အရက္ခြန္ႏွင့္ လူထုက်န္းမာေရး
DVB
·
December 22, 2015
ဒီဇင္ဘာ ၁၈ ရက္က ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ စီးကရက္နဲ႔ အရက္မ်ားအေပၚ စည္းၾကပ္ေနတဲ့ အခြန္ႏႈန္းထားေတြဟာ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ယွဥ္ရင္ အေတာ္နိမ့္က်ေနလို႔ အခြန္တိုးျမႇင့္ေကာက္ခံဖုိ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ေဆြးေႏြးတဲ့သူက အန္အယ္လ္ဒီ ပုလဲၿမိဳ႕နယ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚခင္စန္းလိႈင္ ျဖစ္ပါတယ္။ ပုလဲၿမိဳ႕နယ္ ကိုယ္စားလွယ္ေဟာင္းက ေရးထားတဲ့စာကို ျပန္တင္ပါရေစ။
အရက္ကို အေကာက္ခြန္မ်ားမ်ားတင္လိုက္ရင္ လူေတြရဲ႕ လူမႈသုကၡေတြ နည္းမလားဆိုတဲ့ အယူအဆ ဟုတ္ပါ့မလားလို႔ ေစာဒကတက္ၾကပါတယ္။ ဒီေခတ္မွာ အရက္ေသာက္တာ မဆန္းေတာ့ဘူး။ အရက္ေသာက္ေနသူေတြဟာ အရက္ေစ်း ဘယ္ေလာက္ႀကီးႀကီး ဝယ္ေသာက္ၾကမွာပဲလို႔ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၂၇ ရက္ေန႔မွာ ထုတ္တဲ့ American Council on Science and Health မွာ အဲလိုေရးခဲ့တာပါ။
အဲလဗတ္ အိုင္းစတိုင္း ေဆးေက်ာင္းက ေဒါက္တာ နီဂဲလ္ ဘာ့ခ္ကေတာ့ ဒီလိုဆင္ေျခမ်ိဳးကို သေဘာမတူဘူး။ ႏွစ္ေပါင္း ၃ဝ အတြင္း အရက္ေစ်း (အရက္ခြန္) နဲ႔ အရက္နဲ႔ ဆက္ၿပီးျဖစ္ေစတဲ့ ေရာဂါျဖစ္ႏႈန္း + ေသႏႈန္းေတြဟာ အေသအခ်ာ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ ေျပာင္းျပန္အခ်ိဳးက်ေနတယ္။ အရက္ကို အေသအလဲ စြဲေနသူဟာ အရက္ ဘယ္ေလာက္ေစ်းျမႇင့္ျမႇင့္ ဆက္ေသာက္ေနမယ္ဆိုတာ မွန္ေပမယ့္ အဲလို အရက္ခ်ိဳး (ဂ်ိဳး) ဆိုတာ လူဦးေရအမ်ားထဲမွာ နည္းနည္းေလးသာ ရွိတာပါ။
၁၈ ရာစုထဲ၊ အဂၤလန္မွာ ဂ်င္ကို ပထမဆံုး အခြန္စည္းၾကပ္လိုက္ေတာ့ လူထုက်န္းမာေရးမွာ သိသိသာသာ အက်ိဳးရေစခဲ့တယ္။ အထူးသျဖင့္ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးေတြေရာ ကေလးေတြအတြက္ပါ ပိုေကာင္းခဲ့တာပါ။
စာရင္းဇယားဌာနရဲ႕ ဖြင့္ဆိုခ်က္အရ တထိုင္တည္းမွာ ေယာက္်ားဆို ၈ ယူနစ္၊ မိန္းမဆို ၆ ယူနစ္ထက္ အရက္ပိုေသာက္တာကို အရက္စြဲေသာက္တာလို႔ သတ္မွတ္တယ္။ အဲဒါမ်ိဳး ၿဗိတိန္မွာ ေယာက္်ား ၂၃ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ မိန္းမ ၆ ရာခုိင္ႏႈန္း ရွိေနတယ္။ ပိုခက္တဲ့ျပႆနာက အသက္ ၁၆ နဲ႔ ၂၄ ႏွစ္ၾကား လူငယ္ေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ ယူေကမွာ တျခား ဥေရာပႏိုင္ငံေတြထက္ မိန္းမေတြ အရက္ေသာက္တာ ပိုတိုးလာေနလို႔ အရက္နဲ႔ဆက္ၿပီး ေသဆံုးမႈလည္း အႏွစ္ ၂ဝ အတြင္းမွာ ၂ ဆ တိုးလာတယ္။
သုေတသနလုပ္သူေတြကေန ေထာက္ျပတာက စေန၊ တနဂၤေႏြေန႔ေတြမွာ လမ္းေဘးမယ္ ေသရတာေတြထဲက ၈ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းဟာ အရက္နဲ႔ ဆက္စပ္ေနတယ္။ ေနာက္ၿပီး ေဆး႐ုံ အေရးေပၚဌာနေတြမွာနဲ႔ လူ႐ႈပ္ခ်ိန္ မေတာ္တဆ ျဖစ္မႈေတြထဲက ၄ ပံု ၃ ပံုေလာက္ကလည္း အရက္ေၾကာင့္ပဲ။
၂၂-၂-၂ဝဝ၈ ေန႔ သတင္းတခုမွာ အရက္ခြန္တိုးလိုက္ရင္ လူ႔အသက္ေတြ အမ်ားႀကီးကို ကယ္ရာေရာက္မယ္လို႔ ၿဗိတိန္မွာ လံႈ႔ေဆာ္ခဲ့ၾကတယ္။ BMA ကေနေျပာတယ္၊ ဘီယာ၊ ဝိုင္နဲ႔ အရက္ကို အခြန္ ၁ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းတိုးလိုက္ရင္ အရက္နဲ႔ဆက္ၿပီး ေသဆံုးေနတဲ့ အေရအတြက္ကို ေလးပံုတပံုမက က်ဆင္းလိမ့္မယ္။ အစိုးရနဲ႔ အရက္ကုမၸဏီေတြ နီးစပ္မႈရွိေနတာကိုလည္း ေထာက္ျပ ကန္႔ကြက္ၾကပါတယ္။ အဲလို ႏိုင္ငံေရးသမားေတြကို အ႐ႈံးသမား ေခါင္းေဆာင္ေတြလို႔ ေခၚလိုက္တယ္။ နာမည္ႀကီး အရက္သမား အႏုပညာရွင္ေတြကိုလည္း ျပစ္တင္တယ္။
၁၃-၁၁-၂ဝဝ၈ ေန႔မွာ CNN ကေန ထုတ္လႊင့္သြားတာတခုက အရက္ေစ်းတက္ေပးရင္ အသက္ေသြးေတြ ကယ္ႏိုင္မယ္တဲ့။ အလာစကာျပည္နယ္မွာ အရက္ခြန္ တိုးလိုက္တိုင္း၊ တိုးလိုက္တိုင္း၊ အရက္နဲ႔ ဆက္ၿပီး ေသဆံုးရႏႈန္းေတြ က်လာတာကို ၂၈ ႏွစ္တာ ဆန္းစစ္မႈအရ သိရတယ္။ ၁၉၈၃ တုန္းက အရက္ခြန္တိုးလိုက္ေတာ့ အရက္ေၾကာင့္ ေသဆံုးႏႈန္း ၂၉ ရာခုုိင္ႏႈန္း ေလ်ာ့ခဲ့တယ္။ ၂ဝဝ၂ ခုမွာ တိုးျပန္ေတာ့ ၁၁ ရာခုိင္ႏႈန္း က်ျပန္တယ္လို႔ ထုတ္ျပန္လိုက္တယ္။
ဥေရာပႏိုင္ငံေတြမွာ အရက္ေစ်းႏႈန္းေတြ အေတာ္ႀကီး ကြာျခားၾကတယ္။ ပ်မ္းမွ် အရက္တပုလင္းေစ်းကေတာ့ -
- ဂ်ာမနီ = ယူ႐ုိ 4.0
- အက္စ္တိုးနီးယား = ယူ႐ုိ 5.57
- ဒိန္းမတ္ = ယူ႐ုိ 10.75
- ဖင္လန္ = ယူ႐ုိ 20.09
- ဆြီဒင္ = ယူ႐ုိ 21.54
- အိုက္စလန္ = ယူ႐ုိ 28.37
- ေနာ္ေဝ = ယူ႐ုိ 39.01
- ၂၇-၂-၂ဝဝ၈ ေဟာင္ေကာင္မွာေတာ့ အရက္ခြန္ေတြ ဖယ္ရွားလိုက္ပါသတဲ့။
- ၂၇-၄-၂ဝဝ၈ ၾသစေၾတးလ်မွာ က်န္းမာေရး ဘက္ေတာ္သားေတြက အရက္ခြန္တိုးတာကို ေထာက္ခံလိုက္ၾကတယ္။ သူတို႔ဆီမွာ ႀကိဳတင္ေဖ်ာ္ထားၿပီးသား အရက္ခြန္ကို တလီတာမွာ $39 ကေန $67 အထိ တိုးလိုက္ပါတယ္။ (PHA) က လူငယ္-လူရြယ္ အမ်ိဳးသား-အမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚမွာ သက္ေရာက္မႈရွိမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
- ၁၂-၅-၂ဝဝ၈ ၿဗိတိန္က သတင္းမွာလည္း အတူတူပဲ။ အရက္ခြန္တိုးတာ အရက္ခ်ိဳး(ဂ်ိဳး) ေတြ အတြက္ပါတဲ့။
- ၃ဝ-၁၁-၂ဝဝ၈ ဖင္လန္ကလည္း အဲဒီအတိုင္း လိုက္လုပ္တယ္။
- ၁၈-၅-၂ဝဝ၉ အေမရိကန္ ဆီးနိတ္မွာ အရက္၊ ေဆးလိပ္နဲ႔ ဆိုဒါကို အခြန္တိုးေကာက္ၿပီး က်န္းမာေရးစီမံခ်က္မွာ သံုးဖို႔ အဆိုျပဳခဲ့တယ္။
- ၁-၈-၂ဝဝ၉ တ႐ုတ္မွာ အဲလိုလုပ္ရင္ အလုပ္သမားေတြက ႀကိဳက္မယ္မထင္ဘူးတဲ့။
- ယာဥ္မေတာ္တဆတိုက္လို႔ ေသဆံုးရမႈကို ၁၁ ရာခုိင္ႏႈန္း၊
- HIV အပါအဝင္ လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါေတြ ၆ ရာခုိင္ႏႈန္း၊
- အၾကမ္းဖက္မႈ ၂ ရာခုိင္ႏႈန္း၊
- ရာဇဝတ္မႈ ၁ ဒသမ ၄ ရာခုိင္ႏႈန္း က်ဆင္းေစမယ္။
- မူးယစ္ေဆးဝါး သံုးစြဲတာပါ ၆ဝ ရာခုိင္ႏႈန္း နည္းေစတယ္။ ၿခံဳလိုက္ရင္ အရက္ခြန္ ႏွစ္ဆ တိုးလိုက္ရင္ အရက္နဲ႔ ဆက္ႏြယ္ ေသဆံုးမႈကို ၂၄ ရာခုိင္ႏႈန္း ေလ်ာ့နည္းေစမယ္။