Home
သုံးသပ်ချက်
အစုိးရသစ္ႏွင့္ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး - အယ္ဒီတာစကား၀ုိင္း
DVB
·
April 28, 2016
အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးကို ဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔ ေျပာထားတဲ့ အန္အယ္လ္ဒီ အစိုးရသစ္အေနနဲ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့သႀကၤန္ကာလအတြင္းမွာ မီဒီယာကုမၸဏီႀကီးတခုက ေနၿပီးေတာ့ အေရးႀကီးပုဂၢိဳလ္တေယာက္ရဲ႕ ပီေအကို ေငြသိန္းငါးဆယ္ ေပးတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ မၾကာခင္က ေၾကညာခ်က္တေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါ အစိုးရသစ္အေနနဲ႔ ေရွ႕ဆက္ၿပီးေတာ့ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ တိုက္ဖ်က္သြားမယ္ဆိုတဲ့ သႏၷိ႒ာန္ခ်မႈလို႔လည္း ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီအစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးကို အစိုးရသစ္အေနနဲ႔ ဘယ္ေလာက္ထိ စြမ္းေဆာင္ရည္ရိွရိွနဲ႔ တိုက္ဖ်က္ႏိုင္မလဲ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အဲ့လိုလုပ္ရာမွာ စိန္ေခၚမႈေတြ၊ အခက္အခဲေတြ ဘာေတြရိွလာႏိုင္လဲဆိုတဲ့ ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အယ္ဒီတာစကား၀ိုင္းမွာ ေမာ္ကြန္းမဂၢဇင္းအယ္ဒီတာ ကိုေဇယ်ာလိႈင္၊ 7day Journal ရဲ႕ အယ္ဒီတာ ကိုသီဟတို႔နဲ႔ ေဆြးေႏြးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးခင္သန္း (ဒီဗြီဘီ) "ဟုတ္ကဲ့။ သႀကၤန္အၿပီးမွာ အကုန္လံုး လႈပ္လႈပ္ရွားရွားျဖစ္သြားတဲ့ ကိစၥတခုကေတာ့ မီဒီယာကုမၸဏီႀကီးတခုကေနၿပီးေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ ဗြီအိုင္ပီရဲ႕ အရာရိွ ပီေအတေယာက္ကို သိန္းငါးဆယ္ေပးရာကေန အေပၚကေန ေၾကညာခ်က္ ျပန္ထုတ္ရာကေန ျပည္သူလူထုၾကားမွာလည္း အံ့ၾသတႀကီး ျဖစ္ကုန္တယ္။ ေနာက္တခုက မီဒီယာေလာကသားေတြ အခ်င္းခ်င္းၾကားမွာလည္း ဒါ ငါတို႔ မီဒီယာေလာက အိုးမည္းသုတ္ခံရတာပဲဆိုၿပီး ေ၀ဖန္မႈေတြလည္း ရိွခဲ့တာေပါ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္တို႔ မီဒီယာေလာကသားေတြဆိုတာ ဘာပဲေျပာေျပာ အစိုးရကို မ်က္လံုးေဒါက္ေထာက္ ၾကည့္ေနရမယ္။ မွားတာေထာက္ျပရမယ္။ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ၊ အဂတိလိုက္စားမႈ ကိစၥေတြကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ ေစာင့္ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ျပည္သူလူထုသိေအာင္ ေဖာ္ျပရမယ့္တာ၀န္ ရွိတာေပါ့ဗ်ာ။ အဲ့လို တာ၀န္ရိွတဲ့ မီဒီယာတခုကေနၿပီးေတာ့ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူကိစၥမွာ ပါ၀င္ေနတယ္ဆိုေတာ့ ဒါ အကုန္လုံးအတြက္လည္း မေကာင္းဘူးေပါ့့။ အဲ့ေတာ့ ဒီအေျခအေနေလးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ကိုေဇယ်ာလိႈင္အေနနဲ႔ ဘယ္လို ထင္ျမင္ခ်က္ေလး ေပးခ်င္လဲ။" ကိုေဇယ်ာလိႈင္ (အယ္ဒီတာ၊ ေမာ္ကြန္းမဂၢဇင္း) "အရင္ဆံုးေျပာစရာရိွတာက ဒီ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူကိစၥက က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ အျမင့္ဆံုးေပါ့ေနာ္။ ေနာက္တခုရိွတာက ဒီလိုမ်ိဳး လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ ကိစၥေတြကလည္း ဆယ္စုႏွစ္ေတြ၊ ရာစုႏွစ္၀က္ေလာက္ခ်ီၿပီး ျဖစ္လာတာေတြ အမ်ားႀကီး။ ဟိုးအရင္တည္းကလည္း ရိွပါတယ္။ ဒါလည္း အက်င့္ပါတာလည္း ပါတာေပါ့ေလ။ ေနာက္တခုရိွတာက အခုလိုမ်ိဳး မီဒီယာက လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ လုပ္တယ္ဆိုေတာ့ ပိုၿပီးေတာ့ ဒါမ်ိဳး ေဖာ္ထုတ္ရမယ့္သူကိုယ္တိုင္က ဒါမ်ိဳးလုပ္တယ္ဆိုေတာ့ ေမးခြန္းထုတ္စရာေတြ ျဖစ္လာတာေပါ့။ ဒီေနရာမွာ ျပန္ၾကည့္ဖို႔လိုတာက မီဒီယာမွာလည္း ေယဘုယ်ၾကည့္လိုက္ရင္ မီဒီယာအဖြဲ႔အစည္းမွာ အပိုင္းႏွစ္ပိုင္းေပါ့ေနာ္။ တပိုင္းက Finance ေငြေၾကးပိုင္းဆိုင္ရာေပါ့။ ေနာက္တခုကေတာ့ ဒီဘက္က သတင္းစာပညာ၊ အတတ္ပညာပိုင္းဆိုင္ရာနဲ႔ ေပါင္းစပ္ရတာေပါ့ေလ။ ဆိုေတာ့ အဲ့ဒီေနရာမွာ အခုလို မီဒီယာကုမၸဏီႀကီးတခုက အဲ့လို လာဘ္ေပးလာဘ္ယူလုပ္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္တဲ့ Decision ကို ဘယ္သူက ခ်မွတ္သလဲေပါ့ေနာ္။ အဲ့လိုမ်ိဳးေပးႏိုင္တဲ့ Level က ဘယ္ Level က ေပးႏိုင္လဲဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ စစဥ္းစားဖို႔လိုတယ္။ "မီဒီယာကုမၸဏီမွာ ထုတ္ေ၀သူရိွတယ္။ Financer ေခၚတာေပါ့ေလ။ Publisher ဆိုတာက က်ေနာ္တို႔က လိုင္စင္နဲ႔ သြားေလွ်ာက္တာရိွတယ္။ ႏိုင္ငံတကာမွာဆိုရင္ေတာ့ Publisher ဆိုရင္ ထုတ္ေ၀သူဆိုတာ သိတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ Publisher ဆိုတာက လိုင္စင္ကို သြားျမင္တာေပါ့။ ေငြေၾကးစုိက္ထုတ္တဲ့သူလို႔ပဲ ႐ုိး႐ုိးရွင္းရွင္း ေျပာမယ္ဆိုရင္။ ဒါ သူ႔ရဲ႕ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မပါဘဲနဲ႔ ဒီေငြတခုက ထြက္သြားဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ ဆိုလုိတာက Editorial Decision လုပ္ေနတဲ့ Chief Editor ေပါ့၊ အဲ့အဆင့္ေလာက္ေတာ့ အဲ့ေနရာကို ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္၊ ဒီအေပၚကေန ေငြေၾကးစိုက္ထုတ္သံုးစြဲသူရဲ႕ သူ႔ရဲ႕ သေဘာတူညီခ်က္ မပါဘဲနဲ႔ သံုးစြဲလို႔မရဘူးလို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ျမင္တယ္။ အဲ့ေတာ့ တခုျပန္စဥ္းစားဖို႔လိုတာက အရင္ေခတ္က ဒီ မီဒီယာကုမၸဏီေတြမွာ လုပ္ခြင့္ရိွတဲ့သူေတြက ေငြေၾကးရိွတဲ့သူေတြနဲ႔ အစုိးရနဲ႔၊ အာဏာပိုင္နဲ႔ နီးစပ္တဲ့သူေတြက လုပ္ခြင့္ရိွခဲ့တာကိုး။ ဆိုေတာ့ အဲ့လိုမ်ိဳး လုပ္ခြင့္ရိွေအာင္လည္း အရင္တုန္းက အာဏာပိုင္အဖြဲ႔အစည္းေတြကို ေငြေၾကးအေျမာက္အျမား ေပးခဲ့ရတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဒီ Level Play Ground မရခဲ့ဘူး။ ဂ်ာနယ္ထုတ္ေ၀ခြင့္ ကတ္တကတ္ရဖို႔အေရးကို လိုက္ရတဲ့ ပိုက္ဆံေတြ နည္းမွမနည္းတာ။ လိုက္ဖားရတယ္။ ေငြနဲ႔လိုက္ရတယ္။ မ်က္ႏွာငယ္နဲ႔ ေအာက္က၀င္ရတယ္ဆိုေတာ့။ အဲ့ေတာ့ ဒီေနရာမွာ ေပးတဲ့သူက ဒီသတင္းေတြကို ေဖာ္ထုတ္ၿပီး သတင္းေတြကိုလုပ္ေနတဲ့ News Maker ေတြေပါ့။ သတင္းေတြကို လိုက္လံေဖာ္ထုတ္ေနတဲ့ Journalist ေတြက လုပ္တာလား။ ခုနကေျပာတဲ့ ဒီ စီးပြားေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့၊ အက်ိဳးအျမတ္ကို ေမွ်ာ္ကိုးတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ လုပ္တာလားဆိုတဲ့ ႏွစ္ပိုင္းကို က်ေနာ္တို႔က စၿပီး ေတြးေစခ်င္တယ္။ "တခုရိွတာက အဲလုိေပးတာက၊ က်ေနာ္တို႔ၾကားတာက တေယာက္တည္းကေန ၾကားတာေပါ့ေနာ္။ အေရးႀကီးပုဂၢိဳလ္ရဲ႕ ပီေအတေယာက္တည္း ၾကားတာ။ အဲ့လိုေပးတဲ့ အထုပ္ေတြက ဘယ္ႏွစ္ထုပ္ရိွမလဲ။ က်န္တဲ့သူေတြေကာ ဘာလို႔ၿငိမ္ေနတာလဲေပါ့။ မေပးဘူးလား။ ေပးမလားေပါ့။ ဒါလည္း က်ေနာ္တို႔က သိခ်င္တဲ့အပိုင္း။ ဒါေပမယ့္ ဒီမွာေတာ့  တေယာက္တည္းပဲ အသံထြက္တာေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္ယူဆတာကေတာ့ တေယာက္တည္းကိုေတာ့ ေပးမယ္လို႔ေတာ့ မထင္ဘူး။ ဒါ က်ေနာ့္ယူဆခ်က္၊ မွန္ရင္လည္း မွန္မယ္။ မွားရင္လည္းမွားမယ္။ ဆိုေတာ့ လိုက္ေပးၿပီးေတာ့မွ တေယာက္ကပဲ အသံထြက္သလားေပါ့။ ဒါလည္း က်ေနာ္တုိ႔ စဥ္းစားရမယ့္အပိုင္း ျဖစ္ပါတယ္။" ဦးခင္သန္း (ဒီဗြီဘီ) "အဲ့ေတာ့ ကိုသီဟအေနနဲ႔ေကာ။ ခုနကလိုေပါ့ ကိုေဇယ်ာလိႈင္ ေျပာသလိုေပါ့။ အခုက အသံထြက္လာေတာ့ ဒီအထုပ္တထုပ္ပဲ ထြက္လာတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီအခ်ိန္တုန္းက တထုပ္တည္းပဲ ေပးခဲ့တာလား။ ဘယ္သူ႔ကိုလည္း ေပးခဲ့တာလား ဆိုတာက အခုဆုိရင္ ကာတြန္းေတြနဲ႔ပါ သေရာ္တာေတြလည္း ေတြ႔ေနတယ္ေလ။ အဲ့ေတာ့ ကိုသီဟ အျမင္ေလးလည္း နည္းနည္းေျပာပါဦး။" ကိုသီဟ (အယ္ဒီတာ၊ 7 day ဂ်ာနယ္) "က်ေနာ့္အျမင္ေျပာရရင္ေတာ့ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ေတာ့ ဟိုးတုန္းက ဆရာႀကီးဦးေအာင္သင္း ေျပာခဲ့ဖူးတဲ့ စကားေလးတခြန္းကို က်ေနာ္ သြားၿပီးေတာ့ အမွတ္ရတယ္ခင္ဗ်။ ဆရာႀကီးက အသံထြက္စာအုပ္ေတြ လုပ္တယ္ေလ။ အဲမွာေျပာတာ ၁၀၀ လာဘ္စားတဲ့သူနဲ႔ ၁၀ လာဘ္စားတဲ့သူနဲ႔ ဘယ္သူ ပိုအျပစ္ႀကီးမယ္ ထင္သလဲတဲ့။ ဆိုေတာ့ ဘယ္သူအျပစ္ႀကီးမလဲဆိုေတာ့ မိတဲ့ေကာင္ အျပစ္ႀကီးတာေပါ့ကြတဲ့။ ဆိုေတာ့ ၁၀၀ စားစား၊ ၁၀ စားစား မိသြားတဲ့ေကာင္ကေတာ့ အျပစ္ႀကီးမွာပဲ။ ၁၀ စားတဲ့ေကာင္ မိသြားလည္း ၁၀ စားတဲ့ေကာင္က အျပစ္ႀကီးသြားမွာပဲ။ ၁၀၀ နဲ႔ မွိန္းတုတ္လာတဲ့ ႏွစ္ ၅၀ ေက်ာ္ ၁၀၀၊ ၁၀၀ နဲ႔ မွိန္းတုတ္လာၿပီး မမိတဲ့သူေတြကလည္း အျပစ္မႀကီးဘူး။ ဆိုေတာ့ အခု ဒီကိစၥမွာလည္း ဒီလိုပဲ။ သိန္းငါးဆယ္အထုပ္ေပါင္း ဘယ္ႏွစ္ထုပ္လဲဆိုတာ ကိုေဇယ်ာလိႈင္ Mention ေပးထားတယ္။ "ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ဘာကို တခုသြားၿပီးေတာ့၊ ေကာင္းႏိုင္တာတခု ဘာသြားစဥ္းစားမိလဲဆိုေတာ့ ဒီလိုပါပဲ၊ အရင္ ဒီမိုကေရစီစေျပာင္းေတာ့ ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္မွာ သူနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရင္းႏွီးတဲ့သူေတြကလည္း လူမႈကြန္ရက္ေတြမွာ ေရးၾကတယ္။ ဒီ ပီအက္စ္အုိလုပ္တဲ့ဟာက မူမမွန္ဘူးတုိ႔၊ တျခားလူေတြလည္း ရႏိုင္တာပဲတုိ႔ ဆိုတာေတြလည္း ေရးၾကတာပဲ ဆိုေပမယ့္ အရင္တုန္းက ၁၀ ေယာက္သြားလို႔ ၁၀ ထုပ္ေပးတယ္။ ၁၀ ထုပ္လံုး မွိန္းတုတ္သြားတာထက္စာရင္ ၁၀ ေယာက္သြားလို႔ ၁၀ ထုပ္ေပးတာ ၁ ထုပ္ ျပန္ၿပီးေတာ့ အပ္တယ္ဆိုရင္ ဒီအစိုးရလက္ထက္မွာ က်ေနာ္တို႔ အေပါင္းလကၡဏာအေနနဲ႔ သတ္မွတ္ၿပီးေတာ့ ၾကည့္လို႔ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တိုင္ ထုတ္ထားတဲ့ အဂတိလိုက္စားမႈ လမ္းညႊန္ခ်က္မွာေတာ့ ရတဲ့သူက ကိုယ္တိုင္ျပန္ေပးရမယ္တို႔ ဒါမွမဟုတ္ လိုခ်င္လို႔ရိွရင္လည္း တန္ဖုိးကို ေပး၀ယ္ရမယ္တို႔ ဆိုတာမ်ိဳးေတာ့ ပါခဲ့တာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဒီ ပီအက္စ္အုိကက်ေတာ့ ၀န္ႀကီး႐ုံးကို ျပန္အပ္လိုက္တယ္ဆိုတာ အဲ့ဒီတခ်က္မွာေတာ့ သူတို႔ ေထာက္စရာေလးရိွမယ္။ ဒါဆို သူ ဘာလို႔ယူသြားလဲ။ ပီအက္စ္အိုလုပ္ဖူးတဲ့ သူေတြေတာ့ သိလိမ့္မယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ကေတာ့ ပီအက္စ္အုိ တခါမွမလုပ္ဘူးေတာ့ မသိဘူး။ ပီအက္စ္အုိတေယာက္ရဲ႕ တာ၀န္က ဘာေတြမ်ားလဲ။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ အထုပ္ကိုယူၿပီးေတာ့ ကားထဲထည့္ၿပီးေတာ့မွ သူ႔လူႀကီးေနာက္ကို ေလွ်ာက္လိုက္ေနရတာလား။ သူမသိႏိုင္ဘူးလား။ သူသိႏိုင္လား။ သူ႔ရဲ႕ ပီအက္စ္အုိလုပ္သက္ ဘယ္ေလာက္ရိွခဲ့ၿပီလဲ ဆိုတဲ့ဟာမ်ိဳးေတြေပ့ါ။ ဒီ မီဒီယာက ေပးက်င့္ရိွတဲ့ မီဒီယာလား။ ေပးက်င့္မရိွတဲ့ မီဒီယာလား ဆိုတာမ်ိဳးလည္း သူ႔အေနနဲ႔ အမ်ားႀကီး စဥ္းစားသံုးသပ္ၿပီးေတာ့မွ အိမ္ေရာက္ေတာ့မွသိလို႔ ျပန္ေပးတာလည္း ျဖစ္ႏိုင္သလို တျခားကိစၥေတြလည္း အမ်ားႀကီး ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။" ဦးခင္သန္း (ဒီဗြီဘီ) "အခုဆိုရင္ေပါ့ဗ်ာ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ လက္ထက္မွာလည္း ဒါ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးကို လုပ္ခဲ့တာပဲ။ ေကာ္မရွင္ေတြလည္း ဖြဲ႔ခဲ့တယ္၊ တုိက္ခဲ့တာပဲ။ ဒါေပမယ့္ အားလံုးသိတဲ့အတိုင္းပဲေလ။ ငါးႏွစ္တာသက္တမ္း နိဂံုးခ်ဳပ္လိုက္ေတာ့ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး လံုး၀ မေအာင္ျမင္ခဲ့ဘူးေပါ့ေနာ္။ အဲ့ေတာ့ ဒီ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ၿပီးခဲ့တဲ့သက္တမ္းမွာေပါ့ေနာ္ မေအာင္ျမင္ရျခင္းရဲ႕ အဓိကေသာ့ခ်က္ေတြက ကိုေဇယ်ာလိႈင္ ဘာေတြမ်ားျဖစ္မယ္လို႔ထင္လဲ။ ဘာေၾကာင့္ မေအာင္ျမင္ရတာလဲ။" ကိုေဇယ်ာလိႈင္ (အယ္ဒီတာ၊ ေမာ္ကြန္းမဂၢဇင္း) "အဓိကေတာ့ ျမင္ရတာက ေခတ္အဆက္ဆက္ အက်င့္ပါေနတာလည္း ပါတယ္။ ေနာက္တခုရိွတာက ရတဲ့၀င္ေငြနဲ႔ မလုံေလာက္မႈလည္း ပါတာေပါ့ေနာ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ အဲ့ဒီ ၀င္ေငြနဲ႔ မလုံေလာက္တဲ့ကိစၥကုိေတာ့ Debate ျဖစ္တာေပါ့ေလ။ ဒါလည္း ျငင္းခုန္စဥ္းစားသင့္တဲ့ ကိစၥတရပ္ေပါ့။" ဦးခင္သန္း (ဒီဗြီဘီ) "ဒါေပမယ့္ အမ်ားအားျဖင့္ ေတြ႔ေနရတာက က်ေနာ္တို႔က လာဘ္စားတယ္ဆိုရင္ ၀န္ထမ္းကိုပဲ ေျပးျမင္ေပမယ့္ တကယ္တမ္း ရာထူးႀကီးႀကီးက ႀကီးႀကီးစားေနတဲ့ ပုံစံမ်ဳိးေတြလည္း ခနခန ေတြ႔ေနရတယ္ေလ။" ကိုေဇယ်ာလိႈင္ (အယ္ဒီတာ၊ ေမာ္ကြန္းမဂၢဇင္း) "အဓိက က်ေနာ္ထင္တယ္ System ေပါ့ေနာ္။ ဘယ္လို System လည္းဆိုေတာ့ အရင္တုန္းက ထိပ္ကလူက သူကုိယ္တုိင္ အာဏာရွင္ျဖစ္တဲ့အခါက်ေတာ့ လူတေယာက္ကို ေပးလိုက္တဲ့ အာဏာတခုမွာ အဲ့ဒီအာဏာနယ္ပယ္မွာ အဆင္ေျပေအာင္လုပ္၊ အသံမထြက္ေစနဲ႔။ သူ႔ကို ျပန္ၿပီး ပုန္မကန္ရင္ ၿပီးေရာေပါ့။ ေတြ႔ပါလိမ့္မယ္။ အရင္တုန္းက စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ ဟိုးအရင္ န၀တ စတက္ခါစက တိုင္းမႉးႀကီးႀကီးေတြကို ၀န္ႀကီးဌာနေပးတယ္။ အဲ့မွာ အဲ့ဒီတုိင္းမႉးႀကီးေတြက ၀န္ႀကီးဌာနေတြမွာ ျဖစ္ခ်င္တိုင္းျဖစ္၊ လုပ္ခ်င္တိုင္း လုပ္ပစ္တာေတြ။ ေနာက္ပိုင္း သူ႔ကို အေရးယူတဲ့အထိ ျဖစ္သြားတာေပါ့။ ဆိုေတာ့ ေခတ္အဆက္ဆက္က အဲ့အတိုင္းအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တာ။ သေဘာကေတာ့ သူကိုယ္တိုင္က ဒီ စည္းနဲ႔စနစ္နဲ႔ ခံစားခြင့္ မေပးႏိုင္တဲ့အခါက်ေတာ့ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ရွာစားၾက၊ အသံမထြက္ေစနဲ႔ ပံုစံမ်ိဳး။ ေတြ႔ပါလိမ့္မယ္ ရဲဆို ပိုျမင္ရတယ္။ ေအာက္ေျခမွာ လူထုနဲ႔ ထိေတြ႔ရတယ္။ အသံမထြက္ေစနဲ႔။ ႀကိဳက္သေလာက္စား။ ေတာ္႐ုံတန္႐ုံမျပဳတ္ဘူး။ တခုခုျဖစ္လို႔ရိွရင္ နယ္ေရႊ႕တာပဲရိွတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒီလိုပံုစံနဲ႔ သြားတဲ့အခါက်ေတာ့ ေနာက္တခုရိွတာက အဲ့ဒီ ရာထူးယူတဲ့သူေတြက ဒါႀကီးက သူ႔ရဲ႕ ဘိုးဘြားအေမြအႏွစ္က လုပ္စားဖို႔ ေပးလိုက္သလိုျဖစ္သြားတာ။ ဒါေတာ့ ငါေတာ့ ခြင္တခြင္ ရၿပီဆိုၿပီးေတာ့။ ဒီမွာ ရိွတဲ့ဟာကို အစြမ္းကုန္ အကုန္လံုးကို ထြန္ယက္ၿပီး လွန္ေလွာၿပီး စားေသာက္တဲ့အက်င့္က ပါေနတယ္။" ဦးခင္သန္း (ဒီဗြီဘီ) "ၿပီးခဲ့တဲ့ သက္တမ္းကာလေတြ ေတာက္ေလွ်ာက္ၾကည့္လိုက္ရင္ ဥပေဒတခု ထုတ္လိုက္ရင္ ဥပေဒရဲ႕ တားျမစ္ခ်က္က သူတို႔အတြက္ လုပ္စားကြက္လို ျဖစ္သြားတာေပါ့။" ကိုေဇယ်ာလိႈင္ (အယ္ဒီတာ၊ ေမာ္ကြန္းမဂၢဇင္း) "ဘယ္နယ္ပယ္မဆိုပါပဲ။ ဘာမွမထင္ရတဲ့ သာသနာေရးလို ေနရာမ်ိဳးေတာင္မွ ဘုရားဖူးထြက္တဲ့ ကိစၥေတြမွာ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈက ရိွတယ္ဆိုေတာ့၊ က်ေနာ္က စဥ္းစားတယ္ သာသနာေရးဆိုေတာ့ ဘာမ်ားရိွမလဲေပ့ါ။ ဒါေတြကလည္း အေပါက္ကမ်ိဳးစံုေပ့ါ။ ေနာက္တခုရိွတာက သူတို႔မွာ လူတေယာက္ကို အခြင့္တခုေပါ့ေလ။ ေပးပိုင္ခြင့္ရိွသလို ပိတ္ပိုင္ခြင့္လည္းရိွတယ္။ အဲဒါကုိ သူတို႔ဘက္က လုပ္စားကြက္တခုလို ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ဒါကို သူတို႔က အက်ိဳးအျမတ္အေနနဲ႔ ဖန္တီးထားတယ္။ အဓိက ကေတာ့ အရင္တုန္းက အစိုးရက လူထုကို အလုပ္အေကၽြး ျပဳရမယ္ဆိုတဲ့ အိုင္ဒီယာ မရိွဘဲနဲ႔ နာမည္ကိုက အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ယႏၱရားဆိုေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္မယ္၊ ႏိုင္ထက္စီးနင္းျပဳက်င့္မယ္ဆိုတဲ့ Thinking Concept က စီးတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒါကို သူတို႔က နင္းၿပီးေတာ့ အႏိုင္က်င့္ခဲ့တာေပ့ါ။ တရားစီရင္ေရးဆိုရင္ အရမ္းႀကီးမားတဲ့ အဆိုးဆံုးျဖစ္တဲ့ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ၊ အဂတိလိုက္စားမႈ ရိွတယ္ဆိုတာ လႊတ္ေတာ္မွာလည္း တရား၀င္ ေၾကညာခဲ့တာရိွတယ္။ ဘာလို႔ဆိုေတာ့ သူ႔မွာ လူတေယာက္ကို အျပစ္ေပးပိုင္ခြင့္၊ လႊတ္ေပးပိုင္ခြင့္ ရိွတဲ့အခါက်ေတာ့ အရမ္းကို ဒါႀကီးက သူတို႔အတြက္ ဒါ ၀င္ေငြရလမ္းတခုလို ျဖစ္သြားတယ္။ ခုနကေျပာတဲ့ ပီအက္စ္အုိတို႔၊ တရားစီရင္ေရးမွာဆို ေရွ႕ဖတ္စာေရးေပါ့ဗ်ာ။ ဒါ သူတို႔က ပြဲစားအဆင့္ပဲရိွတာ။ တရားသူႀကီးဆီ ၀င္ခ်င္ရင္ ေရွ႕ဖတ္စာေရးကတဆင့္ ၀င္ရတယ္။ တရားသူႀကီး ၁၀ သိန္းေပးမယ္ဆိုရင္ ေရွ႕ဖတ္စာေရးက ၃ သိန္းေလာက္ ယူထားၿပီးသား။ ဆိုေတာ့ ခုနက ပီအက္စ္အုိ ဆိုတာကလည္း ၀န္ႀကီးတေယာက္ကို ၀င္ခ်င္ရင္၊ လူႀကီးတေယာက္ကို ၀င္ခ်င္ရင္ ဘတ္ဖာေပါ့၊ ၀န္ႀကီးဆိုေတာ့ လူႀကီးဆိုေတာ့ အိုက္တင္နဲ႔ေနမယ္ဆိုေတာ့ ေျပာလို႔ဆိုလို႔ မေကာင္းဘူးေပါ့ဗ်ာ။ ပီအက္စ္အုိက ၾကားထဲကေနၿပီးေတာ့ ပြဲစားအဆင့္ေလာက္ ရိွခဲ့တယ္ဆိုေတာ့၊ အဲ့အက်င့္က က်ေနာ္ထင္တယ္ ခ်က္ခ်င္းေသဖို႔ေတာ့ မလြယ္ဘူး။ ေနာက္တခုရိွတာက ဒါကို တိုက္ခိုက္မယ္ဆိုရင္လည္း ၾကားမွာ Resistence ေတြ အမ်ားႀကီး ႀကံဳရမွာေပ့ါ။ အဲ့ေတာ့ ဘယ္လိုပံုစံနဲ႔ သြားမလဲဆိုေတာ့ ေျဖေလ်ာ့ႏိုင္မယ့္၊ နာခံသာမယ့္ ပံုစံမ်ိဳးေလး က်ေနာ္တို႔ စဥ္းစားဖို႔လိုမယ္ေတာ့ က်ေနာ္ထင္တယ္။" ဦးခင္သန္း (ဒီဗြီဘီ) "ဆိုေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့သက္တမ္းမွာ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး မေအာင္ျမင္ခဲ့တာ အခ်က္အလက္ေတြေတာ့ အမ်ားႀကီးရိွမွာေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္ အဲ့အထဲမွာ အခ်က္တခ်က္က သတိထားမိတာက ျပစ္မႈနဲ႔ ျပစ္ဒဏ္ေပါ့။ ဥပမာ ဌာနဆိုင္ရာမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ျပႆနာတက္ရင္ ရာထူးႀကီးႀကီးပဲျဖစ္ျဖစ္ ျဖစ္ရင္ အမ်ားအားျဖင့္ နယ္ေျပာင္းတာတို႔၊ ရာထူးေလး တဆင့္ေလွ်ာ့တာတို႔၊ ဒါနဲ႔ပဲ ၿပီးသြားၾကတာ မ်ားတယ္ေလ။ ဒါေပမယ့္ သူစားထားတာေတြက အမ်ားႀကီးပဲ။ အဲ့ေတာ့ ျပစ္မႈနဲ႔ ျပစ္ဒဏ္နဲ႔ မွ်တဲ့သေဘာမ်ား ျဖစ္ေနမလား။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကိုသီဟ ဘယ္လိုထင္လဲ။" ကိုသီဟ (အယ္ဒီတာ၊ 7 day ဂ်ာနယ္) "အရင္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ လက္ထက္မွာပဲ။ ဒီ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးဥပေဒ ဆိုၿပီးေတာ့ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာ ၁၇ မွာ စၿပီးေတာ့ အတည္ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဦးသိန္းစိန္ စတက္တုန္းမွာပဲ ဒီ Clean Government, Good Governance ဆိုၿပီးေတာ့ ေအာ္လာတယ္။ ငါးႏွစ္သက္တမ္းကုန္သြားတယ္။ ဘယ္ေလာက္ Clean ျဖစ္သြားလဲ။ ဘယ္ေလာက္ Good Governance ျဖစ္ခဲ့လဲဆိုတာ ျပန္ေျပာင္းၾကည့္မယ္ဆိုရင္၊ ဒါ အရင္အစုိးရရဲ႕ အတင္းကို ေျပာေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ သူလုပ္ခဲ့တဲ့၊ ျပန္သံုးသပ္တဲ့ အေျခအေနကို ေျပာျပတာပါ။ ဆိုေတာ့ အဂတိလိုက္စားမႈတိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒဆိုတာလည္း ထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္။ Clean Government ျဖစ္ရပါမယ္လို႔လည္း ေျပာခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီရဲ႕အစြယ္အပြား၊ အခု ဒီခ်ဳပ္အစိုးရအထိ ေပးတယ္ဆိုတဲ့ ဟာေတြက ပါလာတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒီခ်ဳပ္အစိုးရကလည္း အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးကို ဦးစားေပးၿပီးေတာ့ လုပ္ေဆာင္သြားမယ္လို႔ ေႂကြးေၾကာ္ထားတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ဒါ ဒီျပႆနာေတြက စလာၿပီ။ ဒီ သိန္းငါးဆယ္ကေန စၿပီးေတာ့ ေပၚလာၿပီ။ ေနာက္ပိုင္း ေနာက္ပိုင္းေတြမွာ ဒါ က်ေနာ္တို႔ ႏွစ္ေပါင္းငါးဆယ္ေက်ာ္၊ ေျခာက္ဆယ္ အ႐ုိးစြဲလာတဲ့ အမူအက်င့္ကို က်ေနာ္တုိ႔ လြယ္လြယ္နဲ႔ ေဖ်ာက္ဖ်က္ဖို႔ေတာ့ မလြယ္ပါဘူး။ သိမ္သိမ္ေမြ႔ေမြ႔နဲ႔ ကိုင္ရမွာပါ။ တကယ္လို႔မ်ား ဒီခ်ဳပ္အစိုးရက ေပးလိုက္တဲ့ မီဒီယာကုမၸဏီႀကီးကို အဲ့လိုေပးရေကာင္းလားဆိုၿပီး အတင္းကာေရာႀကီး ဆူမယ္ပူမယ္ဆိုလို႔ရိွရင္ ဒီအေျခအေနက တမ်ိဳးျဖစ္သြားမယ္။ အခု သူတို႔ကိုင္တဲ့ ပံုစံကေတာ့ ျငင္ျငင္သာသာ သိမ္သိမ္ေမြ႔ေမြ႔ေလးနဲ႔ ပညာေပးတယ္။ ေခၚယူသတိေပးတယ္။ ဟိုဘက္ကလည္း ေပးတဲ့သူက နည္းနည္းကိုယ္ရွိန္သတ္။ အရင္တုန္းကလိုမ်ိဳး ေပါင္းစားတဲ့ဟာမ်ိဳး၊ ဒီလူကို ငါ ဒီေလာက္ေပးထားတယ္။ ငါေတာ့ ဒီပေရာဂ်က္ရမယ္။ က်န္တဲ့မီဒီယာ တက္လာမယ့္မီဒီယာေတြ ခဏအုပ္ေပးထားဦး။ ငါတေယာက္တည္း ဘယ္ေစ်းကြက္ထိရမွ က်န္တဲ့ေကာင္ေတြ ဖြင့္ေပးဆိုတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး မဟုတ္ေတာ့ဘဲနဲ႔ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ယွဥ္ၿပိဳင္ရင္းနဲ႔ပဲ ခင္ဗ်ားအရည္အခ်င္းရိွရင္ ခင္ဗ်ားရမယ္။ ေနာက္မွ တက္လာတဲ့သူ အရည္အခ်င္းရိွရင္ ေနာက္မွရမယ္ဆိုတဲ့ Level Play Ground ေပါ့။ အဲ့လိုမ်ိဳးနဲ႔ ဆက္တက္သြားႏုိင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ပိုၿပီးေတာ့ ေကာင္းမြန္တဲ့ အဆင္ေျပတဲ့ေနရာကို ေရာက္မွာပါ။" ဦးခင္သန္း (ဒီဗြီဘီ) "ၿပီးေတာ့ ကိုေဇယ်ာလိႈင္ က်ေနာ္တို႔ သတိထားမိတာေပါ့ေနာ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္မွာ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔တယ္။ ဒါေပမယ့္ ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔ကတည္းက ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔၀င္ေတြ ေတြ႔လိုက္တာနဲ႔ တခ်ိဳ႕ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း ေ၀ဖန္ၾကတယ္ေလ။ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းေတြ ပါတယ္တို႔၊ အစိုးရအရာရိွေဟာင္းေတြတို႔၊ ဒါ အစိုးရယႏၱရားထဲမွာ အက်င့္ပ်က္ ျခစားေနတာကို တိုက္ဖ်က္ခ်င္ပါတယ္ဆိုမွ ခုနကလိုေပါ့ အဲ့ဒီ ၀န္ထမ္းေဟာင္းေတြကလည္း ျပန္ပါလာတယ္။ လူထုကေတာ့ သမာသမတ္ရိွတဲ့လူမ်ိဳး၊ ၾသဇာရိွတဲ့လူမ်ဳိး ပါခ်င္တာေပ့ါ။ အဲ့ေတာ့ အခုခ်ိန္ထိလည္း အစိုးရသစ္အေနနဲ႔ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အခု ဘာမွလုပ္တာ မေတြ႔ေသးဘူး။ ဆိုေတာ့ ဒီအစိုးရ လက္ထက္မွာေပါ့ေနာ္။ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးကို ဒီပံုစံနဲ႔ပဲ သြားသင့္ေသးလား။ ဒါမွမဟုတ္ တကယ္ကိုပဲ ထိထိေရာက္ေရာက္ တိုက္ဖ်က္ႏိုင္ေအာင္ ဘယ္လိုဖြဲ႔စည္းပံုမ်ိဳးနဲ႔ လုပ္သင့္တယ္လို႔ထင္လဲ။" ကိုေဇယ်ာလိႈင္ (အယ္ဒီတာ၊ ေမာ္ကြန္းမဂၢဇင္း) "ဒါလည္း Factor တခုေပါ့ေနာ္။ ဒီအဖြဲ႔အစည္းကုိ လူေတြ ယံုၾကည္ကိုးစားမႈကလည္း အေရးႀကီးတာကိုး။ ၾကည့္လိုက္တည္းက ဒီလူေတြပဲဆိုေတာ့ ဒါကဒါပဲဆိုတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးလည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္တယ္ေပ့ါ။ ဆိုေတာ့ အဲ့လို လူကိုရွိန္ၿပီးေတာ့ လူက ကိုယ္ရွိန္သတ္တာလည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အဂတိလုိက္စားမႈက ႏွစ္ခုရိွတာေပါ့ေနာ္။ နာမည္ကုိက လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ၊ ေပးတဲ့သူကလည္း Behavior Change ဖို႔လိုတယ္ဗ်။ က်ေနာ္တို႔လူမ်ိဳးေတြ အားလံုးအျပစ္ေျပာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ တခုခုျဖစ္ရင္ ေက်းဇူးတင္တယ္ဗ်။ အနည္းဆံုးေတာ့ ရြာဆိုရင္ေတာ့ ငွက္ေပ်ာသီးေလးတဖီးေတာ့ ေပးခ်င္ၾကတာပဲ။ ေစတနာေပ့ါေလ။ အဲ့ဒီေစတနာေပၚမွာ အျမတ္မထုတ္ဖို႔လည္း လိုသလို လုပ္မယ့္သူကလည္း တခုခုေပါ့ေနာ္။ ေဒၚစုေျပာတဲ့စကားလည္း ရိွပါတယ္။ လာဘ္ေပးျခင္းက ကိုယ့္ကို လာေစာ္ကားျခင္းပဲေပါ့။ အဲ့လို လာဘ္ေပးခံရတဲ့သူက အရွက္ရိွလာဖို႔လည္း လိုတယ္ေပါ့။ ဟီရိၾသတၱပၸ ေခၚတာေပါ့ေနာ္။ ေပးတဲ့သူကလည္း ငါ ဒါေပးစရာမလုိဘူးဆိုတဲ့ ကိုယ့္ရဲ႕ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးကို နားလည္ဖို႔ ဆိုေတာ့ ဒီ Civil Society အဖြဲ႔ကလည္း ၀ုိင္းၿပီးေတာ့ Develop လုပ္ေပးရမယ္။ မီဒီယာကလည္း လူထုကို ျပန္ၿပီးေတာ့ Educate လုပ္ေပးရမယ္။ ဒီလာဘ္ေပးလာဘ္ယူ လုပ္ျခင္းက ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကို ကိုယ္ျပန္ဖ်က္ေနတာျဖစ္တယ္။ ကိုယ့္အနာဂတ္ကိုယ္ ဖ်က္ေနတာျဖစ္တယ္။ ႀကိဳးစားၾကည့္ပါ။ မရဘူးဆိုရင္ သူ႔ ဥပေဒလမ္းေၾကာင္းက ဘယ္လိုသြားမလဲဆိုတဲ့ အေလ့အက်င့္ေလးကို က်ေနာ္တို႔က ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေပးမယ္။ ဟိုဘက္ကိုလည္း ဥပေဒအရ ပိတ္ပင္တားဆီးမယ္။ လူထုကလည္း ဒါမ်ိဳးကို နည္းနည္းေလး Practice လုပ္ၾကည့္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အခ်ိန္တခုယူၿပီးရင္ေတာ့ အေျပာင္းအလဲျဖစ္ႏိုင္မယ္လို႔ က်ေနာ္ေတာ့ ယံုၾကည္တယ္။ တဘက္တည္းလုပ္လို႔ေတာ့ မရဘူး။ အစိုးရဘက္ကပဲ ပိတ္ထားလို႔လည္း မရဘူး။" ဦးခင္သန္း (ဒီဗြီဘီ) "ၿပီးခဲ့တဲ့ သက္တမ္းမွာတုန္းက တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးနဲ႔ ေဒၚစု ဦးေဆာင္တဲ့ ေကာ္မတီကေတာ့ အႀကံျပဳခ်က္ အစီရင္ခံစာမွာ ျပထားတာတခုေတာ့ ရိွတယ္။ အဲ့ဒါ ဘာလဲဆိုေတာ့ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ရာမွာ လြတ္လပ္တဲ့ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး သီးျခားရိွသင့္တယ္တဲ့။ ေနာက္တခုက တရား႐ုံးေတြကို ေစာင့္ၾကည့္မယ့္ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးအဖြဲ႔ေပါ့။ အဲ့ဒါမ်ိဳးေတြဖြဲ႔ဖို႔ အႀကံျပဳခဲ့တာေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအစိုးရလက္ထက္မွာေတာ့ ခုထိေတာ့ ဘာမွမေျပာေသးဘူး။ ဆိုေတာ့ အဲ့ေတာ့ ဘာပဲေျပာေျပာပါ အဓိကက အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ကို စိတ္အားထက္သန္မႈရိွဖို႔က အေရးႀကီးပါတယ္။ အဲ့ေတာ့ အခုအစိုးရအေနနဲ႔လည္း ရက္ ၁၀၀ အတြင္းမွာေတာ့ ဒါ ပထမဆံုး ေျခလွမ္းေပါ့ေနာ္။ ဒီ ငါးႏွစ္သက္တမ္းမွာေတာ့ ဒီႏႈန္းအတိုင္း သြားေနရင္ေတာ့ အမ်ားႀကီး၊ က်ေနာ္တို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့သက္တမ္းေတြထက္ အမ်ားႀကီး အက်ိဳးရိွလာမယ္လို႔ပဲ ျမင္တာေပါ့ေနာ္။"

About DVB

The Democratic Voice of Burma (DVB) publishes daily independent news and information across Myanmar and around the world by satellite TV and the internet. DVB was founded in 1992 and is registered as a non-profit association in Thailand.

Follow Us

© Democratic Voice of Burma 2024