သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ အစုိးရအဖြဲ႔ကာလတြင္ လႈပ္ရွားမႈ အရွိဆံုးနွင့္ အထူးျခားဆံုးမွာ တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ယခင္စစ္အစိုးရ ကာလကမူ ၿငိမ္းအဖြဲ႔မ်ားဟုဆိုကာ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းကို အခြင့္အေရးမ်ားေပး၊ လက္နက္ကိုင္ခြင့္ေပးကာ သူတို႔ကို မတိုက္လွ်င္ ၿပီးေရာ သေဘာျဖင့္ ေတာင္မေရာက္ ေျမာက္မေရာက္ ျဖစ္ခဲ့ရပါသည္။ ၿငိမ္းအဖြဲ႔မ်ား၏ ေခါင္းေဆာင္မ်ားမွာ ၿမိဳ႕ေပၚတြင္ တိုက္ႏွင့္ကားႏွင့္ စက္႐ုံမ်ား၊ လုပ္ငန္းမ်ားေထာင္ကာ ႀကီးပြားေနသေလာက္ ေအာက္ေျခတပ္သားမ်ားမွာမူ ယခင္အတိုင္း ဘာအက်ိဳးမွ မခံစားရဘဲ ေနခဲ့ၾကရပါသည္။ ယခုအစိုးရအဖြဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ေဆာင္မႈမွာ ယခု ၂ ႏွစ္ ၾကာလာသည္အထိ စနစ္တက် ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၾကျခင္းျဖစ္၏။ ထိုေဆြးေႏြးၾကသည္ကပင္ ေကာင္းေသာလကၡဏာကို ေဆာင္၏။ ေသနတ္ျဖင့္ ေျဖရွင္းသည္ထက္ ၂ ဘက္သေဘာထားမ်ား တင္ျပကာ ေဆြးေႏြးၾကသည္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းေၾကာင္းေပၚ အမွန္တကယ္ ေလွ်ာက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ အပစ္အခတ္ မရပ္စဲခင္၊ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား မလုပ္ခင္ စစ္တပ္ႏွင့္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ားၾကား ယံုၾကည္မႈ မတည္ေဆာက္ႏုိင္ျခင္းမွာ အားနည္းခ်က္ ျဖစ္ေလသည္။ တဘက္က စားပြဲဝိုင္းတြင္ ေတြ႔ဆံုေနေသာ္လည္း တဘက္က မိမိတို႔ နယ္ေျမက္ုိ က်ဴးေက်ာ္လာလွ်င္ ပစ္ၾကသည္။ အေျမာက္ျဖင့္ ပစ္ၾကသည္။ တဘက္ႏွင့္တဘက္ စိတ္မခ်၊ ယံုၾကည္မႈနည္းေနေသာေၾကာင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးမွာ အေျပာသာရွိၿပီး လက္ေတြ႔ ဘာမွမလုပ္ႏုိင္ၾကေပ။ စားပြဲဝိုင္းတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကား ေျပာေနသလို စစ္ေျမျပင္တြင္ အေသအေက် တုိက္ပြဲဝင္ေနျခင္းမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲဟု ေျပာဖို႔ခက္ေနပါေတာ့သည္။ သို႔ေသာ္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ သူ႔အစိုးရအဖြဲ႔မွာမူ စိတ္ရွည္လက္ရွည္ျဖင့္ ပထမဆံုး တႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို ဦးတည္ေဆြးေႏြးလ်က္ ရွိသည္မွာ မည္သူမွ ျငင္းကြယ္၍မရေပ။ ထိုသည္မွာ ေကာင္းေသာအရာ ျဖစ္ပါသည္။ စင္စစ္အားျဖင့္ စားပြဲဝိုင္းတြင္ ေတြ႔ဆံုေနစဥ္ ကာလအတြင္း ၂ ဘက္ အပစ္အခတ္ လံုးဝရပ္စဲထားဖို႔လို၏။ ထိုသည္မွာလည္း ၂ ဘက္ ယံုၾကည္မႈရွိဖို႔ လိုေလသည္။ အေစာကတည္းက ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ထားခဲ့လွ်င္ ၂ ဘက္တုိက္ပြဲမ်ား ရွိလာမည္ မထင္ေပ။ ထို႔ျပင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အေလာသံုးဆယ္လုပ္လိုေသာ အစုိးရႏွင့္ စစ္တပ္ၾကား သေဘာထားကြဲလြဲ၍လား၊ နားလည္မႈမရွိ၍လား သို႔မဟုတ္ သမၼတ၏ ၾသဇာသည္ စစ္တပ္အေပၚ လႊမ္းမိုးမႈမရွိ၍လား မသိေပ။ ထို႔ျပင္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ားၾကားတြင္ တုိက္ေနေသာ အဖြဲ႔ႏွင့္ ေဆြးေႏြးေနေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားၾကား ဆက္ႏြယ္မႈ နားလည္မႈ မရွိ၍လည္း ျဖစ္ႏုိင္ေလသည္။ မည္သုိ႔ပင္ျဖစ္ေစ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့မႈမွာ အေတာ္ပင္ အေကာင္အထည္ ေပၚလာၿပီဟု ဆိုရေပမည္။ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အခ်င္းခ်င္း သေဘာထားတခုခ်၊ အစိုးရႏွင့္ သေဘာထားခ်င္းညိႇ၊ မတူသည္ကို ဆက္ေဆြးေႏြးႏွင့္ ထိုင္းႏုိင္ငံထိပင္ သြားေရာက္ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ေရႊလီအထိပင္ သြားေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေလသည္။ ၂ ဘက္စလံုး အထူးသျဖင့္ အစိုးရဘက္မွ ယခင္ စစ္အစိုးရကာလကလို စိတ္မရွည္ သည္းမခံျခင္းမလုပ္ဘဲ စိတ္ရွည္ရွည္ျဖင့္ ေဆြးေႏြးေနသည္မွာလည္း အစိုးရအေနျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုလားသည္ဆိုေသာ လကၡဏာကို ျပသလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ယခု သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္တြင္ မျဖစ္မေန အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ အန္စီေအ ေရးထိုးဖို႔ အေတာ္ေလး နီးစပ္လာၿပီဟု ဆိုရမည္။ သို႔ေသာ္ ေနာက္ဆံုးအဖုအထစ္ျဖစ္ေနေသာ ကိစၥမွာ ယူအန္အက္ဖ္စီ ေခၚ တုိင္းရင္းသား မဟာမိတ္အဖြဲ႔အားလံုး လက္မွတ္ေရးထိုးေရးျဖစ္သည္။ အားလံုးသေဘာတူမွ အန္စီေအကို လက္မွတ္ေရးထိုးမည္ဟု ဆိုခဲ့ေသာ္လည္း ၾကာလာေသာအခါ တဖြဲ႔ခ်င္းထုိးမည္ဟု ဆိုသည္။ ဥပမာ- ေကအန္ယူလိုအဖြဲ႔ျဖစ္၏။ ေကအုိင္ေအကမူ အားလံုးလက္မွတ္ေရးထိုးမည္ဟု ဆိုသည္။ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔တို႔၏ ထိပ္သီးမ်ားႏွင့္ အစိုးရဘက္မွ သမၼတ၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္၊ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုကာ လက္မွတ္ေရးထိုးမည္ဟု ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါသည္။ အစိုးရက ယခင္ သေဘာတူထားေသာ ၁၅ ဖြဲ႔ႏွင့္သာ လက္မွတ္ေရးထိုးမည္။ ယခု တုိက္ခိုက္ေနေသာ အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ လက္မွတ္မထိုးဟု ဆို၏။ ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႔၊ တအာင္းတပ္၊ ေအေအေခၚ ရကၡိဳင္တပ္တုိ႔ႏွင့္ မထိုးႏုိင္ဟု ေၾကညာသြားျပန္သည္။ ထို႔အတူ ျမန္မာႏုိင္ငံ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီႏွင့္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္တို႔ ေတြ႔ဆံုရာတြင္ ထို ၃ ဖြဲ႔ႏွင့္ လက္မွတ္ေရးထိုးျခင္း မလုပ္ႏုိင္၊ ထို ၃ ဖြဲ႔စလံုး လက္နက္စြန္႔မွသာလွ်င္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲျခင္း၊ လက္မွတ္ေရးထိုးမည္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား လုပ္ႏုိင္မည္ဟု ဆိုပါသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ထို ၃  ဖြဲ႔ လက္နက္ခ်ရမည္။ ထိုမွသာလွ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကားေျပာ၍ ရမည္ဆိုသည့္ သေဘာပင္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးဖို႔ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ထုိင္ၾကကတည္းက ထိုအဖြဲ႔အသီးသီးတြင္ လက္နက္မ်ား ရွိၾကပါသည္။ ေကအုိင္ေအဆိုလွ်င္ စစ္တပ္က ေလတပ္အကူအညီပင္ယူ၍ တုိက္ခိုက္ရေသာ အဖြဲ႔ျဖစ္သည္။ ဒုကၡသည္မ်ားမွာ တရုတ္ျပည္ဘက္ေျပးကာ ဒုကၡသည္မ်ားအျဖစ္ ေရွာင္တိမ္း ေနထိုင္ေနၾကရသည္။ ယခုအထိလည္း လက္နက္ကိုင္စြဲထားတုန္းပင္။ သို႔ေသာ္ သူတို႔ကို လက္နက္စြန္႔မွဟု ရာဇသံ မေပးခဲ့ေပ။ ထို ၃ ဖြဲ႔မွာ ယခုမွ ထတိုက္ေသာ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔သစ္မ်ား ျဖစ္ေန၍လားမသိေပ။ ကိုးကန္႔ႏွင့္ ျဖစ္ပြားလာရသည္မွာ ဘာမွမၾကာေသးေပ။ အမွတ္မထင္ တပ္မေတာ္ကို ဝင္ေရာက္တုိက္ခိုက္ၿပီးေနာက္ တပ္မေတာ္မွ အေတာ္မ်ားမ်ား က်သြား၏။ ေလတပ္ကိုသံုးကာ တုိက္ခိုက္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္လည္း တဘက္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံႏွင့္ ျပႆ   နာ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ တပ္မေတာ္ဘက္မွ ၾကည့္လွ်င္လည္း နာစရာျဖစ္၏။ သို႔ေသာ္ ထို ၃ ဖြဲ႔ကိုသာ လက္နက္္စြန္႔ခိုင္းၿပီး က်န္အဖြဲ႔မ်ားကို မစြန္႔ခိုင္းသည္မွာ လက္နက္ကိုင္သူပုန္အဖြဲ႔သစ္မ်ားႏွင့္ အဖြဲ႔ေဟာင္းမ်ားဟု ခြဲျခားေလသလားမသိေပ။ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားဘက္မွ ၾကည့္လွ်င္လည္း ထိုသို႔ခြဲျခားသည္မွာ သဘာဝမက်ဟု ထင္ၾကေလသည္။ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က မည္သည့္သတ္မွတ္ခ်က္၊ မည္သည့္သေဘာထားႏွင့္ ေျပာလိုက္သည္ကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိၾကေပ။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ မၾကာခင္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ားဘက္မွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ သမၼတ၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္တို႔ ေတြ႔ဆံုကာ လက္မွတ္ေရးထိုးၾကေပေတာ့မည္။ လံုးဝလက္မွတ္မထိုးဘဲ ပ်က္သြားစရာေတာ့ မရွိေပ။ တစိတ္တပုိင္း လက္မွတ္ေရးထိုးျခင္းႏွင့္ တဖြဲ႔ခ်င္း လက္မွတ္ေရးထိုးျခင္းသာ ကြာေပလိမ့္မည္။ အဖြဲ႔ ၃ ဖဲြ႔ႏွင့္ ပတ္သက္၍ကား ဘယ္ေလာက္လိုက္ေလ်ာၿပီး ဘယ္ေလာက္တင္းမာမည္ကိုကား မေျပာတတ္ေပ။ ထိုကာလ လြန္ေျမာက္ၿပီးေနာက္ လအနည္းငယ္အၾကာတြင္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ၾကေပမည္။ ထိုသည္မွာ ႏွစ္ႏွင့္ခ်ီကာ ၾကာႏုိင္၏။ တပ္မေတာ္က တင္ျပထားေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမူ ၆ ခ်က္မွာ ျပႆ နာ ျဖစ္လာႏုိင္သည္။ တည္ဆဲဥပေဒနာခံေရးႏွင့္ ၂ဝဝ၈ ဖြဲ႔စည္းပံု လက္ခံေရးတို႔မွာ တုိင္းရင္းသားတုိ႔ ဘယ္လိုမွ လက္ခံႏုိင္မည္ မဟုတ္ေပ။ ထို႔ျပင္ ဖက္ဒရယ္တပ္မေတာ္ တည္ေထာင္ေရးမွာလည္း စစ္တပ္ႏွင့္ တုိင္းရင္းသားမ်ား ေရရွည္ေဆြးေႏြးရေပမည္။ နယ္ေျမျပႆ  နာ၊ လက္နက္အပ္ေရး ျပႆ နာတို႔မွာလည္း ၾကားဝင္ကာ တာဝန္ခံမည့္သူရွိ္မွ အဆင္ေျပေပလိမ့္မည္။ နီေပါတြင္ လက္နက္အပ္ေရးမွာ ျပႆ  နာ ျဖစ္ခဲ့၏။ ေနာက္ဆံုး ကုလသမဂၢက ၾကားဝင္၊ ေမာ္ဝါဒီမ်ားက လက္နက္အပ္သည္။ ေမာ္ဝါဒီမ်ားကို တပ္မေတာ္ထဲ ဝင္ခြင့္ေပးကာ ေမာ္ဝါဒီမ်ား၏ ပါတီမွာလည္း ႏုိင္ငံေရးေလာကထဲ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ ထိုျပႆ    နာမွာ သေဘာထားႀကီးႀကီးထားမွသာလွ်င္ ျဖစ္မည္။ အထူးသျဖင့္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ားက ယံုၾကည္မႈ နည္းေနျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုသုိ႔နည္းရျခင္းမွာ ၂ဝဝ၈ ဖြဲ႔စည္းပံု မျပင္ျခင္းက အဓိကက်၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ၂ဝဝ၈ ဖြဲ႔စည္းပံု မျပင္သေရြ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမွာ လိုက္ေလေဝးေလ ျဖစ္ေနေပဦးမည္။ ထက္ျမက္