ေျမငလ်င္ဒဏ္ခံလိုက္ရတဲ့ ပုဂံေဒသက ေရွးေဟာင္းေစတီပုထိုးေတြေပၚကို မိုးရြာသြန္းပါက ဘုရားေတြထဲ ေရစိမ့္၀င္ၿပီး ပ်က္စီးထိခိုက္မႈ အႏၱရာယ္ပိုဆိုး၀ါးလာႏုိင္တဲ့အတြက္ သက္ဆုိင္ရာက အမိုးအကာေတြ အပူတျပင္း စတင္တပ္ဆင္ေနရပါတယ္။ ငလ်င္ေၾကာင့္ ထိခိုက္ပ်က္စီးသြားတဲ့ ေစတီပုထိုးေတြထဲမွ ပိုၿပီးအေရးႀကီးတဲ့ ဘုရားေတြျဖစ္တဲ့ စူဠာမဏိ၊ ျပသဒ္ႀကီး၊ တ႐ုတ္ေျပးဘုရား စတဲ့ ေစတီပုထိုးေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္မွာ မေန႔ကတည္းက စလို႔ ပလတ္စတစ္ အမိုးအကာေတြ တပ္ဆင္ေနတယ္လို႔ ေရွးေဟာင္းသုေတသန ဦးစီးဌာန ဒု ညြန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ဦးသိန္းလြင္က ဒီဗြီဘီကိုေျပာပါတယ္။ “ဘုရားေတြကို ပလတ္စတစ္အမုိးအကာစေတြနဲ႔ ေရ၀င္မယ့္အေပါက္ေတြကို အမိုးကာထားပါတယ္။ ထိပ္ပိုင္းက ခ်ြန္ေနတဲ့ ထိပ္ေတြကို ပလတ္စတစ္ေတြနဲ႔ မိုးထားပါတယ္။ အခုအပူတျပင္း က်ေနာ္တို႔လုပ္ေနတယ္။ မုိးတအားမ်ားရင္ေတာ့ ကြဲထြက္သြားတာတို႔ဘာတို႔ ၿပဳိသြားတာတို႔ ဘာတို႔ ျဖစ္ႏုိ္င္တယ္ေပါ့။  နံရံေတြဘာေတြ ကြဲထြက္သြားတာျဖစ္ႏိုင္တယ္။  နံရံေအာက္ေဘးမွာရွိတဲ့ အဂၤါေတေတြ ကြာထြက္သြားႏုိင္တယ္။  ေနာက္ဆံုး အတြင္းနံရံမွာ နံရံေဆးေရးပန္းခ်ီေတြ ပ်က္စီးသြားႏုိင္တာေပါ့။” ဒါ့အျပင္ ငလ်င္ဒဏ္ထိ ေစတီေတာ္ေတြ ထိခိုက္ပ်က္စီးမႈအေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္္ၿပီးလည္း ကုလသမဂၢရဲ လမ္းညႊန္ခ်က္နဲ႔အညီ အေသးစိတ္ ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ငယ္ေတြ စတင္ဖြဲ႔စည္း ေဆာင္ရြက္မယ္လို႔လည္းဆိုပါတယ္။ “ဘုရားတဆူခ်င္းအတြက္ ယူနက္စ္စကိုက ခ်မွတ္ေပးတဲ့ ပံုစံေတြ၊ က်ေနာ္တို႔ဆီက ညႇိႏိႈင္းထားတဲ့ ပံုစံေတြနဲ႔ေ့ပါ့၊ ဘုရားတဆူခ်င္းမွာ အေသးစိတ္ ဘယ္ေလာက္ပ်က္စီးတယ္ဆို တာကို က်ေနာ္တုိ႔က အခုအဖြဲ႔ေတြဖြဲ႔ၿပီးမွ ေဆာင္ရြက္မွာ။ အဖြဲ႔ေတြဖြဲ႔ၿပီးတဲ့အျပင္ ဒီပံုစံနဲ႔  စနစ္တက်ဆက္လက္ၿပီးေကာက္မယ္၊ ဘယ္ေနရာေတြျပင္ရမယ္၊ ဘယ္ေနရာေတြကေတာ့ ပ်က္သြားတယ္ဆိုတာ အတိအက်ရဖို႔ က်ေနာ္တို႔က လုပ္မွာပါ။” ပုဂံမွာေျမငလ်င္ေၾကာင့္ ထိခိုက္ပ်က္စီးခဲ့တဲ့ ေစတီပုထိုးေတြ ရွင္းလင္းျပဳျပင္ဖို႔အတြက္ စစ္တပ္နဲ႔ ရဲတပ္ဖြဲ႔ဝင္ေတြ၊ သံဃာေတာ္ေတြ၊    အႏုပညာရွင္ေတြ၊  ပရဟိတအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ေစတနာ့ ၀န္ထမ္းေတြလည္း ေရာက္ရွိ လုပ္အားေပးေနၾကပါတယ္။ လက္ရွိ ငလ်င္ဒဏ္ခံလိုက္ရတဲ့ ပုဂံုဘုရားေတြရဲ႕ လံုၿခံဳေရးပိုင္း လိုအပ္ခ်က္ရွိေနၿပီး  ပ်က္စီးသြားတဲ့ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ေတြကို အားလံုးက ၀ိုင္း၀န္းေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ လိုတယ္လုိ႔ ပုဂံၿမိဳ႕ခံ ဦးေဇာ္၀င္းခ်ဳိက ေျပာပါတယ္။ “တျခားျပႆ နာက၊ လံုၿခံဳေရးအပိုင္းေတာ့ လိုေတာေပ့ါ့ေနာ္၊ တခ်ဳိ႔နံရံပန္းခ်ီရွိတဲ့ ဘုရားေလးေတြ နံရံေဆးေရးပန္းခ်ီေတြ ကြာက်တာတို႔ရွိတယ္ဗ်၊  အဲဒီအပိုင္းအစေလးေတြ ကလည္း တန္ဖိုးရွိတာကိုး၊ အဲဒါေတြကို ယူသြားမွာစိုးရိမ္ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘုရားေတြက အရမ္းမ်ားေတာ့ က်ေတာ့လည္း လံုၿခံဳေရးက အကုန္လံုးေပးႏုိင္ဖုိ႔ မလြယ္ဘူး။ တခ်ဳိ႔ က်ေတာ့လည္း က်ေနာ္တို႔ ၾကားေနတာ မ်က္ႏွာစိမ္းေတြ အမ်ားႀကီးလာေနၾကတာလည္း ရွိတယ္။ တံခ်ဴေလးေတြကိုင္ၿပီး အုတ္က်ဳိးေတြကို ဟိုဖြဒီဖြ တာမ်ဳိးေတြ ေတြ႔တယ္လုိ႔လည္း ၾကားရတယ္။ မသကၤာရွိရင္ သက္ဆုိင္ရာကို အျမန္ဆံုးသတင္းေပးဖုိ႔လိုတယ္။  ၀ိုင္း၀န္းေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ေတာ့ လိုတယ္။” ငလ်င္ေၾကာင့္ထိခိုက္ခဲ့တဲ့ ေစတီေတြကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္တဲ့ေနရာမွာ မူလယဥ္ေက်းမႈ ေတြကို မပ်က္စီးေအာင္ ထိန္းသိမ္းရမွာျဖစ္သလို ေနာင္လာမယ့္ငလ်င္ေတြအတြက္ပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစားၿပီး စနစ္တက်ျပျပင္ထိန္းသိန္းဖို႔ လိုတယ္လို႔ ငလ်င္ေလ့လာသူေတြက ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေျမငလ်င္ေကာ္မတီအတြင္းေရးမႉး ဦးမ်ိဳးသန္႔က “ငလ်င္ဟာ ၁၉၇၅ ပုဂံငလ်င္လႈပ္တဲ့အပိုင္းက ျပန္လႈပ္တယ္လုိ႔ က်ေနာ္တို႔ယူဆတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ ေက်ာ္ၾကာတဲ့အခ်ိန္မွာ ျပန္လႈပ္တယ္ေပါ့။  ေနာင္လည္းလႈပ္ေနဦးမွာပဲ ႏွစ္ေပါင္း သံုးေလးဆယ္ ၾကာတဲ့အခ်ိန္ ျပန္လႈပ္ေကာင္းလႈပ္ေနဦးမယ္ဆိုေတာ့ ဒီအေဆာက္အဦေတြကို ျပင္ဆင္တဲ့ အခါမွာ နဂိုမူကိုလည္း က်ေနာ္တို႔က ထိန္းသိမ္းထားရမယ္။ ျပန္ၿပီးေတာ့ ျပင္ဆင္တဲ့ အခါမွာလည္း ငလ်င္ဒဏ္ခံႏိုင္ေအာင္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားၿပီးေတာ့ ျပင္ဆင္မွ ရမွာ”လို႔ ေျပာပါတယ္။ ၾသဂုတ္ ၂၄ ရက္က ျမန္မာႏိုင္ငံ အလယ္ပိုင္းမွာ လႈပ္ခတ္ခဲ့တဲ့ ရစ္ခ်္စတာစေကး ၆.၈ ျပင္းအားရွိငလ်င္ေၾကာင့္ ပုဂံုေဒသက  စူဠာမဏိ၊ ေလာကနႏၵာ၊ ျမေစတီ၊ ဓမၼရံႀကီး၊ ထီး လိုမင္းလိုစတဲ့  ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ ေရွးေဟာင္းစတီပုထိုးေပါင္း ၃၉၀ ေလာက္ ထိခိုက္ပ်က္စီး သြားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ အက်ယ္အ၀န္း ၇၈ စတုရန္းကီလိုမီတာရွိတဲ့ ပုဂံေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈေဒသအတြင္းမွာ  ေစတီဘုရားေပါင္း ၁၇၄၅ ဆူ၊ အုတ္ေက်ာင္းေပါင္း ၄၃၁ ဆူ၊ ဥမင္၊ သိမ္ေက်ာင္းအေဆာက္အဦ ေပါင္း ၅၄ ဆူ၊ တူးေဖာ္ရန္က်န္တဲ့  ေစတီဘုရား ၈၉၂ ဆူ စုစုေပါင္းဘုရား၊ ေစတီ ပုထိုး ၃၁၁၂ ဆူ တည္ရွိတယ္လို႔ အစိုးရတရား၀င္ထုတ္ျပန္တဲ့ မွတ္တမ္းအခ်က္အလက္ေတြအရ သိရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေရွးေဟာင္းသမုိင္း၀င္ နန္းေတာ္ရာ ၅ ခုျဖစ္တဲ့ ယုန္လႊတ္ကြၽန္းနန္းေတာ္ရာ၊ ေက်ာက္တံခါးႀကီးနန္းေတာ္ရာ၊ သီရိပစၥယံနန္းေတာ္ရာ၊ တမၸ၀တီ နန္းေတာ္ရာနဲ႔ ပ်ဥ္ျပားမင္း နန္းေတာ္ရာတို႔လည္း တည္ရွိၿပီး ေရွးေဟာင္းသုေတသနနဲ႔  အမ်ိဳးသားျပတိုက္ဦးစီးဌာနက ဇုန္ ၃ ဇုန္ ခြဲျခားၿပီး  ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ထားတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။