အန္အယ္လ္ဒီကိုကူညီပံ့ပိုးရင္ တပ္မေတာ္နဲ႔ျပည္သူသဟဇာတျဖစ္မယ္ – ဦးကိုနီ

ဓာတ္ပုံ - ဦးကိုနီေဖ့စ္ဘြတ္ခ္
1.9K
ဧၿပီ ၁ ရက္ေန႔ဆို အစိုးရသစ္တက္မွာမို႔ သီတင္းပတ္ ၅ ပတ္သာက်န္ေတာ့တယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ျပည္သူတင္ေျမႇာက္ခဲ့တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႔ ဥပေဒျပဳေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳင္ သုံးရပ္မွာ ဘယ္ေလာက္အတိုင္းအတာထိ လုပ္ကိုင္ခြင့္ရ၊ အေျခအေနတိုးတက္ေအာင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲခြင့္ရွိၾကမလဲ။ သူတို႔အတြက္ ဘယ္လို အဆီးအတားေတြ ရွိေနလဲ စတာေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးကိုနီကို ဒီဗြီဘီက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းပါတယ္။
ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတြက အစိုးရေတြဟာ ျပည္သူျပည္သားေတြအတြက္ ဘယ္လို ကိုယ္စားျပဳ အာမခံၿပီးအလုပ္လုပ္ၾကသလဲဆိုတာ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ေျပာျပေပးပါ။
“ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတြြမွာ ဥပေဒျပဳအဖြဲ႔၊ ပထမေထာက္ျဖစ္တဲ့ ဥပေဒျပဳအဖြဲ႔က တရားမွ်တတဲ့ ဥပေဒေတြ ျပဌာန္းေပးဖို႔၊ တနည္းအားျဖင့္ ျပည္သူေတြရဲ႕ ဘ၀ကို တရားဥပေဒနဲ႔ လုံျခဳံေအာင္ ကာကြယ္ေပးဖို႔၊ ဒါဟာ အဓိကတာ၀န္ပဲ။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာန ဒီအစိုးရအဖြဲ႔က သူတို႔ကို ေရြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္ေပးထားတဲ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ဘ၀လုံျခဳံမႈရွိေအာင္ လက္ေတြ႔ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ေပးဖို႔ပဲ။ ေအးခ်မ္းသာယာတဲ့ဘ၀ေတြ၊ လုံျခဳံတဲ့ဘ၀ေတြကို၊ လြတ္လပ္တဲ့ဘ၀ေတြကို ပိုင္ဆုိင္ေအာင္ အဓိက လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးရမွာက ဒါက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနရဲ႕အလုပ္။ တရားေရး ဌာနက အဲဒီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနက ပ်က္ကြက္လာတာေတြရွိရင္ သို႔မဟုတ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာန ကေနၿပီးေတာ့ ျပည္သူေတြအေပၚ တရားစြဲတင္လာတဲ့အမႈမ်ဳိးေတြ ရွိလာရင္ အဲဒီအေပၚမွာ တကယ့္ မွန္ကန္မွ်တတဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ခ်မွတ္ေပးၿပီးေတာ့ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကို ထိန္းသိမ္းေပးဖို႔ပဲ။ ဒီအလုပ္သုံးခုကို လုပ္ရပါတယ္ ဌာနသုံးခုက။”
ေရြးေကာက္ပဲြရလဒ္အရ အမ်ားစု အႏိုင္ရတဲ့ပါတီက ဥပေဒျပဳေရးမ႑ိဳင္ လႊတ္ေတာ္မွာ ကိုယ္စားလွယ္အမ်ားစုနဲ႔ လႊမ္းမုိးထားတာေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒီပါတီက အမ်ဳိးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ လႊတ္ေတာ္တြင္း၊ လႊတ္ေတာ္ပမွာ ဘာေတြလုပ္သင့္သလဲ။
“လႊတ္ေတာ္အပႏိုင္ငံေရးဆိုတာကေတာ့ ျပည္သူအားလုံးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး။ လႊတ္ေတာ္တြင္း ႏိုင္ငံေရးဆိုတာကေတာ့ အေရြးခံရတဲ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြထဲမွာ အုပ္စုအားျပဳိင္မႈအေပၚမွာ လုပ္ရတဲ့ႏိုင္ငံေရးေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ဗမာႏိုင္ငံရဲ႕လႊတ္ေတာ္မွာ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ထက္၀က္ေက်ာ္ ျပတ္ျပတ္သတ္သတ္ရထားတဲ့အတြက္ လႊတ္ေတာ္တြင္း အားၿပိဳင္တဲ့ႏိုင္ငံေရးမ်ဳိးကေတာ့ နည္းပါလိမ့္မယ္။ တပ္မေတာ္နဲ႔အားၿပိဳင္မႈ၊ တပ္မေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ အားၿပိဳင္မႈရွိလာရင္ေတာင္ ဒီဘက္က အသာစီးရွိတယ္ေပါ့ဗ်ာ။ သို႔ေသာ္ လည္းပဲ တပ္မေတာ္နဲ႔ လက္ရွိအမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္တို႔ လႊတ္ေတာ္တြင္းမွာ အားၿပိဳင္သည္ ျဖစ္ေစ၊ မၿပိဳင္သည္ျဖစ္ေစ၊ တကယ္လို႔ ျပည္သူလူထုလိုလားတဲ့၊ တရားမွ်တတဲ့ဥပေဒေတြကို ျပဌာန္းေပးတာမ်ဳိးမရွိဘူးဆိုရင္၊ မတရားတဲ့ဥပေဒတြကို ဖ်က္သိမ္းေပးတာမ်ဳိး မရွိဘူးဆိုရင္၊ တနည္းအားျဖင့္ တရားဥပေဒစနစ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ၿပီးေတာ့မွ ျပည္သူေတြရဲ႕ ဘ၀လုံျခဳံမႈကို ကာကြယ္ေပးတာမ်ဳိး မလုပ္ဘူးဆိုရင္ ျပည္သူလူထုက လႊတ္ေတာ္ျပင္ပႏိုင္ငံေရး ဆိုတဲ့ ျပည္သူ႔လွဳပ္္ရွားမႈ ပုံစံနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ေပၚမွာ ဖိအားေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုဖို႔၊ ဆႏၵေတြ ထုတ္ေဖာ္ဖို႔ ဒါေတြလုပ္လို႔ရတယ္။ အဲဒါကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပႏိုင္ငံေရးလို႔ ေခၚတယ္။ အဲဒီေတာ့ ေလာေလာဆယ္ လႊတ္ေတာ္အသစ္ဟာ သူ႔ရဲ႕လုပ္ငန္းတာ၀န္ေတြ ေကာင္းစြာ မစႏိုင္ေသးတဲ့အခါက်ေတာ့ ျပည္သူလူထုက ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ အေနအထားမွာပဲ ရွိေသးတယ္။ တကယ္လို႔ မေက်နပ္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ အဲဒီလႊတ္ေတာ္ျပင္ပႏိုင္ငံေရး၊ ျပည္သူ တရပ္လုံးရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးဟာ ေပၚလာမွာပါပဲ။
ေရြးေကာက္ပဲြမွာ မဲေပးခဲ့ၾကသူေတြက သူတို႔သေဘာက်တဲ့ ေခါင္းေဆာင္က ဦးေဆာင္ၿပီး တိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေတာ့မယ္လို႔ ထင္ေနၾကတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ႑ိဳင္က တကယ္က ဘယ္သူ႔လက္ေအာက္မွာရွိလဲ။ တကယ့္တကယ္အုပ္ခ်ဳပ္မွာက ဘယ္သူလဲ။
“တကယ့္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ႑ိဳင္က ဘယ္သူ႔ေအာက္မွာရွိရမလဲဆိုတဲ့ဟာကို အမွန္တကယ္သေဘာနဲ႔ တရားဥပေဒသေဘာ ႏွစ္ခုခြဲၿပီးေျပာရမယ္။ အမွန္တကယ္ ႏိုင္ငံ့အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဟာ ျပည္သူ႔ဆႏၵနဲ႔ အညီ ျပည္သူေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ထားတဲ့သူေတြရဲ႕ ေအာက္မွာပဲရွိရမယ္။ ဆိုလိုတာက ေတာ့ ဗ်ာ တည့္တည့္ေျပာရရင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို အျပတ္အသတ္ ျပည္သူလူထု ေထာက္ခံေပးလိုက္တာက လာမယ့္ ၅ ႏွစ္ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က တုိင္းျပည္ကို ဦးေဆာင္အုပ္ခ်ဳပ္တာကို လိုခ်င္လို႔ ေပးလိုက္တာပဲ။ အဲဒါက အမွန္တကယ္ကိစၥ။ တရားဥပေဒနဲ႔ ေျပာရလို႔ရွိရင္ ျပည္သူလူထုက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို တိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ဆိုတဲ့ ေစတနာနဲ႔၊ စိတ္ေနစိတ္ထားနဲ႔ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္လိုက္ေသာ္လည္းပဲ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၅၉ (စ) က သြားၿပီးေတာ့ ဟန္႔တားထားတဲ့အတြက္ လက္ေတြ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ တိုင္းျပည္ကုိ သမၼတအေနနဲ႔အုပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ အခက္အခဲ အမ်ားႀကီးျဖစ္ေန တယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီအခက္အခဲကို လြန္ေျမာက္သြားေအာင္ တနည္းမဟုတ္တနည္း ေျဖရွင္းေပးရမယ္။ က်ေနာ္တို႔ေျပာ ေနတဲ့ ၅၉ (စ) ဆိုင္းငံ့တာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ျပင္ဆင္တာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ တနည္းနည္းနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ေအာင္ လမ္းဖြင့္ေပးရင္ ဒါ ျပည္သူ႔ဆႏၵအတိုင္း အမွန္တကယ္တိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ပုံစံျဖစ္သြားမယ္။ တကယ္လို႔ အဲဒီလိုမဟုတ္ဘူး တရားဥပေဒနဲ႔ ဆက္ၿပီးေတာ့ ဟန္႔တားထားမယ္ဆိုရင္ အဲဒီလို ဟန္႔တားဖို႔ က်ဳိးစားေနတဲ့လူဟာ ျပည္သူ႔ဆႏၵကို ဆန္႔က်င္တဲ့လူ ျဖစ္သြားလိမ့္မယ္။ မတည္ၿငိမ္တဲ့ႏိုင္ငံေရး အေနအထားကို ေရာက္သြားလိမ့္မယ္။ ျပည္သူလူထုက သူတို႔ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့လူ၊ သူတို႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေစခ်င္တဲ့လူ တိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္မရဘူးဆိုရင္ ရေအာင္ ဆက္ၿပီးေတာ့မွ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပႏိုင္ငံေရးမ်ဳိးနဲ႔ လႈပ္ရွားလာတာကို ၾကဳံရလိမ့္မယ္ခင္ဗ်။”
အစိုးရအဖြဲ႔က ဒီပုဒ္မ ၅၉ (စ) ကိစၥ ေျပလည္သြားသည္ပဲထားပါေတာ့။ သူတို႔ႏွစ္သက္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း သမၼတျဖစ္တယ္ပဲထားပါေတာ့။ အခုလက္ရွိ ဖြဲ႔စည္းပုံအရဆိုရင္ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး၊ နယ္စပ္ေရးရာလုံျခဳံေရး၀န္ႀကီး၊ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန ေတြကိုလည္း တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ေအာက္မွာရွိေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္လို႔ရပါ့မလား။ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္လက္ေအာက္ကေန အုပ္ခ်ဳပ္တာ မဟုတ္ဘူးလား။ ဘယ္လိုနားလည္ရမလဲ။
“မွန္တယ္ခင္ဗ်။ အဲဒါက က်ေနာ္တို႔ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒရဲ႕ အခက္ခဲဆုံးအပိုင္းပါပဲ၊ အက်ပ္တည္းဆုံး အပိုင္းပါပဲ။ လႊတ္ေတာ္မွာလည္း တပ္မေတာ္က ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းယူထားတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းယူထားတဲ့အတြက္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဖို႔ကိစၥသာ မတတ္ ႏိုင္တာ၊ က်န္တဲ့ဥပေဒေတြ ျပဌာန္းတာကိုက်ေတာ့ လႊတ္ေတာ္က လုပ္လို႔ရတယ္။ တကယ့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဘက္မွာလည္းပဲ တကယ့္အေရးအႀကီးဆုံးဌာနျဖစ္တဲ့ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ ခြင့္ရွိတဲ့ အဖြဲ႔ေတြကို သမၼတရဲ႕ေအာက္မွာ မေပးဘဲနဲ႔ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတဲ့အတြက္ သမၼတဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနရဲ႕ အႀကီးအကဲလို႔ ေျပာေနေသာ္လည္းပဲ လက္ေတြ႔တို္င္းျပည္ကို သူကိုယ္တိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ကေတာ့ အေတာ္အခက္အခဲရွိတယ္။ ဒါဟာ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ မဟုတ္ေသး ဘူး၊ ဒီမုိကေရစီစနစ္ကို မေရာက္ေသးဘူးဆိုတာရဲ႕ ထင္သာျမင္သာျပယုဂ္ပဲ၊ သက္ေသပဲ။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ဖြဲ႔စည္းပုံက သမၼတဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနရဲ႕ အႀကီးအကဲလို႔ ေျပာတယ္ ခင္ဗ်။ ဥပမာ ပုဒ္မ ၁၆ ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕အႀကီးအကဲေရာ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနရဲ႕ အႀကီးအကဲေရာ သမၼတျဖစ္တယ္လို႔ သူက ဆိုတယ္။ ၿပီးေတာ့တခါ ပုဒ္မ ၅၈ မွာ ႏိုင္ငံသားအားလုံးရဲ႕ အထြဋ္အထိပ္ပုဂိၢဳလ္တဲ့ သမၼတကို ေျပာထားတယ္။ ၿပီးေတာ့တခါ ပုဒ္မ ၁၉၉ မွာ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနရဲ႕ အႀကီးအကဲ၊ အစိုးရအဖြဲ႔ရဲ႕ အႀကီးအကဲလို႔ဆိုတယ္။ အဲဒီေတာ့ ေနရာမ်ားစြာမွာ သမၼတကို အႀကီးအကဲလို႔ ဆိုထားတယ္၊ ေျပာထားတယ္။ ၿပီးေတာ့လည္းပဲ အဲဒီအႀကီးအကဲျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတဟာ ႏိုင္ငံေတာ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကို တာ၀န္ခံရမယ္ဆိုၿပီး တာ၀န္လည္း တင္ထားေပးတယ္။ အဲဒီေတာ့ နာမည္လည္း သမၼတဆိုတဲ့နာမည္၊ အႀကီးအကဲဆိုတဲ့နာမည္လည္းေပးတယ္၊ ခင္ဗ်ားတာ၀န္ ယူရမယ္လို႔လည္း ေျပာထားတယ္။ ဒါေပမယ့္လို႔ တကယ့္တကယ္က်ေတာ့ တိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ကာ သမၼတမဟုတ္ဘူး၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္တဲ့ အခြင့္အာဏာကိုေတာ့ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ခန္႔ထားတဲ့ ပုဂိၢဳလ္ေတြကို ေပးထားၿပီးေတာ့ တာ၀န္က်ေတာ့ သမၼတကို ယူခိုင္းတယ္။ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို တျခားတေယာက္ကို ေပးထားတယ္။ တာ၀န္က်ေတာ့ မဆိုင္တဲ့လူကို လာခံခိုင္းထားတယ္။ အဲဒါဟာ အဆီအေငၚ မတည့္တဲ့ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒႀကီးပါပဲ။ ဒါဟာ က်ေနာ္တို႔ အျမန္ဆုံးျပင္ရမယ့္ အေနအထား ပါပဲ။ အျမန္ဆုံးျပင္ႏို္င္မွပဲ ေခ်ာေမြ႔တဲ့အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ ေပၚေပါက္လာမွာပါ။
အဲဒီေတာ့ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က အစိုးရအဖြဲ႔ဖြဲ႔စည္းမယ္ဆိုရင္ တပ္က အုပ္ခ်ဳပ္တယ္ ဆိုရင္ သမၼတက ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကို ေျပာင္းလဲခန္႔အပ္ၿပီးေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္လို႔ေရာ မရဘူးလား။
“အဲဒါလည္းပဲ အခက္အခဲရွိေနတယ္။ လက္ရွိ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ၃၄၂ မွာ ကာခ်ဳပ္ကို ခန္႔ပုံခန္႔နည္း ျပဌာန္းထားတယ္။ ကာကြယ္ေရးႏွင့္လုံျခဳံေရးေကာင္စီရဲ႕ ေထာက္ခံခ်က္ျဖင့္ သမၼတက ခန္႔ရမည္လို႔ ေျပာထားတယ္။ ကာကြယ္ေရးနဲ႔ လုံျခဳံေရးေကာင္စီရဲ႕ ေထာက္ခံခ်က္ ဆိုေတာ့ အဲဒီ ကာလုံမွာက တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က ၆ မဲရွိေနတယ္။ အဲဒီေတာ့ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကို ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကေရြးၿပီး သမၼတက ခန္႔ေပးရမယ့္ ပံုမ်ဳိးျဖစ္ေန တယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒါလည္းပဲ က်ေနာ္တို႔တုိင္းျပည္မွာ အဆင္မေျပေသးပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ အဓိကကေတာ့ တကယ့္ဒီမိုကေရစီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ကို ေသေသခ်ာခ်ာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ မၾကာမတင္ကာလမွာ အဲဒီဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ပစ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ အဲဒါ မျပင္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ အခက္အခဲေတြ အမ်ဳိးမ်ဳိး ၾကဳံေတြ႔ ေနရမွာပါပဲ။
အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ တရားေရးမ႑ိဳင္ကေရာ ထူးထူးျခားျခား တိုးတက္ေျပာင္းလဲလာမယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ေတြ႔ရလား။
“ေလာေလာဆယ္ အစိုးရသစ္လက္ထက္ မေရာက္ေသးတဲ့အတြက္ အဲဒါေတာ့ ေျပာဖို႔ခက္ပါ တယ္။ လက္ရွိအေနအထားကေတာ့ တရားေရးမ႑ိဳင္သည္ လုံး၀ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ႑ိဳင္ရဲ႕ ေအာက္မွာပဲ ရွိေနပါတယ္။ အဓိက တရားေရးမ႑ိဳင္ရဲ႕ထိပ္ပိုင္းေတြအားလုံးကို သမၼတက ခန္႔ၿပီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္မွာ ျငင္းခြင့္မရွိဘူး။ လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳေပးရမယ္လို႔ ဆိုထားတဲ့ အတြက္ တေၾကာင္းေပါ့။ ေနာက္ၿပီးေတာ့လက္ေတြ႔လည္းပဲ က်ေနာ္တို႔ တရားစီရင္ေရးစနစ္ဟာ ၁၉၆၂ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ အာဏာသိမ္းၿပီးကတည္းက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနရဲ႕ လက္ကိုင္တုတ္ အျဖစ္ သုံးလာတာဟာ ဒီကေန႔ထိ သုံးေနတုန္းပဲ။ ဒီကေန႔ထိ တရားရုံးေတြ အားလုံးဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနရဲ႕ အလိုက်ပဲ လုပ္ေပးေနတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနက လူတေယာက္ကို ပုဒ္မ ၅ ခုနဲ႔တရားစြဲလည္း အဲဒီ ၅ ခုစလုံးနဲ႔ တရားရုံးကလက္ခံၿပီး ၅ ခုစလုံးနဲ႔ အျပစ္ေပးတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီလူဟာ တခုပဲက်ဴးလြန္တယ္၊ ျပဳလုပ္မႈက တခုပဲျပဳလုပ္တယ္။ ကိုေအးႏိုင္တုိ႔ လည္း ျမင္ပါတယ္ဗ်ာ တရားရုံးေတြမွာ ပုဒ္မေတြ အမ်ားႀကီးနဲ႔တရားစြဲထားတယ္။ လုပ္တာက တခု၊ စြဲတာက အမ်ားႀကီး။ အဲဒီေတာ့ အဲဒါေတြဟာ က်ေနာ္တို႔ တရားစီရင္ေရးစနစ္လည္းပဲ ဒီမိုကေရစီစံႏႈန္းနဲ႔ လုံး၀မညီေသးဘူးဆိုတာကို ျပေနတာပါပဲ။ အမ်ားႀကီးေျပာင္းရပါဦးမယ္။”
ခုနေမးခြန္းေလးျပန္ေကာက္ရရင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ေရြးေကာက္ခံမဟုတ္တဲ့အဖြဲ႔အစည္းတခု တပ္မေတာ္က ကိုင္ထားေတာ့ေလ၊ လူထုကေန ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္လိုက္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ ေတြက ဘာအလုပ္ေတြ လုပ္ၾကမွာတုန္း။
“လူထုေရြးေကာက္တဲ့သူကေတာ့ တိုင္းျပည္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကို အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ အလုပ္ေတြက်ေတာ့ လုပ္ႏို္င္တယ္။ ဥပမာ-က်န္းမာေရးတို႔၊ ပညာေရးတို႔၊ တည္ေဆာက္ေရးတို႔ ဒါေတြအားလုံးလုပ္လို႔ရတယ္။ လက္ေတြ႔ ျပည္သူလူထုဘ၀ကို လုံလုံျခဳံျခဳံျဖစ္ ေအာင္ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အခန္းက႑မွာသာ မပါႏိုင္တာ။ အဲဒီေတာ့ အေရးအႀကီးဆုံးက႑ေပါ့ဗ်ာ ျပည္သူလူထုရဲ႕ ဘ၀လုံျခဳံမႈကို အာမခံတဲ့ ကိစၥကိုက်ေတာ့ သူ႔မွာလုပ္ႏိုင္တဲ့အခြင့္အာဏာ မရထားဘူး ျဖစ္ေနတယ္။”
သမာသမတ္က်တဲ့ တရားစီရင္ေရး။ လူၾကည္ညိဳတဲ့ တရားစီရင္ေရးစနစ္ျဖစ္ေအာင္ အခုအတိုင္းဆို တက္လာမယ့္အစိုးရက စြမ္းပ့ါမလား။ အကန္႔အသတ္ရွိမွာေပါ့ေနာ္။
“က်ေနာ္တို႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးက က်ေနာ္ထင္တာေပါ့ေနာ္ က်ေနာ့္ရဲ႕ တသီးပုဂၢလ အယူအဆကေတာ့ အခုမွ စရလိမ့္မယ္လို႔ ထင္တယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၅ ႏွစ္ဟာ အေဟာင္းပါပဲ။ က်ေနာ္တို႔ မူေျပာင္းၿပီးေတာ့ လူေဟာင္းက မူေဟာင္းနဲ႔ပဲ ျပန္အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့သေဘာပါ။ အဲဒီေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးၿပီဆိုေတာ့ လႊတ္ေတာ္အသစ္ေပၚလာၿပီ။ မၾကာခင္ အစိုးရအဖြဲ႔အသစ္ ေပၚလာေတာ့မယ္။ အဲဒီ အစိုးရအဖြဲ႔ကလည္း အျပည့္အ၀ အလုပ္လုပ္ႏိုင္တဲ့ အဖြဲ႔မ်ဳိးေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ အကန္႔အသတ္နဲ႔ လုပ္ႏိုင္တဲ့အဖြဲမ်ဳိးပဲ။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ အဲဒီအေနအထားကေန တဆင့္ ေရွ႕ကိုတိုးၿပီးေတာ့ တကယ့္စစ္မွန္တဲ့ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတာ္ တည္ေဆာက္ႏို္င္ေအာင္၊ တကယ့္စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္၊ ဒီမိုကေရစီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္၊ ဒီမိုကေရစီတရားစီရင္ေရးစနစ္ ေပၚလာေအာင္ ဆက္ၿပီးေတာ့ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္သြားဖို႔ အမ်ားႀကီးလိုဦးမယ္။ ႏိုင္ငံသားအားလုံး လည္းပဲ တာ၀န္မၿပီးေသးပါဘူး။ သူတို႔ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ၿပီးယုံနဲ႔မရေသးဘူး၊ လက္ေတြ႔ အလုပ္လုပ္ႏိုင္ေအာင္ ဆက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ တြန္းအားေတြ၊ ဖိအားေတြ ေပးေနရဦးမွာပါပဲ။”
ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတြမွာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ဘယ္သူေတြက ပိုင္လဲ။ ဘယ္လိုအၾကံျပဳစရာ ရွိမလဲခင္ဗ်။
“ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမွာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ျပည္သူလူထုက ပိုင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာရဲ႕ ပင္ရင္းပိုင္ရွင္က ျပည္သူျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီႏိုင္ငံေတာ္အာဏာကို ပိုင္ရွင္ျဖစ္တဲ့ ျပည္သူေတြ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ထားတဲ့သူေတြပဲ ခံယူက်င့္သုံးခြင့္ရွိတယ္။ ဥပေဒျပဳအာဏာကို ျပည္သူေတြေရြးတဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ခ်ည္းပဲ ေဆာင္ရြက္ရပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီေတာ့ တပ္မေတာ္သား ၂၅ ရာႏႈန္း လုံး၀ ထြက္သြားေတာ့မွ တကယ့္စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီ ပါလီမန္ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ အလားတူပဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနမွာလည္း တပ္မေတာ္တခုလုံးဟာ၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္အပါအ၀င္ တပ္မေတာ္တခုလုံးဟာ အစိုးရအဖြဲ႔ေအာက္ကိုေရာက္ရမယ္။ သမၼတရဲ႕ေအာက္မွာ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးရွိရမယ္။ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးေအာက္မွာမွ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ရွိရမယ့္ အေနအထားေရာက္ေအာင္ ျပင္ဆင္ႏိုင္မွ တကယ့္ဒီမိုကေရစီ ညီညြတ္တဲ့အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ ေပၚေပါက္လာမယ္။ အလားတူ တရားေရးကိုလည္း သမၼတက အမည္စာရင္းသာ တင္သြင္းၿပီးေတာ့မွ လႊတ္ေတာ္ကေန ေသေသခ်ာခ်ာ စိစစ္ၿပီးေတာ့ ခန္႔အပ္တဲ့ တရားသူႀကီးေတြက လြတ္လြတ္လပ္လပ္၊ အစိုးရ မဟုတ္ရင္လည္း မဟုတ္ဘူး ဆုိတာ ျပတ္ျပတ္သားသား ဆုံးျဖတ္ႏိုင္တဲ့ လြတ္လပ္တဲ့ တရားစီရင္ေရးစနစ္မ်ဳိးကို ထူေထာင္ႏိုင္မွသာ ဒီမုိကေရစီစံႏႈန္းနဲ႔ ညီညြတ္တဲ့ တရားစီရင္ေရးစနစ္ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္ခင္ဗ်။”
အန္အယ္္လ္ဒီက ဥပေဒျပဳအာဏာေတာ့ လႊတ္ေတာ္မွာရေနၾကတယ္ေပါ့။ တကယ္ကို ၁၀၀ ရာႏႈန္း ရေနၿပီလို႔ ေျပာလို႔ရလားခင္ဗ်။
“သာမန္ ၅၁ ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔ ဆုံးျဖတ္ျပဌာန္းလို႔ရတဲ့ကိစၥအားလုံး ေဆာင္ရြက္လို႔ရပါၿပီ။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကုိ ျပင္ႏိုင္တဲ့အာဏာ မရေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အျပည့္အ၀ရတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ မဆိုႏိုင္ေသးပါဘူး။”
ေရြးေကာက္ပဲြၿပီးကတည္းကဆို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ကာခ်ဳပ္နဲ႔ တတိယအၾကိမ္ ေတြ႔ၾကၿပီးၿပီ။ ဧၿပီ ၁ ရက္ေန႔မတိုင္ခင္ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ အေပးအယူ အေလ်ာ့ အတင္းေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးလမ္းေၾကာင္းအရသြားမွပဲရမယ့္အေနအထားမွာ သူတို႔ႏွစ္ဦးကို ဘာအၾကံျပဳေျပာၾကားစရာရွိမလဲ။
“အဲဒီ အေပးအယူဆုိတဲ့စကားေပ့ါဗ်ာ။ အဲဒီ အေပးအယူဆိုတဲ့စကားနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ေရွ႕ကို သြားရမယ္ဆိုတဲ့ေနရာမွာ က်ေနာ္က အေပးအယူဆိုတဲ့ဟာကို သိပ္မႀကိဳက္ဘူးဗ်။ ညိႇႏႈိင္း ေဆြးေႏြး ၿပီးေတာ့မွ တိုင္းျပည္တိုးတက္ရာတိုးတက္ေၾကာင္းကို လုပ္သြားရမယ္လို႔ က်ေနာ္က အဲလိုတိုက္တြန္းအၾကံျပဳခ်င္တယ္။ အေပးအယူဆိုေတာ့ ေတာင္းရေတာ့မယ္ တဖက္က၊ တဖက္က ေပးရေတာ့မယ္။ ဥပမာ က်ေနာ္တခုေျပာျပမယ္ဗ်ာ ဒါ မဟုတ္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး၊ ေကာလာဟလပါ၊ ကဲ ရန္ကုန္တိုင္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကို ေတာင္းတယ္လို႔ ၾကားတယ္ဗ်ာ။ မဟုတ္ေလာက္ဘူးေနာ္ ဒါ က်ေနာ္က ဥပမာ ေျပာျပတာ။ ေကာင္းျပီ ရန္ကုန္တိုင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ရာထူးကို ေပးပါလို႔ေတာင္းတယ္၊ ဒီက ေပးရမယ္ဆိုပါစို႔၊ ဒါက အေပးအယူ။ ဟုတ္ၿပီ ရန္ကုန္တိုင္းကို အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေစခ်င္လို႔ ရန္ကုန္သူရန္ကုန္သား အားလုံးက သူတို႔မဲကို ပုံေအာၿပီး အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္္ကို ေပးလိုက္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ သို႔မဟုတ္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အေနနဲ႔ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ရန္ကုန္တိုင္းရဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို တပ္မေတာ္ကို သူ ဘယ္လိုမွ ေပးလို႔မရဘူး။ ေပးပိုင္ခြင့္ မရွိဘူး။ အဲဒီလိုေပးလိုက္တာနဲ႔ ျပည္သူ႔ရဲ႕ဆႏၵကိုေက်ာ္သြားတာ ျဖစ္ေတာ့မယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ေတာင္းတဲ့သူကလည္း ဒါမ်ဳိး ေတာင္းလို႔မရဘူး။ ေပးတဲ့သူကလည္း ေပးဖို႔အခြင့္အာဏာ သူ႔မွာ မရွိဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အေပးအယူဆိုတာက သူ႔မွာ ေပးလို႔ရတာရွိတယ္၊ ေပးလို႔မရတာရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ ေပးလို႔မရတာေတြကို ေတာင္းၿပီးေတာ့မွ ဟာ အေပးအယူမရွိတဲ့ကိစၥဆိုၿပီးေတာ့မွ အေၾကာင္းျပၿပီးေတာ့မွ တုိင္းျပည္ရဲ႕ တိုးတက္ရာ တိုးတက္ေၾကာင္းကို ေနာက္ျပန္ဆြဲမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဒါ နည္းနည္းေလး က်ေနာ္တို႔ ရည္မွန္းခ်က္ က်ေနာ္တို႔သြားခ်င္တဲ့ Goal ကို သြားဖို႔ေတာ့ အခက္အခဲၾကဳံရမွာပဲ။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ အေပးအယူပုံစံထက္ တိုင္းျပည္အက်ဳိးကိုဆိုတဲ့ စိတ္ေစတနာနဲ႔ ညိွႏႈိင္းတိုင္ပင္ၿပီးလုပ္ရမယ္။ တိုတိုနဲ႔ တည့္တည့္ေျပာရရင္ ျပည္သူတရပ္လုံးက အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို ပုံၿပီးေတာ့ မဲေအာလိုက္ၿပီ။ တိုင္းျပည္ကို အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္အုပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ ျပည္သူက ဆႏၵျပဳလိုက္ၿပီ။ အဲဒီေတာ့ အဲဒီျပည္သူ႔ဆႏၵကို တတ္ႏိုင္သမွ် ေထာက္ခံလိုက္ေလ်ာၿပီးေတာ့မွ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို ကူညီပ့ံပိုးေပးမယ္ဆုိရင္ တပ္မေတာ္လည္းပဲ ျပည္သူ႔ဆႏၵကိုလိုက္ေလ်ာတဲ့ တပ္မေတာ္ဆိုတဲ့ အျမင္မ်ဳိး ရလာမယ္။ တပ္မေတာ္နဲ႔ျပည္သူလည္း သဟဇာတျဖစ္မယ္။ တိုင္းျပည္လည္း ဖြံ႔ျဖဳိးတိုးတက္သြားမယ္။ အဲဒီလိုမဟုတ္ဘဲ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္က ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံႀကီးကို ကိုင္ၿပီးေတာ့မွ က်ဳပ္ကေတာ့ ဥပေဒနဲ႔အညီပဲလို႔ ေျပာရင္ အဲဒါ ျပည္သူ႔ဆႏၵကို ဖြဲ႔စည္းပုံကိုကိုင္ၿပီး ျပည္သူ႔ဆႏၵကို ဆန္႔က်င္တဲ့ သေဘာျဖစ္သြားမယ္။ ျပည္သူ႔ဆႏၵနဲ႔ ဖြဲြ႔စည္းပုံ ဘာအေရးႀကီးသလဲဆိုရင္ ဘယ္ႏိုင္ငံမွာမဆို ျပည္သူ႔ဆႏၵထက္ အေရးႀကီးတာ ဘာမွ မရွိဘူး။ အဲဒီျပည္သူက ေဟာဒီ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ တအုပ္လုံးမၾကိဳက္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ ဖ်က္ပစ္ဖို႔ပဲ ရွိတယ္။ ဖြဲ႔စည္းပုံကို ဖက္ထားလို႔မရဘူး၊ ျပည္သူ႔ဆႏၵကိုပဲ က်ေနာ္တို႔က အဓိကယူရမယ္။ ဒီသေဘာတရားကို အားလုံးနားလည္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔တိုင္းျပည္ အေရွ႕ကို အလ်င္အျမန္တိုးတက္သြားမွာပဲခင္ဗ်။”