တိုင္းျပည္ကို ေနာက္ျပန္ဆြဲေနရင္ေတာ့ ျပည္သူကို လမ္းေပၚတက္ဖို႔ ဖိတ္ေခၚတာနဲ႔ အတူတူပဲ ျဖစ္သြားလိမ့္မယ္။   ။