သံုး​လနီး​ပါး​ သက္တမ္း​႐ွိလာျပီျဖစ္တဲ့​ သမၼတ ဦး​သိန္း​စိန္ အစိုး​ရသစ္အ​ေနနဲ့​ တိုင္း​ရင္း​သား​ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ့​အစည္း​ေတြနဲ့​ ပတ္သက္ျပီး​ အမွန္တကယ္ ျငိမ္း​ခ်မ္း​ေရး​ကို လိုလား​ဖြယ္မ႐ွိဘူး​လို့​ တိုင္း​ရင္း​သား​ပါတီ​ေတြ အပါအဝင္ အတိုက္အခံနိုင္ငံ​ေရး​ပါတီ ​ေခါင္း​ေဆာင္အခ်ို့​က ​ေဝဖန္ ​ေျပာၾကား​လိုက္ပါတယ္။ ေ႐ြး​ေကာက္ပြဲကာလအတြင္း​က စတင္ျပီး​ ကရင္ျပည္နယ္၊​ ႐ွမ္း​ျပည္နယ္နဲ့​ ကခ်င္ျပည္နယ္​ေတြမွာ ျမန္မာ့​တပ္မ​ေတာ္က ထိုး​စစ္ဆင္ တိုက္ခိုက္မႈ​ေတြ​ေၾကာင့္​ ျဖစ္ပြား​လာရတဲ့​ တိုက္ပြဲ​ေတြကို ​ေထာက္႐ႈျပီး​ ပါတီ​ေခါင္း​ေဆာင္​ေတြက ​ေျပာၾကား​လိုက္ၾကတာပါ။ လက္႐ွိအ​ေျခအ​ေနမွာလည္း​ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း​က ​ေကအိုင္​ေအ (​ေခၚ) ကခ်င္လြတ္လပ္​ေရး​တပ္မ​ေတာ္နဲ့​ ျမန္မာ့​တပ္မ​ေတာ္တို့​အၾကား​ တိုက္ပြဲ​ေတြျဖစ္ပြား​ ​ေနခ်ိန္မွာ အရင္နဝတနဲ့​ နအဖစစ္အစိုး​ရလက္ထက္​ေတြက သ​ေဘာတူညီခ်က္​ေတြနဲ့​ အစိုး​ရသစ္က လြဲ​ေခ်ာ္သြား​ျပီလို့​ ျပီး​ခဲ့​တဲ့​ေ႐ြး​ေကာက္ပြဲတုန္း​က အစိုး​ရက ပါတီ ထူ​ေထာင္ခြင့္​မ​ေပး​ခဲ့​တဲ့​ ကခ်င္ျပည္နယ္ တိုး​တက္​ေရး​ပါတီ အ​ေထြ​ေထြအတြင္း​ေရး​မႉး​ ဦး​တူး​ေရာ္က ဆိုပါတယ္။ “အဓိက သူတို့​ေျပာထား​တာက အခု​ေ႐ြး​ေကာက္တင္​ေျမွာက္ျပီး​ တက္လာတဲ့​အစိုး​ရသစ္နဲ့​ ​ေဆြး​ေနြး​ပါ။ နိုင္ငံ​ေရး​ကိစၥ​ေတြ အဲဒီအခါက်မွ သူတို့​နဲ့​ေဆြး​ေနြး​ပါဆိုျပီး​ အရင္ နဝတ လူၾကီး​ေတြက ​ေျပာထား​တဲ့​ကိစၥက​ေတာ့​ ျဖစ္မလာဘူး​။ အခု​ေျပာင္း​ျပန္ျဖစ္​ေနတယ္။ စစ္အစိုး​ရ လက္ထက္မွာ​ေတာင္မွ ျငိမ္း​ခ်မ္း​ေရး​က တည္တန့္​ေနခဲ့​ျပီး​ေတာ့​မွ အခု ဒီအစိုး​ရလက္ထက္မွာမွ ျဖစ္လာတယ္ ဆိုတာ​ေတာ့​ ​ေတာ္​ေတာ္​ေလး​ ခြက်တယ္။ ​ေျပာဆို ​ေဝဖန္ဖို့​ကလည္း​ လူတိုင္း​ သိျပီး​သား​ဆို​ေတာ့​ ဘာမွ မ​ေဝဖန္ခ်င္​ေတာ့​ဘူး​။ အခုအစိုး​ရက ျငိမ္း​ခ်မ္း​ေရး​ကို တပ္မ​ေတာ္ အစိုး​ရ​ေလာက္ မလိုခ်င္ဘူး​ ထင္တယ္။ တပ္မ​ေတာ္အစိုး​ရ​ေတာင္မွ ျငိမ္း​ခ်မ္း​ေရး​ နည္း​နည္း​လိုခ်င္တယ္။” ေ႐ြး​ေကာက္ပြဲအနိုင္ရ ရခိုင္တိုင္း​ရင္း​သား​မ်ား​တိုး​တက္​ေရး​ပါတီရဲ့​ ဥကၠ႒ ​ေဒါက္တာ​ေအး​ေမာင္က​ေတာ့​ အစိုး​ရအ​ေနနဲ့​ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့​အစည္း​ေတြအၾကား​ ျငိမ္း​ခ်မ္း​ေရး​အတြက္ ​ေတြ့​ဆံု​ေဆြး​ေနြး​ျဖစ္ဖို့​က အ​ေရး​ၾကီး​တယ္လို့​ ဆိုပါတယ္။ “တိုင္း​ရင္း​သား​ေဒသ​ေတြမွာ ျငိမ္း​ခ်မ္း​တဲ့​နည္း​ကို ႐ွာဖို့​အတြက္ နွစ္ဖက္ ​ေတြ့​ဆံု​ေဆြး​ေနြး​နိ္ုင္ရင္​ေတာ့​ ပို​ေကာင္း​တာ​ေပါ့​။ နွစ္ဖက္​ေဆြး​ေနြး​နိုင္​ေအာင္ နိုင္ငံ​ေရး​ အား​ျဖင့္​လည္း​ ​ေျဖ႐ွင္း​သင့္​တာ​ေတြ ႐ွိမယ္။ စစ္​ေရး​ၾကီး​ပဲ နွစ္ဖက္ ခုနလို လက္နက္ကိုင္တဲ့​လမ္း​စဥ္နဲ့​ပဲ ပစ္ကိုပစ္ဆိုတာမ်ိုး​ကို တျခား​နည္း​လမ္း​ကို ​ေျပာင္း​ေစခ်င္တယ္။ က်​ေနာ္တို့​က ျငိမ္း​ခ်မ္း​ေစခ်င္တယ္။ ျငိမ္း​ခ်မ္း​မႈရမွပဲ ဖြံ့​ျဖိုး​နိုင္တယ္။ ဖြံ့​ျဖိုး​မွပဲ ျပည္​ေထာင္စုၾကီး​ရဲ့​ ​ေသြး​စည္း​ညီညြတ္မႈက ပိုခိုင္ျမဲလာမယ္။” ဒါ​ေပမယ့္​ အခု ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း​က တိုက္ပြဲ​ေတြနဲ့​ ပတ္သက္ျပီး​ ျပည္​ေထာင္စုအစိုး​ရကိုယ္တိုင္နဲ့​ အသစ္ဖြဲ့​စည္း​ထား​တဲ့​ ကာကြယ္​ေရး​ဦး​ခ်ဳပ္သစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး​မင္း​ေအာင္လွိုင္ ဦး​စီး​တဲ့​ အမ်ိုး​သား​ကာကြယ္​ေရး​နွင့္​ လံုျခံု​ေရး​ေကာင္စီ ကိုယ္တိုင္က ​ေဆာင္႐ြက္​ေနတာ ျဖစ္တယ္လို့​လည္း​ ဦး​တူး​ေရာ္က မွတ္ခ်က္​ေပး​ ​ေျပာၾကား​ပါတယ္။ “ဒီစစ္​ေရး​နဲ့​ ပတ္သက္လို့​က​ေတာ့​ ျပည္နယ္အစိုး​ရနဲ့​ ျပည္နယ္ဝန္ၾကီး​ခ်ဳပ္​ေတြ က​ေတာ့​ တစံုတရာ ဝင္စြက္ဖို့​က​ေတာ့​ အခြင့္​အလမ္း​ သိပ္မ႐ွိဘူး​လို့​ က်​ေနာ္ထင္တယ္။ လံုျခံု​ေရး​ေကာင္စီနဲ့​ ကာကြယ္​ေရး​ဝန္ၾကီး​ဌာန​ေပါ့​ေလ၊​ ကာကြယ္​ေရး​ဦး​စီး​ခ်ဳပ္ စသျဖင့္​ သူတို့​ရဲ့​ အၾကံ​ေပး​ခ်က္​ေပါ့​ေလ။ သူတို့​ရဲ့​ ​ေတာင္း​ဆိုခ်က္၊​ သူတို့​ရဲ့​ တင္ျပခ်က္​ေပၚမွာ မူတည္ျပီး​ေတာ့​ နိုင္ငံ​ေတာ္ လံုျခံု​ေရး​ေကာင္စီက ဆံုး​ျဖတ္ခ်က္ခ်ျပီး​ တိုက္မွာတို့​၊​ ဒါမွမဟုတ္ ​ေဆြး​ေနြး​မွာတို့​ အဲလိုမ်ိုး​ သူတို့​ ဆံုး​ျဖတ္ၾကမယ္ ထင္တယ္။” ဒီလိုတိုင္း​ရင္း​သား​လူမ်ိုး​စု​ေတြနဲ့​ အစိုး​ရတို့​ၾကား​ ျဖစ္ပြား​ေနတဲ့​ ပဋိပကၡ​ေတြ​ေတြနဲ့​ ပတ္သက္ျပီး​ အမ်ိုး​သား​ျပန္လည္ သင့္​ျမတ္​ေရး​အတြက္ တိုင္း​ရင္း​သား​လူမ်ိုး​စု​ေတြဘက္က လုပ္​ေဆာင္​ေစခ်င္​ေပမယ့္​ လက္႐ွိအစိုး​ရဘက္က အ​ေကာင္အထည္​ေဖာ္ဖို့​ လိုအပ္​ေနတယ္လို့​ အဓိကအတိုက္အခံပါတီၾကီး​ တခုျဖစ္တဲ့​ အမ်ိုး​သား​ဒီမိုက​ေရစီအဖြဲ့​ခ်ဳပ္ရဲ့​ ဗဟိုျပန့္​ၾကား​ေရး​အဖြဲ့​ဝင္ ဦး​ဥာဏ္ဝင္း​က ​ေျပာပါတယ္။ “က်​ေနာ့္​သ​ေဘာထား​အျမင္က​ေတာ့​ အ​ေရး​ၾကီး​တာ တိုင္း​ရင္း​သား​ စည္း​လံုး​ညီညြတ္​ေရး​၊​ ျပည္​ေထာင္စုစိတ္ဓာတ္၊​ ဒီ နွစ္ခုနဲ့​ ပတ္သက္ျပီး​ေတာ့​ လက္႐ွိအစိုး​ရက လက္​ေတြ့​ေဆာင္႐ြက္​ေနတာ မ​ေတြ့​ဘူး​။ အဲ​ေတာ့​ ဒီဟာက အား​နည္း​သြား​တဲ့​အခါမွာ ခုနလို ပဋိပကၡက ပြား​မ်ား​လာမယ္။ အဲ​ေတာ့​ ဒီပဋိပကၡ​ေတြ မပြား​ေအာင္ဆိုရင္ ျပည္​ေထာင္စုစိတ္ဓာတ္နဲ့​ တိုင္း​ရင္း​သား​စည္း​လံုး​ညီညြတ္​ေရး​ကို ဦး​တည္လုပ္​ေဆာင္ဖို့​လိုတယ္လို့​ က်​ေနာ္​ေတာ့​ အဲလိုပဲျမင္တယ္။ အဲ​ေတာ့​ က်​ေနာ္တို့​က အခုတိုင္း​ရင္း​သား​ စည္း​လံုး​ညီညြတ္​ေရး​နဲ့​ အမ်ိုး​သား​ရင္ၾကား​ေစ့​ေရး​။ အမ်ိုး​သား​ရင္ၾကား​ေစ့​ေရး​ ​ေဆာင္႐ြက္မယ္ဆိုရင္ က်​ေနာ္တို့​ တိုင္း​သူျပည္သား​ အား​လံုး​လည္း​ ပါဝင္သင့္​တယ္။ ပါဝင္ဖို့​လည္း​ လိုအပ္တယ္။ အဲဒါကို မလုပ္နိ္ုင္မျခင္း​ေတာ့​ အခုလို ပဋိပကၡ​ေတြက​ေတာ့​ ပြား​ေနမွာပဲ။ အ​ေတာ့​ တိုင္း​ရင္း​သား​စည္း​လံုး​ ညီညြတ္​ေရး​နဲ့​ ပတ္သက္လို့​ၾကည့္​ရင္ တိုင္း​ရင္း​သား​ေတြဘက္က​ေတာ့​ အျပည့္​အဝ​ေဆာင္႐ြက္မယ္လို့​ က်​ေနာ္တို့​ ​ေမ်ွာ္လင့္​တယ္။ အဲ​ေတာ့​ လက္႐ွိတိုင္း​ျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္​ေနတဲ့​ အစိုး​ရအ​ေနနဲ့​လည္း​ အဲဒီလို ဦး​တည္တဲ့​ လုပ္​ေဆာင္မႈ​ေတြ လိုအပ္​ေနတယ္လို့​ က်​ေနာ္အဲဒီလိုပဲ ျမင္ပါတယ္။” ၁၉၉၄ ခုနွစ္မွာ ျငိမ္း​ခ်မ္း​ေရး​ယူခဲ့​တဲ့​ ​ေကအိုင္​ေအက အစိုး​ရရဲ့​ လက္နက္ခ်​ေရး​ ​ေတာင္း​ဆိုခ်က္ကို ပယ္ခ်ခဲ့​ျပီး​တဲ့​ေနာက္ ျပီး​ခဲ့​တဲ့​ရက္ပိုင္း​ကစတင္ျပီး​ နွစ္ဘက္ တိုက္ပြဲ​ေတြ ျပင္း​ျပင္း​ထန္ထန္ ျဖစ္ပြား​လာတာလည္း​ ျဖစ္ပါတယ္။