အန္အယ္လ္ဒီကဖြဲ႔မယ့္ အစိုးရ၀န္ႀကီးဌာန ၂၁ ခုရွိတယ္လို႔ ဒီေန႔ က်င္းပတဲ့ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ ဌာနနာမည္ေတြနဲ႔အတူ လႊတ္ေတာ္နာယကက ေၾကညာသြား ပါတယ္။ အရင္အစိုးရလက္ထက္ ၀န္ႀကီးဌာန ၃၆ ခုရွိတဲ့အနက္ တခ်ိဳ႔ကို ေပါင္းစည္း၊ တခ်ိဳ႔ကို ဖ်က္သိမ္းခဲ့ၿပီး ဌာန ေလွ်ာ့ခ်ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ အန္အယ္လ္ဒီေျပာခြင့္ရသူ ေဒါက္တာေဇာ္ျမင့္ေမာင္ရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္အရ အစိုးရ အသံုးစရိတ္ ေလွ်ာ့ခ်လိုတာေၾကာင့္ ၀န္ႀကီးဌာနေတြ ေလွ်ာ့ခ်မွာလို႔ သိရပါတယ္။ ၀န္ႀကီးဌာနေတြ ေလွ်ာ့ခ်ဖြဲ႔စည္းလိုက္တာေၾကာင့္ အစိုးရ အသံုးစရိတ္ေတြ ေလ်ာ့က်သြား ႏိုင္မလား၊ ေပါင္းစည္းမယ္ဆိုတဲ့ ဌာနက ၀န္ထမ္းေတြ ဘယ္လို စိတ္ခံစားခ်က္ ရွိေနႏိုင္မလဲ၊ နယ္ပယ္အသီးသီးက လူပုဂိၢဳလ္တခ်ိဳ႔ရဲ႕ အျမင္သေဘာထားေတြကို စုစည္းတင္ဆက္ေပးပါမယ္။ ဦးေအာင္သူၿငိမ္း(ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး သုေတသီ) “အန္အယ္လ္ဒီက ေရြးေကာက္ပြဲစည္း႐ုံးေရးကာလ ေၾကညာစာတမ္းထုတ္ကတည္းက အစိုးရက က်စ္လ်စ္ရမယ္။ ထိေရာက္ရမယ္ဆိုတဲ့ဟာမ်ိဳး ေျပာထားတာ ရွိပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲ ေၾကညာခ်က္နဲ႔ အညီပဲ အခုလို တတ္ႏိုင္သမွ် ၀န္ႀကီးဌာနေတြ ေလွ်ာ့ခ်တယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့အစိုးရမွာ ၀န္ႀကီးနဲ႔ ဒု၀န္ႀကီးေပါင္း ၉၉ ေယာက္ေလာက္ ရွိတယ္ခင္ဗ်။ အခု ၀န္ႀကီးဌာနေတြ ေလွ်ာ့ခ်လိုက္ေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္တာက ၀န္ႀကီး လစာေတြ တ၀က္ေလာက္ ေလွ်ာ့ခ်သြားႏိုင္မယ့္ အေနအထားေပါ့၊ အေဆာင္အေယာင္ေတြ ေပးရတဲ့ကိစၥေတြ ေလ်ာ့သြားႏိုင္ပါတယ္။ တဘက္မွာက်ေတာ့လည္း ၀န္ထမ္းေတြမွာ စိုးရိမ္စရာ စိတ္ပူစရာေတြ ရွိလာပါတယ္။ အခု ဘ႑ာနဲ႔ စီမံကိန္းဌာနကို ေပါင္းပစ္လိုက္တယ္၊ ေပါင္းလိုက္ေတာ့ ျပည္နယ္ေတြမွာဆိုရင္ ႐ုံးက ၂ ႐ုံး ၂ ႐ုံးစီ ရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ ဘယ္လို ျပန္ေပါင္းမလဲေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ့္အျမင္ေျပာရရင္ေတာ့ တခ်ိဳ႔ႏိုင္ငံေတြမွာ လုပ္သလို အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၀န္ႀကီးဌာနဆိုတာေတာင္ ရွိပါတယ္၊ Admin Reform Ministery ဆိုတာမ်ိဳးေပါ့၊ အခု အန္အယ္လ္ဒီမွာေတာ့ အဲ့ဒါမ်ိဳး မေတြ႔ရဘူးဗ်။” ဦးေဖသန္း (ေျမပံုၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္) “အစိုးရအသံုးစရိတ္ ေလွ်ာ့ခ်တယ္ဆိုတာကေတာ့ အနည္းအက်ဥ္းေတာ့ ပါမွာေပါ့။ ၀န္ႀကီးေတြ ေလ်ာ့သြားတာလည္း ပါေကာင္းပါမယ္၊ ၿပီးေတာ့ ဦးစီးဌာနေတြ တဆက္တစပ္တည္း ေပါင္းၿပီး လုပ္ရတဲ့အတြက္လည္း ဒီ့ျပင္အသံုးစရိတ္ေတြ ေလ်ာ့က်ေကာင္း ေလ်ာ့က်ႏိုင္တာေပါ့။ အသံုးစရိတ္ကို အေတာ္အသင့္ေတာ့ ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ တဘက္က စိုးရိမ္တာကေတာ့ ၀န္ႀကီးဌာန နည္းသြားတဲ့အေပၚမွာ လုပ္ႏိုင္ကိုင္ႏိုင္ လက္လွမ္းမီႏိုင္ေတာ့ ရွိပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ ဦးစီးဌာနေတြမ်ားလာေတာ့ အဲ့ဒီထဲမွာ အံ၀င္ခြင္က် ဦးစီးဌာနေတြ ေပၚလာဖို႔ လိုတယ္။ ဦးစီးဌာနေတြရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြ ေလ်ာ့က်သြားမလား၊ ဘတ္ဂ်က္ခြဲေ၀မႈေတြ ေလ်ာ့က်သြားမလား၊ ၀န္ထမ္းေတြ ဟိုေရာက္ ဒီေရာက္ ျဖစ္ကုန္မလား၊ ျဖစ္တဲ့ထဲမွာ ဘယ္လိုဆိုးက်ိဳးမ်ား ျဖစ္လာမလဲေပါ့ အဲ့ဒါေတြလည္း စိုးပါတယ္။ တဘက္က ၀န္ႀကီးတေယာက္ထဲက ဦးစီးဌာနေတြ အမ်ားႀကီးကိုင္ထားရတဲ့အခါ စီမံခန္႔ခြဲမႈအပိုင္းမွာ အားနည္းလာႏိုင္မလား၊ အမ်ိဳးမ်ိဳးေပါ့ေလ။ ဒီကိစၥ အန္အယ္လ္ဒီ ဒီအားနည္းခ်က္ေတြအေပၚ အစီအစဥ္ေတြရွိလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။”   ဦးသုေ၀ (ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ ျမန္မာ-ဥကၠ႒) “၀န္ႀကီးဌာနေလ်ာ့နည္းေတာ့ ၀န္ႀကီးအေရအတြက္ ေလ်ာ့သြားမွာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီ၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြကေတာ့ ေလ်ာ့မသြားဘူးေပါ့ေနာ္၊ မ်ားမ်ားႀကီး ေလ်ာ့သြားဖို႔ေတာ့ မရွိပါဘူး၊ သို႔ေသာ္ ၀န္ႀကီးလစာ ေပးရတာေတာ့ ေလ်ာ့သြားမွာေပါ့။ ဒီလို ၀န္ႀကီးဌာနေတြခြဲတယ္၊ ၀န္ႀကီး အေရအတြက္ေတြ ခြဲတယ္ဆိုတာေတြကို သက္ဆိုင္ရာပါတီရဲ႕ အေျခအေနေပၚမူတည္ၿပီးေတာ့ လုပ္တာေပါ့၊ ပါတီရဲ႕ ဆံုးျဖတ္လုပ္ေဆာင္တာကို က်ေနာ္တို႔က ဘာမွ ေျပာလို႔ မရဘူး။ သူကေတာ့ အေကာင္းဆံုးလို႔ ယူဆၿပီးေတာ့ လုပ္မွာပဲေလ၊ အစိုးရထဲမွာလည္း ကြာတာေပါ့၊ ဥပမာ ဖဆပလ အစိုးရဆိုရင္ သက္ဆိုင္ရာ ၀န္ႀကီးေတြက သူ႔ရဲ႕ အရည္အခ်င္းအရ သူ႔မွာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အျပည့္အ၀ရွိတယ္။ မဆလ ေခတ္မွာကေတာ့ အစိုးရပံုစံကိုက အထက္က ညႊန္ၾကားတဲ့အတိုင္း လုပ္ရတယ္ဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့ ပံုစံခ်င္း မတူးၾကဘူးေလ၊ အန္အယ္လ္ဒီထဲမွာလည္း အရည္အခ်င္းရွိတဲ့သူေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္၊ သူတို႔မွာ ကိုယ္ပိုင္လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိတဲ့အေျခအေန မရွိေသးဘူးဗ်။” သိပံၸႏွင့္နည္းပညာ၀န္ႀကီးဌာနမွ ကထိက ဆရာမတဦး “သပန ၁၉၉၆ မွာဖြဲ႔တယ္ ၊ ၉၇ မွာအလုပ္ဝင္တယ္ ပညာေရးက master ဘြဲ႔ရခဲ့တယ္ ဌာနမွာ weight အမ်ားဆံုးဦးစီးက စက္မႈနဲ႔သက္ေမြးပညာဦးစီးဌာနပါ။ အဓိကကေတာ့ နည္းပညာတကၠသိုလ္ ေကာလိပ္သိပၸံ စက္မႈအထက္တန္းေက်ာင္းေတြကို စီမံကြပ္ကဲတာပါ။ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနေအာက္ကို ေပါင္းလို့ရပါတယ္၊ ကိုယ္မင္းကိုယ္ခ်င္းမို႔ ဝန္ထမ္းေတြရဲ႕ ရာထူးတိုး အေျပာင္းအေရႊ႕ နွစ္တိုး စတာေတြက မူမရွိပါဘူး။ ပညာေရးနဲ႔ လုပ္ငန္းသေဘာသဘာဝတူေပမယ့္ အခြင့္အေရးခ်င္းက မတူညီပါဘူး။ သင္ၾကားစီမံကိစၥေတြကလည္း စနစ္တက်မရွိပါလွပါဘူး။ ပညာေရးဆိုင္ရာကိစၥအားလံုးကို လူတဦးတည္း မူတမ်ိုးတည္းကသာ စီမံခန္႔ခြဲပါက ရည္းမွန္းခ်က္မ်ား ေပါက္ေျမာက္ေအာင္ျမင္နိုင္မည္ဟု ယူဆမိပါေၾကာင္း။” ဦးလွေမာင္ (ေဘာဂေဗဒပညာရွင္) “အသံုးစရိတ္ပိုင္း တခုတည္းနဲ႔ေတာ့ မေျပာသင့္ဘူးေပါ့။ ၀န္နဲ႔အား မွ်ေအာင္ လုပ္ရမွာေပါ့၊ အရင္တုန္းကေတာ့ ၀န္ႀကီးေတြမ်ားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ ခရီးထြက္ရင္လည္း အသိုင္းအ၀ိုင္းေတြ အမ်ားႀကီးနဲ႔ ခရီးထြက္ၾကရတယ္။ အဲ့ဒီမွာ အသံုးစရိတ္ပိုတာေတြ ရွိတယ္။ ဥပမာ ဟယ္လီေကာ့ပတာနဲ႔ ၀န္ႀကီးေတြ ၿပိဳင္ၿပီး ခရီးထြက္ခဲ့ၾကဖူးတယ္။ အဲ့ဒီဟယ္လိီေကာ့ပတာဆိုတာက ေျမႀကီးကေန မႂကြခင္ စက္ႏႈိးလိုက္တာနဲ႔ စက္ကို ခလုတ္ႏွိပ္လိုက္ရင္ က်ပ္ေငြ ၂၀၀၀၀ ထြက္ပါတယ္တဲ့၊ ေျမႀကီးကေန ၁ ေပထြက္လိုက္တာနဲ႔ က်ပ္ေငြ ၂၀၀၀၀၀ ထြက္ပါတယ္ဆိုတဲ့ ဆို႐ုိးေတြ ရွိတယ္။ အဲ့ဒီေတာ့ ဟယ္လီေကာ့ပတာႀကီးတစီးနဲ႔ ၀န္ႀကီးေတြအၿပိဳင္ အရင္တုန္းကေတာ့ ေလွ်ာက္သြားခဲ့ၾကဖူးတယ္။ အဲ့ဒီေတာ့ ၀န္ႀကီးနည္းသြားရင္ေတာ့ အဲ့ဒီလို ေလွ်ာက္သြားတဲ့ အသံုးစရိတ္ ေလ်ာ့သြားႏိုင္ပါတယ္လို႔ပဲ ျမင္ပါတယ္။”