တျပည္လံုးဆိုင္ရာပါတီႏွင့္ ေဒသဆိုင္ရာပါတီ ျခားနားခ်က္
DVB
·
October 8, 2015
ျမန္မာျပည္မွာ ၁၉၉ဝ တုန္းက ႏိုင္ငံေရးပါတီစုစုေပါင္း ၂၃၅ ပါတီ ရွိခဲ့တယ္။ ၂ဝ၁၅ မွာ ပါတီ ၉ဝ ေက်ာ္ရွိတယ္။ တျပည္လံုးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ပါတီအေရအတြက္က နည္းတယ္။ လူမ်ိဳးအလိုက္ပါတီေတြက မ်ားတယ္။ လူမ်ိဳးစုတခုတည္းမွာ ၁ ပါတီကေန ၇ ပါတီအထိ ရွိေသးတယ္။ တိုင္းရင္းသားအမည္နဲ႔ ပါတီေပါင္း ၄၈ ပါတီေတြ႔ရတယ္။
အိႏၵိယႏိုင္ငံ နမူနာေလး ေပးပါရေစ။ အိႏၵိယႏိုင္ငံဟာ ပါတီစံုစနစ္ကို က်င့္သံုးေနတာ ႏွစ္ေပါင္း ၆ဝ ရွိၿပီ။ ႏိုင္ငံေရးပါတီ အမ်ားအျပားရွိတာကို လက္ခံတယ္။ တျပည္လံုးဆိုင္ရာ ပါတီေတြနဲ႔ ေဒသဆိုင္ရာ ပါတီေတြဆိုၿပီး ရွိၾကတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအသိရွိသူတိုင္းဟာ အဲလို တျပည္လံုးဆိုင္ရာ ပါတီမ်ိဳးနဲ႔ ေဒသဆိုင္ရာပါတီ ဘယ္လိုျခားနားသလဲဆိုတာ သိထားရပါမယ္။
ဥပမာ အခါလီဒါးလ္ (Akali Dal) ဆုိတာ ပန္ဂ်ပ္ျပည္နယ္မွာသာရွိတယ္။ တယ္လီဂူ ဒက္ဆမ္ (Telugu Desam) ပါတီက အင္ရာပရာဒက္ရွ္ျပည္နယ္၊ ရွစ္ ေဆနား (Shiv Sena) ပါတီက မဟာရာစထာျပည္နယ္၊ ဆမာ့ခ်္ဝါဒီ (Samajwadi) ပါတီက ယူပီျပည္နယ္မွာ အသီးသီးရွိၾကတယ္။ ကြန္ဂရက္ပါတီ (Congress)၊ ဘီေဂ်ပီပါတီ (BJP) နဲ႔ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (CPM) ႀကီးေတြက တႏိုင္ငံလံုးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ပါတီေတြျဖစ္တယ္။ ဒီပါတီေတြမွာလည္း ျပည္နယ္ေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာပါ ေျခကုပ္ရွိၾကပါတယ္။
ေဒသဆိုင္ရာပါတီေတြဟာ ဆိုင္ရာေဒသေတြမွာသာ လႊမ္းမိုးၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပည္နယ္ႀကီးတဲ့ ျပည္နယ္ပါတီဟာ တိုင္းျပည္တခုလံုး ႏိုင္ငံေရးမွာ လႊမ္းမိုးမႈ အားေကာင္းႏိုင္တယ္။ တျပည္လံုးဆိုင္ရာ ပါတီမ်ိဳးဟာ တျပည္လံုးနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ အစ္႐ႉးေခၚ အေရးအရာေတြကို လက္ကိုင္ျပဳပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ ႏိုင္ငံတကာေရးရာေတြမွာပါ ေဆာင္ရြက္ၾကပါေသးတယ္။ ေဒသဆိုင္ရာ ပါတီေတြကေတာ့ ဆိုင္ရာေဒသအတြက္ကိုသာ ကြက္ၾကည့္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ျပည္နယ္၊ ေဒသအတြက္ အခြင့္အာဏာ၊ အခြင့္အလမ္းေတြကို ပိုရေအာင္ ေတာင္းဆိုပါတယ္။
ေဒသဆိုင္ရာပါတီေတြအတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကေန ဘယ္လိုအရည္အခ်င္းေတြ ရွိရမယ္ဆိုတာေတြ ခ်မွတ္ေပးထားတယ္။
ေဒသဆိုင္ႏိုင္ငံေရးရာပါတီ
(က) အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲမွာျဖစ္ျဖစ္ ျပည္နယ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာျဖစ္ျဖစ္ မဲစုစုေပါင္းရဲ႕ ၆ ရာခုိင္ႏႈန္းရရွိဖုိ႔ လိုအပ္တယ္။ ဒါ့ျပင္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မွာ အမတ္အနည္းဆံုး ၂ ေနရာမွာ အႏိုင္ရရွိရပါဦးမယ္။
ဒါမွမဟုတ္
(ခ) ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မွာ ေနရာစုစုေပါင္းရဲ႕ ၃ ရာခုိင္ႏႈန္းကို အႏိုင္ရရွိရပါမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ၃ ေနရာမွာ အႏိုင္ရရွိရမယ္။
တျပည္လံုးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီ
ေအာက္လႊတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပြဲ (သို႔) ျပည္နယ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အနည္းဆံုး သက္ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္ ေလးခုမွာ တရားဝင္မဲ ၆ ရာခုိင္ႏႈန္း အႏိုင္ရရပါမယ္။ ဒါ့ျပင္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္မွာ အနည္းဆံုး ျပည္နယ္တခုတည္းကေန ၄ ေနရာ အႏိုင္ရရွိရပါမယ္။ အဲလိုသာမရရင္ အနည္းဆံုး အမတ္ ၂ ရာခုိင္ႏႈန္းေနရာမွာ ႏိုင္ရမယ္။ ေအာက္လႊတ္ေတာ္မွာ စုစုေပါင္း ေနရာ ၅၄၃ ရွိလို႔ ၁၁ ေနရာမွာ ႏိုင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံက ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြထဲမွာ တျပည္လံုးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ပါတီအေရအတြက္က နည္းတယ္။ လူမ်ိဳးအလိုက္ပါတီေတြက မ်ားတယ္။ လူမ်ိဳးစုတခုတည္းမွာ ၁ ပါတီကေန ၇ ပါတီအထိ ရွိေသးတယ္။ တိုင္းရင္းသားအမည္နဲ႔ ပါတီေပါင္း ၄၈ ပါတီ ေတြ႔ရတယ္။
လူမ်ိဳးစုအလိုက္ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ
- ကခ်င္ = ၃ + ၁ (ေလာ္ေဝါင္း) + ၁ (လီစူး)
- ကယား = ၂ + ၁ (ကရင္နီ)
- ကရင္ = ၅
- ကိုးကန္႔ = ၁
- ခ်င္း = ၃ + ၁ (အ႐ႈိ) + ၁ (မတူပီ)
- ဇို = ၁
- ဇိုမီး = ၁
- တေအာင္း (ပေလာင္) = ၁
- ထားဝယ္ = ၁
- ဓႏု = ၂
- ပအို႔ = ၁
- ဖလံုဆေဟာ္ = ၁
- ဗမာ = ၁
- မြန္ = ၂ + ၁ (အမ်ိဳးသမီး)
- ရခိုင္ = ၁ + ၁ (ဒိုင္းနက္) + ၁ (ကမန္) + ၁ (ခူမီး) + ၁ (အာရကန္) + ၁ (အခါ) + ၃ (ျမိဳ)
- ရွမ္း = ၃ + ၁ ရွမ္းနီ
- လားဟူ = ၁
- ဝ = ၂
- အခါ = ၁
- အင္း = ၂