ေအာ္လန္ဒို အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈႀကီး
DVB
·
June 20, 2016
ၿပီးခဲ့တဲ့ တနဂၤေႏြေန႔ မနက္အေစာပိုင္းမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ဖလာ္ရီဒါျပည္နယ္ ေအာ္လန္ဒို အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈကေတာ့ ႏုိင္ငံမွာ အဆိုး၀ါးဆံုး ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရတဲ့ စက္တင္ဘာ ၁၁ ရက္ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈ ေနာက္ပိုင္းမွာ အေသအေပ်ာက္အမ်ားဆံုး အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ ပစ္ခတ္တိုက္ခုိက္မႈ ျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိကန္ အာဏာာပိုင္ေတြက ေျပာဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။ ေအာ္လန္ဒိုမွာရွိတဲ့ လိင္တူခ်စ္သူေတြရဲ႕ ပါ့စ္ ညကလပ္ထဲကို အိုမာမက္တင္းဆိုတဲ့ လူတေယာက္က ၀င္ေရာက္ပစ္ခတ္ တုိက္ခိုက္ခဲ့လို႔ လူ ၄၉ ေယာက္ ေသဆံုးခဲ့ရတဲ့အတြက္ ဒီလို ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈမ်ိဳးမွာ လူေသဆံုးမႈ အမ်ားဆံုးလို႔ ေျပာရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
သူ႔ၾကည့္ရတာ ႀကိဳတင္ႀကံစည္ အေသအခ်ာ စီစဥ္ထားခဲ့ပံုရတယ္လို႔ ေအာ္လန္ဒို ပုလိပ္တပ္ဖြဲ႔ အႀကီးအကဲ ဂၽြန္မီနာက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အက္ဖ္ဘီအိုင္ကေတာ့ ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္ ေဖာ့ထ္ပီးယာ့စ္က လံုၿခံဳေရးအေစာင့္ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ အၾကမ္းဖက္ေစာင့္ၾကည့္ စာရင္းမွာ ထည့္သြင္းထားတဲ့ မက္တင္း (၂၉ ႏွစ္) ကို ၂၀၁၃ နဲ႔ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ ၂ ႀကိမ္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းမႈ ျပဳလုပ္ခဲ့ဖူးၿပီး အႏၱရာယ္ရွိႏုိင္ပံုစံမ်ိဳး မေတြ႔ခဲ့ရဘူးလို႔ ဆိုခဲ့ပါတယ္။
စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးမႉးေတြကေတာ့ ေသနတ္သမားဟာ အင္တာနက္ကေန ဂ်ီဟတ္ အၾကမ္းဖက္သမားေတြရဲ႕ ၀ါဒျဖန္႔တာေတြကို ဖတ္ၿပီး ကိုယ္တိုင္က တိုက္ခိုက္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ခ်င္လာသူျဖစ္တယ္လို႔ အခိုင္အမာ ယံုၾကည္ၾကပါတယ္။
အိုမာမက္တင္းဟာ တနဂၤေႏြေန႔ မနက္အေစာပိုင္းမွာ ပါ့စ္ လိင္တူခ်စ္သူ ကလပ္ထဲမွာ ရွိေနတဲ့ လူ ၁၀၀ ေလာက္ထဲကို သူကိုင္ေဆာင္သြားတဲ့ ေအအာ-၁၅ တိုက္ခိုက္ေရး ေမာင္းျပန္႐ုိင္ဖယ္ေသနတ္၊ ၉ မီလီမီတာ ပစ္စတိုေသနတ္နဲ႔ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး လူ ၄၉ ေယာက္ ေသဆံုးၿပီး အနည္းဆံုး ၅၃ ေယာက္ ဒဏ္ရာရရွိသြားခဲ့ၾကပါတယ္။ မက္တင္းဟာ ကလပ္ထဲကလူေတြနဲ႔ ၃ နာရီၾကာ အေခ်အတင္ ျဖစ္ေနခဲ့တဲ့အခ်ိန္မွာ ကလပ္ထဲမွာ ပိတ္မိေနသူေတြက သူတို႔ရဲ႕ မိတ္ေဆြေတြနဲ႔ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းေတြဆီကို မက္ေဆ့ဂ်္ေတြ ပို႔ခဲ့ၾကေပမယ့္ သူတို႔ေတြကို မက္တင္းက ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာမွ ပုလိပ္တပ္ဖြဲ႔က သံခ်ပ္ကာယာဥ္နဲ႔ ထိုးခြဲ၀င္ေရာက္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး မက္တင္းကို အေသပစ္ခတ္ႏုိင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီပစ္ခတ္မႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္ဂ်ီဟတ္အဖြဲ႔ကမွ သူတို႔လက္ခ်က္ျဖစ္တယ္လို႔ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုတာ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အိုင္အက္စ္ တိမ္းညြတ္သူေတြကေတာ့ အစၥလမၼစ္ႏုိင္ငံေတာ္ကို ေထာက္ခံတဲ့လုပ္ရပ္ ျဖစ္တယ္လို႔ ခ်ီးက်ဴးေျပာဆိုတာေတြေတာ့ ရွိခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
အေမရိကန္သမၼတ ဘာရက္အိုဘားမားကေတာ့ အိမ္ျဖဴေတာ္ကေန ႏုိင္ငံကို ေျပာၾကားတဲ့ သူ႔ရဲ႕မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ဒါဟာ အၾကမ္းဖက္ရက္စက္မႈတခု ျဖစ္သလို အမုန္းတရားရဲ႕ လုပ္ရပ္တခု ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာရမွာပါပဲလို႔ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဘယ္အေမရိကန္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကိုမဆို အတိုက္ခိုက္ခံရႏုိင္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ မိတ္ေဆြေတြျဖစ္ၾကတဲ့ လိင္တူဆက္ဆံသူေတြ၊ လိင္ႏွစ္မ်ိဳးစလံုး ဆက္ဆံသူေတြနဲ႔ လိင္ေျပာင္းထားသူေတြ အတြက္ကေတာ့ တကယ့္ကို ေၾကကြဲ၀မ္းနည္းစရာေန႔ ျဖစ္သြားခဲ့ရပါၿပီလို႔လည္း သူက ဆက္ေျပာခဲ့ပါေသးတယ္။
တကယ္ေတာ့ မက္တင္းဟာ တျခားႏုိင္ငံက အေမရိကန္ႏုိင္ငံထဲကို ၀င္ေရာက္ေနထိုင္သူတေယာက္ မဟုတ္ပါဘူး။ သူ႔ကို ၁၉၈၆ ခုႏွစ္မွာ နယူေယာက္ၿမိဳ႕မွာ ေမြးဖြားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ သိပ္မၾကာေသးခင္ကပဲ ေအာ္လန္ဒိုရဲ႕ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ မိုင္ ၁၂၀ ေလာက္အကြာမွာရွိတဲ့ ေဖာ့ထ္ပီးယာ့စ္ကို ေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္ခဲ့တာပါ။ မက္တင္းရဲ႕ မိဘေတြကေတာ့ အာဖဂန္နစၥတန္ႏုိင္ငံက ေရႊ႕ေျပာင္းလာၾကသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔က မက္တင္းဟာ မိုင္ယာမီမွာ ေယာက်္ား ၂ ေယာက္နမ္းေနတာကို ေတြ႔ျမင္ခဲ့ရၿပီး ေဒါသျဖစ္မိတယ္လို႔ ေျပာခဲ့ဖူးတယ္လို႔ ေျပာျပသလို သူ႔ကို ဘာသာတရားေၾကာင့္ လုပ္တာလို႔ သူတို႔ မထင္တဲ့အေၾကာင္း၊ အိုင္အက္စ္ေတြနဲ႔ အဆက္အသြယ္ တစံုတရာ ရွိမရွိကိုလည္း မသိခဲ့ရေၾကာင္း ေျပာျပပါတယ္။
ပုလိပ္အဖြဲ႔ကေတာ့ တျခား ေဖာက္ခြဲပစၥည္းေတြမ်ား ရွိဦးမလားဆိုတဲ့ စိုးရိမ္မႈနဲ႔ မက္တင္းေနထိုင္တဲ့ တိုက္ခန္းတြဲမွာ ေနထိုင္ေနၾကတဲ့ လူေပါင္း ၂၀၀ ေလာက္ကို တိုက္ခန္းက ဖယ္ရွားေစၿပီး အေသအခ်ာ ရွာေဖြခဲ့ၾကပါတယ္။
မက္တင္းဟာ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ ဥဇဘက္ကစၥတန္ဇာတိ ဆစ္တိုရာယူဆူမီနဲ႔ လက္ထပ္ခဲ့တယ္ ဆိုတာကို လက္ထပ္လိုင္စင္အရ သိရၿပီး ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ ကြာရွင္းခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ဇနီးေဟာင္းကို စီအင္အင္ သတင္းဌာနက ေကာ္လိုရာဒိုျပည္နယ္ ဘိုလ္ဒါမွာ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခဲ့တဲ့အခ်ိန္မွာ သူနဲ႔ မက္တင္းဟာ ၄ လပဲ အတူေနခဲ့ေပမယ့္ ခြဲခြာၿပီးတဲ့ေနာက္ ျပည္နယ္အရပါ ေနထိုင္တာ မတူတာေၾကာင့္ ကြာရွင္းျပတ္စဲမႈ ၿပီးစီးေအာင္ အခ်ိန္အၾကာႀကီး ယူခဲ့ရတယ္လို႔ ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။
သူက အစပိုင္းမွာေတာ့ မက္တင္းဟာ ပံုမွန္ လင္ေယာက်္ားတေယာက္လိုပဲျဖစ္ၿပီး လနည္းနည္းရလာတဲ့ အခ်ိန္မွာ သူ႔ကို အၾကမ္းဖက္ ဆက္ဆံလာခဲ့တယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။ သူဟာ လိင္စိတ္ ၂ ခြရွိသူျဖစ္ၿပီး စတီ႐ြိဳက္ေဆးေတြ သံုးစြဲခဲ့ဖူးေၾကာင္း၊ ဘာသာေရး ကိုင္း႐ႈိင္းေပမယ့္ သူ ဒီလိုပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္တာဟာ ဘာသာေရးေၾကာင့္လို႔ေတာ့ သူမထင္မိဘူးလို႔လည္း ဇနီးေဟာင္းျဖစ္သူက စီအင္အင္ကို ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။
တနဂၤေႏြေန႔ မနက္ ၂ နာရီမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဒီပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ မတိုင္ခင္ ၂ ပတ္ေလာက္က မက္တင္းဟာ ေသနတ္အရွည္တလက္နဲ႔ ဂေလာ့ခ္ ပစၥတိုတလက္ကို တရား၀င္၀ယ္ယူခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ အရက္၊ ေဆးရြက္ႀကီးနဲ႔ လက္နက္နဲ႔ ေပါက္ကြဲေစတတ္ေသာပစၥည္း ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ေရးဗ်ဴ႐ုိရဲ႕ လက္ေထာက္အထူးေအးဂ်င့္ တာ၀န္ခံ ထရက္ဗား ဗယ္လီေနာက သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“သူက တားျမစ္ပိတ္ပင္ခံထားရတဲ့ပုဂၢိဳလ္ မဟုတ္တဲ့အတြက္ သူဟာ ေသနတ္ဆိုင္ထဲကို တရား၀င္ ၀င္သြားၿပီး လိုခ်င္တဲ့လက္နက္ေတြကို ၀ယ္လို႔ရပါတယ္။ ဒီတိုင္းပဲ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ပတ္ေလာက္က သူလုပ္ခဲ့တာပါ” လို႔ ဗယ္လီေနာက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
မက္တင္းဟာ အိုင္အက္စ္နဲ႔ ဒါမွမဟုတ္ တျခား ဂ်ီဟတ္ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္မႈ ရွိသည္ျဖစ္ေစ၊ မရွိသည္ျဖစ္ေစ သူ၀ယ္ယူခဲ့တဲ့ လက္နက္ေတြဟာ ေခတ္မီေကာင္းမြန္ ျပင္းထန္အားေကာင္းတဲ့ လက္နက္ေတြ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အမုန္းတရားနဲ႔ ခုလို လူေတြကို အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ ေသေအာင္ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္တာကေတာ့ အလြန္ရက္စက္တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈတခု ဆိုတာကေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္။ ဒီလိုမ်ိဳးျဖစ္ရပ္ကို အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား မဟုတ္ဘဲ ဘယ္ႏုိင္ငံ၊ ဘယ္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာမွ လက္ခံႏုိင္စရာမရွိပါဘူး။ ကန္႔ကြက္ဆန္႔က်င္ရမွာ ျဖစ္သလို ေနာက္ထပ္ ထပ္မျဖစ္ရေအာင္ တတ္ႏုိင္သမွွ် နည္းလမ္းေပါင္းစံုနဲ႔ တားဆီးကာကြယ္ရမယ့္ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။ သာမန္ အရပ္သားေတြကလုပ္လုပ္၊ အစိုးရ စစ္တပ္၊ ပုလိပ္တပ္ဖြဲ႔ကပဲလုပ္လုပ္ ဒါဟာ ရက္စက္တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို အ႐ုပ္ဆိုးတဲ့ ျဖစ္ရပ္မ်ိဳးေတြကို ၀ိုင္း၀န္းကာကြယ္ တားဆီးၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ခု ေအာ္လန္ဒို အစုုလိုက္အၿပံဳလိုက္ ပစ္ခတ္တိုုက္ခိုက္မႈအတြက္ ႐ုရွားသမၼတ ဗလာဒီမာပူတင္က “ဒီအ႐ုိင္းအစိုင္း ရာဇ၀တ္မႈမွာ မိသားစု ဆံုး႐ႈံးသြားခဲ့ရသူေတြ၊ ခ်စ္ခင္သူေတြ ဆံုး႐ႈံးသြားရသူေတြအတြက္ ႐ုရွားျပည္သူေတြက ထပ္တူ နာက်င္ခံစားမႈ၊ ေၾကကြဲ၀မ္းနည္းမႈေတြကို ခံစားရပါတယ္” လို႔ ၀မ္းနည္းေၾကာင္း သ၀ဏ္လႊာမွာ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ အလားတူပဲ ျပင္သစ္သမၼတ ေဟာ္လင္ေဒးကလည္း အၾကမ္းဖက္ပစ္ခတ္မႈကို ျပစ္တင္႐ႈတ္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီး ဖရန္းစစ္ကလည္း သူ႔ရဲ႕ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ေသဆံုးသြားရသူေတြရဲ႕ မိသားစုေတြ၊ ဒဏ္ရာရသြားသူေတြ အားလံုးအတြက္ က႐ုဏာတရားနဲ႔ ဆုေတာင္းေပးမွာျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
ပထမဆံုး လိင္တူခ်စ္သူပါလို႔ ဖြင့္ၿပီး၀န္ခံတဲ့ ၀စ္ကြန္းဆင္ ဒီမိုကရက္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ တမ္မီ ေဘာ္လ္ဒြင္ကလည္း သူ႔ရဲ႕ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ “အယ္လ္ဂ်ီဘီတီ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကို ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္တာသာ မဟုတ္ပါဘူး။ က်မတို႔ ခ်စ္မက္လက္ခံထားတဲ့ လြတ္လပ္မႈေတြကိုပါ တိုက္ခိုက္လိုက္တာပါပဲ” လို႔ ေဖာ္ျပထားခဲ့ပါတယ္။
စိုးရိမ္စရာတခု ျဖစ္လာတာကေတာ့ ဒီအၾကမ္းဖက္ အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ အေမရိကန္ျပည္ထဲကို တျခားႏုိင္ငံက လူေတြ မ၀င္ႏုိင္ေအာင္ ပိတ္ပစ္ဖို႔နဲ႔ အစၥလာမ္ ဆန္႔က်င္ေရးေတြ ေျပာဆိုၿပီး ရီပတ္ဗလစ္ကန္ပါတီရဲ႕ သမၼတေလာင္းျဖစ္လာသူ ေဒၚနယ္လ္ ထရမ့္ကိုမ်ား အေမရိကန္ မဲဆႏၵရွင္ေတြက မဲေပးလိုက္ၾကရင္……ဆိုတာပါပဲ။
စိုးေနလင္း