ေဆာင္းဦးလႈိင္ - ေတးေရး၊ အဆုိေတာ္ “နိမ့္ပါးေနရင္ ဖိနွိပ္ရက္စက္ခံရမယ္၊ ဘဝအေျခအေန အသိပညာ၊ အတတ္ပညာဉာဏ္ေတြျမင့္မားေအာင္ ႀကိဳးစားၾကရမယ္၊ ကိုယ့္လူမ်ိဳးအခ်င္းခ်င္းေတာင္ လုပ္ပိုင္ခြင့္၊ ေနရာ၊ အာဏာ၊ ပါဝါ ျမင့္မားသူေတြက နိမ့္ပါးတဲ့ ေအာက္ေျခလူတန္းစားျပည္သူမ်ားကို ရက္စက္စြာ သတ္ျဖတ္ညႇဥ္းဆဲခဲ့၊ ညႇဥ္းဆဲလ်က္ပါ၊ (ေတာင္သူႀကီး ေဒၚခင္ဝင္းကို မွတ္မိၾကမွာပါ) တျခားနိုင္ငံ၊ တျခားလူမ်ိဳးက တို႔တေတြအေပၚ အခန္႔သင့္ရင္သင့္သလို နိွပ္စက္ေနဦးမွာ… တို႔တေတြ သူတို႔လက္ခုပ္ထဲေရာက္ေနတာ တို႔တိုင္းျပည္ ဆင္းရဲနိမ့္က်ေနလို႔ပါ… လူငယ္ေလးနွစ္ဦး၊ တရားသျဖင့္ စီရင္ဆံုးျဖတ္မႈမ်ား ရရွိခံစားနိုင္ၾကပါေစ… ဒါ႐ိုက္တာ ၾကည္ျဖဴသွ်င္ လိပ္ကြၽန္း လူသတ္မႉနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး အခုလို စီရင္ခ်က္ခ်တဲ့အေပၚ က်မတို႔လည္း စိတ္မေကာင္းျဖစ္ရပါတယ္။ ျပစ္ဒဏ္က်ခံရတဲ့ လူငယ္ႏွစ္ေယာက္ရဲ႕ မိဘေတြ၊ မိသားစုဝင္ေတြရဲ႕ ပူေဆြးေသာကကိုလည္း ကုိယ္ခ်င္းစာၾကတဲ့အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားအားလံုး "လက္သည္းဆိတ္. . .လက္ထိပ္နာ "ဆိုသလို အသည္းနာၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်မတို႔ေတြ သတိထားရမွာက က်မတို႔ မေက်နပ္တာ မတရားတဲ့ "ထိုင္းလူမ်ိဳးတရားသူႀကီး ရဲ႕ တရားစီရင္မႉကိုပါ"။ ဒီအတြက္မွားေနသူ တရားသူႀကီးကို တိုက္႐ိုက္ေထာက္ျပေျပာဆိုၿပီး ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ၾကပါ။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ တရားသူႀကီးနာမည္နဲ႔ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ပါ။ ဒီအမႉေၾကာင့္ မဆိုင္တဲ့ "ထုိင္း" လူမ်ိဳးေတြကို ႐ိုင္းပ်စြာ မေျပာမိဖို႔က အရမ္းကို အေရးႀကီးပါတယ္။ က်မတို႔ျမန္မာျပည္မွာေတာင္ အတိတ္က စစ္အစိုးရတဲ့ စနစ္ဆိုးေတြေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားေတြရင္ထဲမွာ ဗမာ ဆို စစ္သားပဲ ျမင္ဘူးေတာ့ေရာၿပီး အမုန္းခံရသလိုျဖစ္ခဲ့တဲ့အတြက္၊ က်မတို႔မွာ တိုင္းရင္းသား နဲ႔ ဗမာၾကား ယံုၾကည္မႉရေအာင္မနည္း တည္ေဆာက္ခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်မတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြဟာလည္း ယဥ္ေက်းတဲ့လူမ်ိဳးအျဖစ္ က်မတို႔ရဲ႕ဆႏၵကို အဆင့္ရွိရွိေဖာ္ထုတ္ၾကပါစို႔။" လိပ္ကြၽန္းလူသတ္မႈ အစြပ္စြဲခံ လူငယ္ႏွစ္ေယာက္ အတြက္၊ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ျခင္း၊ ဆုေတာင္းေပးျခင္းမ်ားျဖင့္ ဝိုင္းဝန္းကူညီၾကပါစို႔လို႔ ဆႏၵျပဳရင္း. . . ." ဦးကုိကုိႀကီး - ၈၈ မ်ဳိးဆက္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္း "တရားသျဖင့္ျဖစ္ပါေစ" က်ေနာ္တို႔နိုင္ငံသားႏွစ္ေယာက္ လိပ္ကၽြန္းလူသတ္မႈစြဲခ်က္နဲ႔ ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခံရတယ္ဆိုတဲ့သတင္းဟာ က်ေနာ္တို႔အတြက္ ေတာ္ေတာ္ အံ့ၾသမိပါတယ္။ အမႈစစ္ေဆးစဥ္မွာကတည္းက အားနည္းခ်က္၊ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ေတြနဲ႔၊ ထိုင္းလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ကလည္း ေထာက္ျပကန္႔ကြက္ေနတဲ့ၾကားက ထိုင္းတရား႐ုံးက ေသဒဏ္ခ်မွတ္လိုက္တယ္ဆိုတာ ထိုင္းတရားစီရင္ေရးအေပၚမွာပါ ေမးခြန္းထုတ္ရမွာပါ။ နိုင္ငံေတာ္တာဝန္ရွိသူေတြအေနနဲ႔လဲ ျပည္သူေတြရဲ႕အခြင့္အေရး၊ လံုၿခံဳေရး၊ တရားမွ်တစြာ ဆက္ဆံခံရေရးအတြက္ ျပည္တြင္းမွာေရာ၊ ျပည္ပမွာပါ တာဝန္ရွိပါတယ္။ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္တုန္းက (UAE) အာရပ္ေစာ္ဘြားမ်ား ျပည္ေထာင္စု နိုင္ငံမွာ ဖိလစ္ပိုင္အိမ္ေဖာ္ျဖစ္သူ ဆာရာ ဘာလာဘာဂမ္ Sarah Balabagan က အိမ္ရွင္ အာလ္မာ မိုဟာမက္ အယ္လ္ဘာလူရွီ ( Almas Mohammed Al-Baloushi ) ကို ဓားနဲ႔ ၃၄ ခ်က္ထိုးသတ္ခဲ့ပါတယ္။ အဓမၼျပဳက်င့္တာေၾကာင့္လို႔ထုေျခပါတယ္။ တရား႐ုံးက ေသဒဏ္ခ်မွတ္ပါတယ္။ ဖိလစ္ပိုင္နိုင္ငံတြင္း ဝိုင္းဝန္းေတာင္းဆို ဆႏၵျပမႈေတြေၾကာင့္ေရာ၊ နွစ္နိုင္ငံညႇိနိႈင္းမႈေတြနဲ႔ ၁၉၉၆ မွာ ျပန္လြတ္လာခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔နိုင္ငံသားေတြ ျပည္တြင္းမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ျပည္ပမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ တရားမွ်တစြာ၊ ဂုဏ္သိကၡာရွိစြာ ဆက္ဆံခံရေရးဟာ က်ေနာ္တုိ႔အားလံုးမွာတာဝန္ ရွိပါတယ္။” ဦးျမေအး (၈၈ မ်ဳိးဆက္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္း) “ထိုင္းႏိုင္ငံ လိပ္ကၽြန္းလူသတ္မႈအတြက္ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသားႏွစ္ေယာက္ကို ေသဒဏ္အျပစ္ေပးလိုက္တယ္ဆိုတဲ့ သတင္းၾကားၿပီး စိတ္ထိခိုက္မိပါတယ္။ တဆက္တည္း ၁၉၉၀ လြန္ႏွစ္ေတြက က်ေနာ္ေထာင္ထဲရွိတုန္း ဖီလစ္ပိုင္အမ်ိဳးသမီး ဖေလာ္ကြန္တန္ပလာစီယြန္ရဲ႕ စင္ကာပူမွာျဖစ္တဲ့ျဖစ္ရပ္ကို ျပန္သတိရမိပါတယ္။ သူက စင္ကာပူသြားၿပီး အိမ္ေဖာ္လုပ္တယ္။ အိမ္ရွင္ကိုသတ္တယ္။ စင္ကာပူက ေသဒဏ္ေပးတယ္။ အဲဒီ့မွာ ဖိလစ္ပိုင္အစိုးရနဲ႔ သူ႔ႏိုင္ငံသားေတြက ဖေလာ္ကြန္တန္ ေသဒဏ္က လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ႀကိဳးစားတယ္။ ဖိလစ္ပိုင္အလုပ္သမားဝန္ႀကီးက သူ႔မွာတာဝန္ရွိတယ္ဆိုၿပီး ဝန္ႀကီးရာထူးက ႏုတ္ထြက္တယ္။ ဖေလာ္ကြန္တန္မလြတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဖိလစ္ပိုင္ေတြရဲ႕ အဆင့္ဆင့္တာဝန္ယူမႈ တာဝန္ခံမႈနဲ႔ ႏိုင္ငံသားေတြအေပၚမွာ အယုတ္အလတ္ အျမတ္မေရြး အကာအကြယ္ေပးေစာင့္ေရွာက္မႈကိုေတာ့ တကမၻာလံုး ျမင္ေအာင္ျပႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အခုဒီဓာတ္ပံုကိုျမင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံသားေတြ ျပည္တြင္းမွာလည္း ဦးခ်ရ၊ ျပည္ပမွာလည္း ဦးခ်ရနဲ႔ အေရာင္ မြဲေနတဲ့ျမန္မာလို႔ အေခၚခံရေတာ့မွာလားလို႔ ေမးခ်င္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ေနာက္မ်ိဳးဆက္ကို က်ားအစစ္လည္း ရွိခိုးရ၊ က်ား႐ုပ္လည္း ရွိခိုးရဆိုတဲ့ ဘဝမ်ိဳးမွာ ထားခဲ့ရမွာလား။ ႏိုင္ငံအားေကာင္းဖို႔ ျဖဴနီျပာဝါ မခြဲျခားဘဲ ႏိုင္ငံသားတိုင္းကို အကာအကြယ္ေပးႏိုင္တဲ့ အေျခအေနေရာက္ေအာင္ ႀကိဳးစားဖို႔ လိုအပ္ေနပါၿပီ။ အခုမတရားစီရင္ခံရတဲ့ ဒီလူငယ္ေလးႏွစ္ေယာက္အတြက္ မားမားမတ္မတ္ရပ္တည္ေပးရင္း တာဝန္ရွိရွိ ႀကိဳးစားေပးၾကပါလို႔ အားလံုးကို တိုက္တြန္းပါတယ္။ မွတ္ခ်က္ - ကာယကံရွင္ေတြရဲ႕ ေဖ့ဘြတ္ခ္အေကာင့္ေတြမွာ ေဖာ္ျပထားတာကုိ ျပန္လည္စုစည္းတင္ျပထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။