အမ်ိုးသမီးနွင့္ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးအခြင့္အေရး
DVB
·
June 14, 2011
ေခတ္မီတိုးတက္တဲ့ နိုင္ငံသစ္တခုတည္ေဆာက္ရာမွာ လူ့စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ ဖြံ့ျဖိုးတိုးတက္မႈဟာ အဓိကက်ပါတယ္။ ေ႐ွးယခင္ကေတာ့ လူ့အဖြဲ့အစည္းရဲ့ စီးပြားေရးဖြံ့ျဖိုးတိုးတက္ဖို့ ဥစၥာ အရင္းအနွီးကိုပဲ ထည့္သြင္းေျပာဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တစတစနဲ့ ၾကြယ္ဝတဲ့ တိုင္းျပည္တခ်ို့ဟာ ဥစၥာဓန အမ်ားအျပားမ႐ွိဘဲ အခ်ိန္နဲ့ေငြကို ပညာေရးမွာ ျမႈပ္နွံရာကေန အသိပညာ အရင္းအနွီး ရလာျပီး တိုင္းျပည္ဖြံ့ျဖိုး တိုးတက္လာပါတယ္။ ဒါကို ပညာ႐ွင္ေတြ သတိျပုမိတာက စျပီး လူ့စြမ္းအား အရင္းအျမစ္ တိုးတက္မႈဆိုတဲ့ စကားလံုးေတြဟာ ကမၻာ့နိုင္ငံ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရဲ့ မူဝါဒေတြမွာ လြွႊမ္းမိုးေနရာ ယူလာပါေတာ့တယ္။ ဒီလိုလူသားအရင္းအျမစ္ ဖြံ့ျဖိုးဖို့ဆိုတာမွာ ပညာေရး အခြင့္အလမ္းမ်ားမွာသာမက က်န္းမာေရး အခြင့္အလမ္းမ်ား အျပည့္အဝ ခံစားခြင့္ရ႐ွိဖို့လည္း လိုအပ္လွပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ “က်န္းမာေရး ဆိုတာကလဲ လာဘ္ၾကီးတပါးပဲ” မဟုတ္ပါလား။
ဒါေၾကာင့္လည္း လူသားတိုင္း ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး အခြင့္အလမ္းေတြ အျပည့္အဝ ရ႐ွိလာနိုင္ဖို့ကို ကမၻာနဲ့အဝွမ္း ေဆာင္႐ြက္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုေဆာင္႐ြက္ရာမွာ လူဦးေရရဲ့ တဝက္ေက်ာ္ျဖစ္တဲ့ အမ်ိုးသမီးေတြရဲ့ ပညာရည္ တိုးတက္ျမင့္မားလာျခင္း၊ က်န္းမာၾကံ့ခိုင္လာျခင္းဟာ လူ့အဖြဲ့အစည္း တခုလံုး တိုးတက္ျမင့္မားလာေရးအတြက္ အေရးၾကီးတာေၾကာင့္ “အမ်ိုးသမီးေတြအတြက္ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး အခြင့္အလမ္းမ်ား ရ႐ွိေရး” လႈပ္႐ွားမႈေတြဟာလည္း ေပၚေပါက္လာခဲ့ပါတယ္။
အမ်ိုးသမီးေရးရာ လႈပ္႐ွားမႈတိုင္းလိုလိုမွာ ဦးစားေပးေဆာင္႐ြက္ၾကတဲ့ အပိုင္းကေတာ့ အမ်ိုးသမီးမ်ား ပညာသင္ၾကားနိုင္ခြင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥေရာပနဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတို့မွာ ၁၈၀၀ ျပည့္နွစ္မ်ားအထိ အမ်ိုးသမီးမ်ား မူလတန္းပညာသင္ၾကားခြင့္ကို ကန့္သတ္ထားခဲ့ပါတယ္။ နိုင္ငံအမ်ားစုမွာ အမ်ိုးသမီးမ်ား တကၠသိုလ္ပညာ တက္ေရာက္သင္ၾကားခြင့္ အခြင့္အေရးဟာ ဒုတိယကမၻာစစ္ ေနာက္ပိုင္းမွာမွ အ႐ွိန္အဟုန္နဲ့ တိုးျမင့္လာခဲ့ပါတယ္။
အမ်ိုးသမီးေတြကို ပညာသင္ၾကားနိုင္ခြင့္ ေပးလိုက္တာဟာ လူ့ေဘာင္တခုလံုးအတြက္ အလြန္အေရးပါတဲ့ ေျခလွမ္းေတြ ျဖစ္ေၾကာင္း တတ္သိပညာ႐ွင္မ်ားက ေထာက္ျပၾကပါတယ္။ အမ်ိုးသမီးေတြကို ပညာသင္ၾကားခြင့္ ရ႐ွိေစျခင္းဟာ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈ အက်ိုးစီးပြားတခုကိုတင္ ျဖစ္ထြန္းေစတာ မဟုတ္ဘဲ ကေလးသူငယ္မ်ား ဖြံ့ျဖိုးတိုးတက္မႈ အက်ိုးေက်းဇူးကိုပါ ရ႐ွိေစေၾကာင္း အေမရိကန္သမၼတ ကေတာ္ ေလာ္ရာဘြတ္႐ွ္က ၂၀၀၄ ခုနွစ္က အေ႐ွ့အလယ္ပိုင္းေဒသ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား အစီအစဥ္တခုနဲ့ ေတြ့ဆံုေဆြးေနြးခန္းမွာ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ပညာတတ္အမ်ိုးသမီးေတြဟာ သားဆက္ျခားျခင္း၊ ကေလးငယ္မ်ား အစာအာဟာရ ျပည့္မီေအာင္ တြက္ခ်ေကၽြးေမြးျပုစုျခင္း၊ ကေလးျပုစု ပ်ိုးေထာင္ျခင္း၊ ကေလးပညာေရး စတာေတြမွာ ဗဟုသုတ ပိုမ်ားတာေၾကာင့္ ကေလးသူငယ္ဖြံ့ျဖိုးတိုးတက္ေရးကို အေထာက္အကူ ျပုတယ္လို့ သူက ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။
၂၁ ရာစုေရာက္လာေတာ့ အမ်ိုးသမီးမ်ား ပညာသင္ၾကားနိုင္ခြင့္ဟာ အာ႐ွတိုက္နဲ့ အာဖရိကတိုက္ နိုင္ငံအခ်ို့ကလြဲရင္ နိုင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ရ႐ွိေနပါျပီ။ ၂၀၀၇ ခုနွစ္ အာ႐ွပစိဖိတ္ေဒသ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးစစ္တမ္းအရ အာ႐ွပစိဖိတ္ေဒသမွာ အမ်ိုးသားနဲ့ အမ်ိုးသမီးေတြၾကားက ပညာသင္ၾကားခြင့္ အခြင့္အလမ္းေတြ ျခားနားမႈေၾကာင့္ ေဒသစီးပြားေရးမွာ နွစ္စဥ္အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းသံုးဆယ္ ဆံုး႐ွံုးေနေၾကာင္း ေတြ့႐ွိရပါတယ္။
ျမန္မာနိုင္ငံမွာဆိုရင္ အမ်ိုးသမီးငယ္ေတြရဲ့ အထက္တန္းေက်ာင္း တက္ေရာက္မႈနႈန္းဟာ ရာခိုင္နႈန္းေလးဆယ္ဝန္းက်င္မွာပဲ ႐ွိေနပါေသးတယ္။ မူလတန္းတက္ေရာက္မႈနႈန္းဟာလည္း ရာနႈန္းျပည့္မဟုတ္ေသးပါဘူး။ ဓေလ့ထံုးစံအရ ကန့္သတ္ခ်က္ေတြ၊ နိုင္ငံရဲ့ စီးပြားေရးဆုတ္ယုတ္မႈေတြ၊ အစိုးရရဲ့ ပညာေရးဘတ္ဂ်က္ခြဲေဝမႈ အားနည္းခ်က္ေတြနဲ့ ပညာေရးမူဝါဒ ခ်ို့ယြင္းခ်က္ေတြဟာ ျမန္မာအမ်ိုးသမီးေတြရဲ့ ပညာသင္ၾကားနိုင္ခြင့္ အခြင့္အေရးကို ထိခိုက္ေစခဲ့ပါတယ္။ ယခုအထိလည္း ဆက္လက္ထိခိုက္ေနဆဲပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုထိခိုက္မႈေတြဟာ လူ့အဖြဲ့အစည္းတခုလံုးရဲ့ စြမ္းေဆာင္ရည္ကို က်ဆင္းေစတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ တိုင္းျပည္ဖြံ့ျဖိုးတိုးတက္ေရးကို ေနွာင့္ေနွးၾကန့္ၾကာေစပါတယ္။
ပညာေရးအခြင့္အလမ္းလိုပဲ က်န္းမာေရးအခြင့္အလမ္းေတြျဖစ္တဲ့ က်န္းမာေရးေစာင့္ေ႐ွာက္မႈခံစားခြင့္၊ ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ခ်မႈ အခြင့္အေရး၊ အမ်ိုးသမီးမ်ားအား အၾကမ္းဖက္မႈ စတဲ့အခ်က္ေတြဟာလည္း လူ့အဖြဲ့အစည္း ဖြံ့ျဖိုးတိုးတက္မႈအတြက္ အေရးၾကီးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ၁၉၉၀ ေနွာင္းပိုင္း အမ်ိုးသမီးအခြင့္အေရး လႈပ္႐ွားမႈမ်ားဟာ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ အခြင့္အလမ္းေတြကို ဦးစားေပးလာခဲ့ၾကပါတယ္။
အမ်ိုးသမီးမ်ား က်န္းမာေရးေစာင့္ေ႐ွာက္မႈကို ခံစားနိုင္ခြင့္ အခြင့္အလမ္းမ်ား နည္းပါးမႈေၾကာင့္ ကမၻာတဝွမ္းမွာ ဆိုးက်ိုးျဖစ္ပြားေနရပါတယ္။ ၂၀၀၅ ခုနွစ္ မွတ္တမ္းမ်ားအရ ကမၻာတဝွမ္းက အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီကူးစက္ခံရသူ ၃၈.၆ သန္းအနက္ ၁၇.၃ သန္းဟာ အမ်ိုးသမီးမ်ား ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒီျပဿနာေတြရဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲအျဖစ္ ကမၻာေပၚမွာ မိဘမဲ့ကေလးငယ္ေတြ အမ်ားၾကီး ေပၚထြက္လာခဲ့ရပါတယ္။
ယူနီဆက္စာရင္းဇယားမ်ားအရ ကၽြန္မတို့ျမန္မာနိုင္ငံမွာ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီပိုးကူးစက္ခံရသူ အမ်ိုးသမီး တသိန္းေက်ာ္႐ွိေနပါတယ္။ လူကုန္ကူးမႈ၊ လိင္ကၽြန္အျဖစ္ သြတ္သြင္းခံရမႈ၊ ျပည့္တန္ဆာအလုပ္ျဖင့္ အသက္ေမြးမႈ စတာေတြအျပင္ လံုေလာက္တဲ့ က်န္းမာေရးအသိပညာေပးျခင္း မ႐ွိတာေတြ၊ အေျခခံက်န္းမာေရးေစာင့္ေ႐ွာက္မႈ ေဆာင္႐ြက္ျခင္း အားနည္းခ်က္ေတြရယ္ဟာ ဒီလိုအျဖစ္ဆိုးေတြရဲ့ အရင္းခံအခ်က္ေတြပါပဲ။
ဒီလို လံုေလာက္တဲ့ က်န္းမာေရးအသိပညာေပးမႈ မ႐ွိတာေတြနဲ့ အေျခခံက်န္းမာေရးေစာင့္ေ႐ွာက္မႈ အားနည္းခ်က္ေတြဟာ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး ပ်ံ့ပြားမႈေတြသာမက ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္ ေသဆံုးမႈနႈန္းကိုလည္း တိုးတက္ျမင့္မားေစပါတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ အမ်ိုးသမီးေသဆံုးမႈဟာ နွစ္စဥ္ သံုးေထာင္နဲ့ ငါးေထာင္ေက်ာ္အတြင္းမွာ ႐ွိေနေၾကာင္း နိုင္ငံတကာက်န္းမာေရးအဖြဲ့အစည္းမ်ားရဲ့ မွတ္တမ္းမ်ားမွာ ေရးသားထားပါတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္အမ်ိုးသမီးမ်ား ေဆးရံု၊ ေဆးခန္းမ်ားမွာ မွတ္ပံုတင္ခြင့္ရ႐ွိေရး၊ လိုအပ္ေသာ က်န္းမာေရးေစာင့္ေ႐ွာက္မႈမ်ား ရ႐ွိေရး၊ နိုင္ငံပိုင္ေဆးရံုမ်ားမွာ အခမဲ့သားဖြားခြင့္ရ႐ွိေရးဟာ တိုးတက္ေသာ လူ့အဖြဲ့အစည္း ေပၚထြန္းလာေရးအတြက္ အလြန္ပဲ အေရးၾကီးလာပါတယ္။
အမ်ိုးသမီးမ်ား အၾကမ္းဖက္ခံရမႈအေရးဟာလည္း ျပည္သူ့က်န္းမာေရးဆိုင္ရာမွာ အေရးၾကီးတဲ့ အေၾကာင္းအရာ တရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ တကမၻာလံုးမွာ ႐ွိတဲ့ အမ်ိုးသမီး ၁၀ ရာခိုင္နႈန္းမွ ၆၉ ရာခိုင္နႈန္းထိဟာ အမ်ိုးသားအေဖာ္ရဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈကို ဘဝမွာ တၾကိမ္ေတာ့ အနည္းဆံုးခံခဲ့ၾကရတယ္လို့ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ့ၾကီးက မီးေမာင္းထိုးျပခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒီလို အၾကမ္းဖက္မႈေတြဟာ အဓမၼက်င့္မႈ၊ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေစာ္ကားမႈ၊ အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္ ရိုက္နွက္နွိပ္စက္မႈ၊ မိသားစုတြင္းမွ ေျပာေရးဆိုခြင့္မ႐ွိဘဲ အနွိမ္ခံရမႈ စတဲ့ပံုသဏၭာန္အမ်ိုးမ်ိုး႐ွိပါတယ္။ ဒါေတြဟာ အမ်ိုးသမီးေတြရဲ့ က်န္းမာေရးကို စိတ္ေရာကိုယ္ပါ ထိခိုက္ေစတဲ့ အရာေတြျဖစ္တာေၾကာင့္ အမ်ိုးသမီးမ်ားရဲ့ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးေတြကို ထိခိုက္ေစပါတယ္။
က်မတို့ျမန္မာနိုင္ငံမွာေတာ့ “သားကိုသခင္၊ လင္ကိုဘုရား” ဆိုတဲ့ အစြန္းေရာက္ ဓေလ့ေတြရယ္၊ စီးပြားေရးဆုတ္ယုတ္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားရတဲ့ စိတ္ဖိစီးမႈေပါက္ကြဲမႈေတြရယ္၊ “အဓမၼျပုက်င့္တာကို စစ္ဆင္ေရးလက္နက္အျဖစ္” စစ္အုပ္စုက အသံုးျပုမႈေတြရယ္ စတာေတြေၾကာင့္ နိုင္ငံေတာ္ အၾကမ္းဖက္မႈခံရတဲ့ အမ်ိုးသမီးေတြ ႐ွိေနသလို၊ အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈခံေနရတဲ့ အမ်ိုးသမီးေတြလည္း အမ်ားၾကီး ႐ွိေနၾကပါတယ္။
ဒီအၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ အမ်ိုးသမီးေတြရဲ့ ကိုယ္က်န္းမာ၊ စိတ္ခ်မ္းသာေရး ထိခိုက္္လာတာနဲ့အမ်ွ အမ်ိုးသမီးမ်ားရဲ့ စြမ္းေဆာင္ရည္ေတြလည္း က်ဆင္းလာပါတယ္။ လူ့အဖြဲ့အစည္းလည္း ဆုတ္ယုတ္ရပါတယ္။။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာ့လူ့အဖြဲ့အစည္း ဖြံ့ျဖိုးတိုးတက္ေရးအတြက္ အမ်ိုးသမီးမ်ား ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးအခြင့္အလမ္းမ်ား အျပည့္အဝခံစားခြင့္ရ႐ွိေရးကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္႐ြက္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။