ျပဳျပင္စရာမ်ားလွတဲ့ ၀န္ထမ္းေလာက
DVB
·
June 8, 2016
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဝန္ထမ္းအမ်ားစုဟာ ေခတ္အဆက္ဆက္ ဆင္းရဲခ်ဳိ႕တဲ့တဲ့ဘဝကို ျဖတ္သန္းေနရတဲ့ လူတန္းစားတရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေအာက္ေျခသိမ္း ခိုင္းသမွ်လုပ္၊ ေျပာသမွ် နာခံၾကရၿပီး အထက္က အႏိုင္က်င့္သမွ်လည္း ႀကိတ္မွိတ္ခံေနၾကရတာလည္း ဒီ၀န္ထမ္းေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ အေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေရးတႀကီးျပဳျပင္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ၀န္ထမ္းေလာကကို မျပဳျပင္ဘဲ ႏိုင္ငံ့အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ျပဳျပင္ဖို႔ဆိုတာ အိတ္ေပါက္နဲ႔ ဖားေကာက္သလိုမ်ဳိးသာ ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။
စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက ဖန္တီးခဲ့တဲ့ ျမစ္ပြားနာ
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အစိုးရဖြဲ႔စည္းပုံမွာ ဝန္ထမ္းေတြရဲ႕ ရပ္တည္မႈနဲ႔ ဝန္ထမ္းေတြအတြက္ ခ်မွတ္ထားတဲ့ မူဝါဒေတြ၊ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြနဲ႔ က်င့္ဝတ္ေတြဟာ ေနရာအလိုက္ ပုံစံမ်ဳိးစုံ ကြဲလြဲေနပါတယ္။ စစ္တပ္ဦးစားေပး နည္းလမ္းမ်ားနဲ႔ သက္ဆိုးရွည္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ထဲမွာ အမိန္႔အာဏာေတြ၊ မညီမွ်မႈေတြနဲ႔ အံမ၀င္ခြင္မက်တဲ့ အလြဲအေခ်ာ္ေတြပဲ ျပည့္ေနခဲ့ပါတယ္။ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားရဲ႕လက္ေအာက္ ႀကီးျပင္းလာခဲ့ရတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္မႈပုံစံထဲမွာ အျမစ္တြယ္ေနတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပုံနဲ႔ တာဝန္ဝတၱရား သတ္မွတ္ပံုေတြဟာ ျပဳရခက္၊ ျပင္ရခက္တဲ့ အေနအထားမွာ ရွိပါတယ္။ အခ်ိန္တိုုတိုနဲ႔ ကုစားလို႔မရႏိုင္တဲ့ “ျမစ္ပြားနာ” ႀကီးတခုလို႔ ေျပာရင္ မမွားပါဘူး။
ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ မတ္လ (၈) ရက္ေန႔က အတည္ျပဳျပ႒ာန္းခဲ့တဲ့ စာမ်က္ႏွာ (၂၅) မ်က္ႏွာပါ ႏိုင္ငံ့ဝန္ထမ္းဥပေဒထဲက အခ်က္အလက္ေတြထဲမွာ အမိန္႔ဆန္မႈေတြ၊ စစ္တပ္နဲ႔ ရဲကို သီးျခား အခြင့္အေရး ေပးထားမႈေတြ၊ အစိုးရယႏၱရားကို ႐ႈပ္ေထြးေစမႈေတြ အမ်ားအျပား ပါဝင္ေနတာကို ေတြ႔ရပါမယ္။
ႏိုင္ငံ့ဝန္ထမ္းဥပေဒရဲ႕ အခန္း (၄) တာဝန္ႏွင့္ အခြင့္အေရးမ်ားမွာ ဝန္ထမ္းေတြအတြက္ တာဝန္သတ္မွတ္ခ်က္ (၁၂) ခ်က္ဟာ စစ္တပ္အေျချပဳ သတ္မွတ္ထားတဲ့ပုံစံ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ပါတီႏိုင္ငံေရး ကင္းရွင္းျခင္း၊ ရာထူးဝန္အဖြဲ႔က သတ္မွတ္ထားေသာ သင္တန္းမ်ားကို တက္ေရာက္ျခင္း အစရွိတဲ့ အခ်က္ေတြဟာ လက္ေတြ႔မဆန္တဲ့အျပင္ ဝန္ထမ္းမ်ားအေပၚ လိုသလို ပုံသြင္းဖိႏွိပ္ အသုံးခ်ဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ထည့္သြင္း ေရးဆြဲထားတာပါ။ ဒီလို ဒီမိုကေရစီမဆန္ဘဲ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆန္တဲ့ ဥပေဒျပ႒ာန္းခ်က္ေတြဟာ ႏိုင္ငံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြင္းမွာ ၀န္ထမ္းမ်ား မပါ၀င္ႏိုင္ေအာင္ တားဆီးေနတဲ့ ခလုတ္ကန္သင္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဆြမ်ဳိးအက်ဳိးစီးပြားလား၊ ျပည္သူ႔၀န္ေဆာင္မႈလား
ယခင္အစိုးရ အဆက္ဆက္မွာ ၀န္ႀကီးဌာနေတြကို ေဆြမ်ဳိးသားခ်င္းေတြနဲ႔ အဓိက ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္ထားခဲ့တာ လူတိုင္းအသိပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း မိသားစုစီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြလိုျဖစ္ၿပီး လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈေတြနဲ႔ နာမည္ပ်က္ခဲ့တာပါ။ ျပည္သူ႔၀န္ေဆာင္မႈကို ဘန္းျပၿပီး ဘတ္ဂ်က္ေတြ ယူခဲ့ေပမယ့္ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြား ပဓာနျဖစ္ခဲ့တဲ့ ၀န္ႀကီးဌာနေတြကို မူသစ္ စနစ္သစ္နဲ႔ အေသအခ်ာ ျပဳျပင္ရမွာက အစိုးရသစ္ရဲ႕ အဓိကတာ၀န္တရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလို ၀န္ႀကီးဌာနေတြထဲမွာ ၀န္ထမ္းေလာကသားေတြ စိတ္၀င္တစား ေစာင့္ၾကည့္ေနတာကေတာ့ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနဟာ ေခတ္အဆက္ဆက္ စစ္တပ္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ၊ စစ္ထြက္ဝန္ႀကီးေတြရဲ႕ သားသမီး၊ သမက္၊ ေခြ်းမ၊ ေဆြမ်ဳိးအမ်ားစုနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ ဝန္ႀကီးဌာနတခုဆိုတာ ႏိုင္ငံတကာကေရာ ျပည္တြင္းကပါ ေသေသခ်ာခ်ာ သိၾကပါတယ္။
(ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနကို ဟိုးအရင္အစိုးရေခတ္ကတည္းက Ministry of Foreign Affair လို႔ မေခၚဘဲ Ministry of Family Affair လို႔ေတာင္ ေနာက္ေျပာင္ၿပီးေခၚၾကတဲ့အထိ နာမည္ႀကီးခဲ့ပါတယ္။)
မိုးက်ေရႊကိုယ္ေတြထက္ ပိုၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္စီမံခန္႔ခြဲရ ခက္ခဲခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနကို ျပည္သူေတြေရာ တကမၻာလုံးကပါ ေလးစားၾကည္ညိဳၾကရတဲ့ လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဘယ္လိုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲႏိုင္မလဲ ဆိုတာက ၀န္ထမ္းေလာကအတြက္ ေစာင့္ၾကည့္စရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။
ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနလိုပဲ အျခား အျခားေသာ ဝန္ႀကီးဌာနေတြမွာလည္း အရင္အစိုးရက လက္သပ္ေမြးျမဴ စင္တင္ေပးထားတဲ့ အစ္ကိုႀကီး ညီေလး ဆရာတပည့္ေတြ မ်ားစြာရွိေနသလို ေဆြရင္းမ်ဳိးရင္း ဝမ္းကြဲ အစရွိတဲ့ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္မႈေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနပါတယ္။ (ဒါေၾကာင့္ ဘယ္ဝန္ႀကီးဌာနက ဘယ္လိုအစီအမံ အေျပာင္းအလဲ၊ ဘယ္လိုပုံစံကို ပုံေဖာ္မယ္ဆိုတာ အရင္အစိုးရက လူေတြ ခ်က္ခ်င္းသိေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။) အစိုးရသစ္အေနနဲ႔ ဒီလို၀န္ႀကီးဌာနေတြရဲ႕ ဖြဲ႔စည္းပံု၊ အုပ္ခ်ဳပ္ပံုနဲ႔ အလုပ္လုပ္ပံုေတြကို ျပတ္ျပတ္သားသား ျပဳျပင္ရပါလိမ့္မယ္။
ဘယ္သူဦးေဆာင္မလဲ
အရင္အစိုးရရဲ႕ လူယုံေတြ၊ အတြင္းလူေတြနဲ႔ အက်ဳိးစီးပြား ဆက္စပ္ပတ္သက္သူေတြဟာ ယခုအစိုးရသစ္ရဲ႕ အဓိက ပုံေဖာ္ေပးရတဲ့သူေတြေနရာမွာ အေပၚကို အႀကံေပး၊ ေအာက္ကို ကြပ္ကဲရသူေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အစိုးရသစ္ရဲ႕ ပထမေျခလွမ္းေတြမွာပဲ ႐ႈပ္ေထြးမႈေတြ၊ အဆင္မေျပမႈေတြကို ေတြ႔ႀကဳံေနရတာပါ။
အစိုးရေဟာင္းက စနစ္တက် ေရြးခ်ယ္ထားခဲ့တဲ့ Key Person ေတြကို အစိုးရသစ္ကလည္း အားကိုးေနၾကတာေၾကာင့္ Shadow Government လို႔ ေ၀ဖန္ေျပာဆိုတာေတြလည္း ၾကားေနရပါတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္ကို အကြ်မ္းတဝင္ မျဖစ္ေသးတဲ့ အစိုးရသစ္ရဲ႕ ဝန္ႀကီးေတြ၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြဟာ မူေဟာင္းကိုင္စြဲၿပီး အက်ဳိးအျမတ္ကို ကာကြယ္သူ လူေဟာင္းအမ်ားစုရဲ႕ လမ္းျပေခၚေဆာင္မႈ ေနာက္ကို လိုက္ပါေနရတာေၾကာင့္ ဒီလို ေ၀ဖန္ေနၾကတာလို႔ ေျပာရပါမယ္။
စဥ္းစားစရာ အခ်က္ကေတာ့ အစိုးရသစ္ရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ပိုင္ခြင့္ရွိသူေတြ အေနနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ယႏၱရားကို ေလ့လာေနၿပီး အားနည္းခ်က္ေတြကို ရွာေဖြသုံးသပ္ေနတာလား။ တနည္းအားျဖင့္ ေစာင့္ၾကည့္ေနတာလား။ အဲဒီလို ေစာင့္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္လည္း အခ်ိန္အတိုင္းအတာတခု သတ္မွတ္ၿပီး အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မႈေတြ၊ ေမးျမန္းအေျဖရွာမႈေတြ၊ ျငင္းဆန္ေျပာင္းလဲမႈေတြ၊ အသစ္ခ်မွတ္ ေဖာ္ေဆာင္မႈေတြကို လုပ္ဖို႔လိုပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ စဥ္းစားစရာ တခ်က္ကေတာ့ အေရးကိစၥတိုင္းကို ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ထံ တင္ျပၿပီး ဆုံးျဖတ္ခ်က္ နာခံယူေနရသလား။ လုပ္ပိုင္ခြင့္အားလုံးကို ဒီလိုသာ နာခံရယူေနရမယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေရြ႕ဟာ လိပ္ထက္ ပိုေႏွးသြားပါလိမ့္မယ္။
ျပည္သူကိုမ်က္ႏွာမူၿပီး ျပည္သူရဲ႕အက်ဳိးစီးပြားကို ဦးထိပ္ထားတဲ့ အေရးကိစၥမွန္သမွ်ကို ရဲရဲတင္းတင္း ဆုံးျဖတ္ခြင့္၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ရရွိေရးဟာ ဝန္ႀကီးေတြ၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြအတြက္ အေျခခံအခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္တာဝန္ယူရတဲ့ ေနရာဌာနက အေျခအေနအားလုံးကို အတိတ္၊ ပစၥဳပၸန္၊ အနာဂတ္ ေသခ်ာစြာသိရွိၿပီး မွန္ကန္ျပတ္သားစြာ ဦးေဆာင္ႏိုင္ဖို႔ လိုအပ္လွပါတယ္။
ႏႈတ္မိန္႔ အစဥ္အလာ
ေနာက္ထပ္ ေသေသခ်ာခ်ာ ၾကပ္မတ္လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ အခ်က္တခုမွာ ဝန္ထမ္းအဖြဲ႔အစည္းေတြထဲတြင္ ဝန္ထမ္းေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြ၊ ရပုိင္ခြင့္ေတြ၊ ရာထူးတိုးျမႇင့္မႈေတြ၊ ျပစ္ဒဏ္သတ္မွတ္မႈေတြမွာ ဥပေဒ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားအတိုင္း တိက်မွန္ကန္စြာ မေဆာင္ရြက္ဘဲ အာဏာရွိသူ၊ ဆုံးျဖတ္ခြင့္ရွိသူေတြရဲ႕ ပါးစပ္ထဲက သတ္မွတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ လည္ပတ္ေနမႈမ်ဳိးေတြသာ အမ်ားဆုံးျဖစ္ေနၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ဒီအေျခအေနေတြဟာ အစိုးရသစ္အေနနဲ႔ ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာျပင္ဆင္ရမယ့္ အေရးႀကီးကိစၥတခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဆုံးျဖတ္ခြင့္ရွိသူေတြရဲ႕ မျမင္ရတဲ့ အာဏာစြမ္းပကားနဲ႔ ပါဝါယႏၱရား ႀကီးစိုးေနမႈဟာ အစိုးရသစ္ရဲ႕ အဂတိတရားကင္းစင္ေရး မူဝါဒကို “ကပ်က္ယပ်က္” လုပ္ေနတဲ့အရာပါ။
၀န္ထမ္းမ်ားရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္
အစိုးရသစ္က ေဖာ္ေဆာင္ေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေျပာင္းအလဲကို ျပည္သူေတြက အေလးအနက္ထား ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကပါတယ္။ ျပည္သူထဲက ေပါက္ဖြားလာတဲ့ ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္း အမ်ားစုကလည္း မသမာမႈေတြ သံတံတိုင္းႀကီးလို ခိုင္မာက်ယ္ျပန္႔ေနတဲ့ အဝန္းအဝိုင္းႀကီးေတြရဲ႕ ႀကီးစိုးမႈေအာက္က လြတ္ေျမာက္ၿပီး ျပည္သူေတြအက်ဳိး၊ တိုင္းျပည္အက်ဳိးကို လြတ္လပ္ေပ်ာ္ရႊင္စြာ သယ္ပိုး ထမ္းရြက္လိုၾကပါတယ္။ ဝန္ထမ္းလည္း ျပည္သူျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူေတြကို ဦးစားေပး အေလးထားတဲ့ အစိုးရရဲ႕ ေမတၱာတရားကို ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းေတြက ငံ့လင့္ ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကတယ္လို႔ အႂကြင္းမဲ့ ယုံၾကည္မိပါတယ္။ ။
ဝါရင့္ဝန္ထမ္းတဦး