မၾကာေသးခင္က ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမေရွ႕တြင္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားသမဂၢနဲ႔ ျပည္သူလူထုက လႊတ္ေတာ္ထဲတြင္ ျပည္သူက ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ျခင္း မဟုတ္ပဲ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က ခန္႔အပ္ေသာ ဒီမိုကေရစီမက်သည့္ စစ္တပ္ကိုယ္စားလွယ္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ထားရွိျခင္းကို ဆန္႔က်င္ေၾကာင္းနဲ႔ ထိုစစ္တပ္ ကိုယ္စားလွယ္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ထုတ္ပယ္ေရးအတြက္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္။ သိမ္ႀကီးေစ်းကေန ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမေရွ႕အထိ ခ်ီတက္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ စစ္ဗိုလ္တမတ္သား ထြက္ေပးေရး ဆႏၵျပပြဲမွာ ၅ နွစ္တာ အစိုးရသစ္လက္ထက္တြင္ ပထမဆံုး ျဖစ္ေပမည္။ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ေခၚ ထို စစ္ဗိုလ္တမတ္သားကိစၥမွာ စစ္တပိုင္းအစိုးရ ျဖစ္ေနေသာ ယခု အရပ္ဝတ္အစိုးရ တက္လာကတည္းက ျပည္သူလူထု လံုးဝ မေက်နပ္ေသာ ဥပေဒ ျဖစ္ပါသည္။ ၁၉၆၅ ခုနွစ္က အင္ဒိုနီးရွားတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးဆူဟာတို အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚ ေလွ်ာက္မည္ဟုဆိုကာ စစ္တပ္မွ တမတ္သားကိုယ္စားလွယ္ကို စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္က ေရြးခ်ယ္ခြင့္ ေပးထားေသာ ဖြဲ႔စည္းပံုကို ေရးဆြဲခဲ့ေလသည္။ စစ္အာဏာရွင္ ဗိုလ္သန္းေရႊကလည္း ထိုတမတ္သားကို သေဘာက်ၿပီး ပံုတူကူးကာ စစ္တပ္ဒီမိုကေရစီေအာက္ သြတ္သြင္းလုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ၅ နွစ္အတြင္း တမတ္သားထဲမွ ၅ က်ပ္သားပင္ မျဖဳတ္ဘဲ စစ္တပ္လႊမ္းမိုးေသာ ဒီမုိကေရစီစနစ္ကို ေဖာ္ေဆာင္လိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ အင္ဒိုနီးရွားတြင္ လစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းကို အမွန္တကယ္ ေလွ်ာက္လိုေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဝီရန္တိုလို အေျမာ္အျမင္ရွိေသာ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားက တမတ္သားထဲမွ တစထက္တစ ေလ်ာ့ေပး၏။ ထို႔ေၾကာင့္ အင္ဒိုနီးရွားမွာ ယခုအခါ အရပ္ဝတ္ အစိုးရလက္ထဲ အာဏာအားလုံး ေရာက္ရွိကာ ဒီမိုကေရစီ ရရွိေသာႏိုင္ငံ ျဖစ္လာေလသည္။ ယခု က်င္းပေနေသာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးတြင္ ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္ဆင္ေရးအတြက္ အတုိုက္အခံမ်ားက အေရးႀကီးေသာ ပုဒ္မ ၄၃၆ နဲ႔ ၅၉ (စ) ကို ျပင္ဆင္ဖို႔ တင္ျပခဲ့သည္။ စစ္ဗိုလ္တမတ္သားထဲမွ တေယာက္ပါလွ်င္ ပုဒ္မ ၄၃၆ ျပင္ခြင့္ က်ေလသည္။ သို႔ေသာ္ စစ္ဗိုလ္တမတ္သားအားလံုး ေျဗာင္က်က်ပင္ ကန္႔ကြက္မဲ ေပးလာေသာေၾကာင့္ ျပင္ခြင့္မရေတာ့ေပ။ ပုဒ္မ ၅၉ (စ) မွာမူ ေဝလာေဝးပင္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္ေရးကို တသံတည္း ေခါင္းခါခဲ့ၾက၏။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လက္ထဲ အာဏာမအပ္ေရးကို အၿငိဳးႀကီးေသာ ဗိုလ္သန္းေရႊ ခ်မွတ္ထားခဲ့သည့္အတုိင္း သူတို႔သည္ ယခုတုိင္ က်င့္သံုးဆဲျဖစ္၏။ စစ္တပ္ကိုယ္စားလွယ္အားလံုး လႊတ္ေတာ္ထဲတြင္ ၂ဝဝ၈ ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္ဆင္ဖို႔ ျငင္းဆန္လိုက္သည့္အခါ မင္းသားေခါင္းေဆာင္းထားျခင္းမွာ ကြာက်သြားခဲ့သည္။ သူတို႔က ဒီမုိကေရစီ လမ္းေၾကာင္းသြားမည္ဟု ေႂကြးေၾကာ္၏။ သို႔ေသာ္ သူတို႔ေျပာေသာ ဒီမုိကေရစီမွာ ကမာၻက လက္ခံက်င့္သံုးေနေသာ ဒီမိုကေရစီ မဟုတ္ေပ။ ႏိုင္ငံေရးသမား၊ ႏိုင္ငံေရးေလ့လာသံုးသပ္သူမ်ားလည္း ဒီမုိကေရစီကို နားလည္ဖို႔ လိုပါသည္။ ယေန႔ကမာၻတြင္ လက္ခံက်င့္သံုးေနသည္မွာ လစ္ဘရယ္ဒီမုိကေရစီ ျဖစ္သည္။ တနည္း ပါတီစံု ဒီမုိကေရစီျဖစ္သည္။ အေမရိကန္တို႔၊ ျပင္သစ္တို႔ စသည့္အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားနဲ႔ တကမာၻလံုးက က်င့္သံုးေနေသာ ဒီမိုကေရစီကို နားလည္ဖို႔ လိုပါသည္။ အထူးသျဖင့္ ပညာတတ္ ဓနရွင္ေပါက္စမ်ားနဲ႔ အရင္းရွင္မ်ား မက္ေမာ ဖက္တြယ္ေသာ ဒီမုိကေရစီျဖစ္သည္ကို နားလည္သေဘာမေပါက္လွ်င္ကား မိမိတို႔ကိုယ္ မိမိတို႔ နုိင္ငံေရး သိပၸံပညာရွင္မ်ားအျဖစ္ ခံယူဖို႔ မထိုက္ေပ။ ဆိုရွယ္လစ္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ က်င့္သံုးေသာ ျပည္သူ႔ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီမွာ မတူေပ။ လစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီကို လူေကာင္းလည္း လိုခ်င္သည္။ လူဆိုးလည္း လိုခ်င္သည္။ လစ္ဘရယ္ဒီမုိကေရစီကို အႀကီးအက်ယ္ စ်ာန္တင္၍ ေရႊအိုးႀကီးလို သေဘာထားဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ေပ။ သို႔ေသာ္ အာဏာရွင္မ်ားကမူ ထိုလစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီကိုပင္ လက္မခံႏိုင္ၾကေပ။ ဥပမာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ စစ္အာဏာရွင္မ်ားဆိုလွ်င္ ပါတီစံုဒီမုိကေရစီကို စည္းကမ္းျပည့္ဝေသာ ဒီမိုကေရစီ Discipline Democracy ဟု ေခၚလိုေခၚ၊ လမ္းညႊန္ဒီမိုကေရစီ Guidance Democracy ဟု သံုးနႈန္းလို သံုးနႈန္းျဖင့္ သူတို႔ ေခါင္းထဲ ေပၚလာသလို စစ္အာဏာရွင္မ်ားက လြန္ခဲ့ေသာ အနွစ္ ၂ဝ ေက်ာ္ကတည္းက သံုးနႈန္းေနသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ စည္းကမ္းမဲ့ၿပီး ၈၈ လို ဆႏၵျပပြဲမ်ား လုပ္ေနေသာ ျပည္သူလူထုကို စည္းကမ္းရွိေအာင္ ပညာေပးရမည္ဆိုသည့္ သေဘာ၊ ေရႊဝါေရာင္အေရးအခင္းတြင္ ဒီမိုကေရစီေအာ္ကာ လမ္းေပၚထြက္သည့္ သံဃာေတာ္မ်ားကို လမ္းညႊန္ေပးရမည္ဆိုသည့္သေဘာ ဘယ္ႏိုင္ငံမွာမွ မရွိသည့္ ဒီမိုကေရစီကို ေဖာ္ေဆာင္ကာ ၂ဝဝ၈ ဖြဲ႔စည္းပံု ျပင္ဆင္ေရးကို ျငင္းဆန္ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ တပ္ခ်ဳပ္ႀကီးခန္႔အပ္ေသာ ထိုစစ္တပ္ကိုယ္စားလွယ္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ဘာေၾကာင့္ ကန္႔ကြက္ရသလဲဟု ေမးၾကည့္ပါက အထက္က ကန္႔ကြက္ခိုင္း၍ ကန္႔ကြက္ရပါသည္ဟု အေျဖေပးၾကေပလိမ့္မည္။ ထိုသုိ႔ ညႊန္ၾကားခ်က္ျဖင့္ မိမိတို႔ဆႏၵ၊ သေဘာထား မဟုတ္ဘဲ တသံတည္း ကန္႔ကြက္ေနၾကသည္မွာ တကယ့္ဒီမိုကေရစီလား၊ အထက္က အမိန္႔ေပးေသာ ဒီမိုကေရစီလားဟု ေမးစမ္းရေပမည္။ ျပည္သူလိုလားေသာ ဒီမုိကေရစီဆိုသည္မွာ ျပည္သူတို႔၏ ေမြးရာပါ လြတ္လပ္ခြင့္မ်ား၊ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားခြင့္၊ ထုတ္ေဖာ္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ခြင့္ (ပုဒ္မ ၁၈ မရွိပဲ)၊ လြတ္လပ္စြာ ေတြးေခၚခြင့္၊ ေနထိုင္ခြင့္နဲ႔ ဖန္တီးခြင့္ စသည့္အခြင့္အေရးမ်ား ေပးရမည္။ ႏိုင္ငံသားျဖစ္လွ်င္ ကုလားကို ယူယူ၊ တရုတ္ကို ယူယူ၊ တိုင္းျပည္အေပၚ သစၥာရွိမည္ဆိုပါက မည္သူမဆို သမၼတျဖစ္ခြင့္ရွိရမည္။ ျပည္သူက သေဘာတူမည္ဆိုလွ်င္၊ ျပည္သူ႔အက်ိဳးစီးပြားကို ထိခိုက္မည္ဆို္လွ်င္ ဘယ္ဖြဲ႔စည္းပံု ဥပေဒပင္ျဖစ္ျဖစ္ ျပည္သူက ျပင္ခ်င္လွ်င္ ျပင္ခြင့္ ရွိရမည္။ တဦးတေယာက္က မျပင္ခ်င္၍ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းက မျပင္ခ်င္၍ မျပင္ရဟု ဆိုခြင့္မရွိ။ လႊတ္ေတာ္ဆိုသည္မွာ ျပည္သူက တင္ေျမႇာက္ထားေသာ၊ ျပည္သူက မဲေပးလိုက္ေသာ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားျဖင့္သာ ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ ဥပေဒျပဳ အဖြဲ႔အစည္း ျဖစ္ရမည္။ တစံုတေယာက္၏ အမိန္႔ျဖင့္ ေရြးခ်ယ္ေသာ လႊတ္ေတာ္ မျဖစ္ရေပ။ ယခုမူ ယခင္ စစ္အာဏာရွင္ေခတ္နဲ႔ အေျပာင္းအလဲေခတ္ ဘာမွမထူးျခားေပ။ စစ္ဗိုလ္တမတ္သားကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ပုဒ္မ ၄၃၆နဲ႔ ပုဒ္မ ၅၉ (စ) ျပင္ဆင္ဖို႔ကို ကန္႔ကြက္လိုက္ျခင္းအား ၾကည့္လွ်င္ ယခင္နဲ႔ ဘာမွမထူးျခားဟု မွတ္ခ်က္ေပးရေပမည္။ အေျပာင္းအလဲကား ႀကီးႀကီးမားမား မရွိေပ။ သူတို႔ လံုျခံဳေရးကို မၿခိမ္းေျခာက္သေရြ႕ တခ်ိဳ႕လႈပ္ရွားမႈမ်ားကိုကား ခြင့္ျပဳႏိုင္၏။ သို႔ေသာ္ လက္ပံတန္းေက်ာင္းသားသပိတ္တုိက္ပြဲလို သူတို႔လံုၿခံဳေရးအား ထိပါးသည္ဟုယူဆလွ်င္ အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြဲလိုက္သည္မွာ သာဓကတခု ျဖစ္သည္။ အတိုက္အခံတခ်ိဳ႕ကမူ ထိုသို႔ အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြဲမႈကို အစိုးရဘက္က လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္၍ လုပ္သလိုလို၊ အထူးသျဖင့္ စစ္တပ္၏ အၿငိဳအအျငင္ကို မခံလို၍ ေက်ာင္းသားသပိတ္တိုက္ပြဲ အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြဲျခင္းကို ေရငံုနႈတ္ပိတ္ေနသည္။ ဟန္ေဆာင္ျခင္းနဲ႔ မ်က္နွာဖံုးစြပ္ထားျခင္းတို႔မွာ ေရရွည္တြင္ မည္သို႔မွ မရနုိင္ေပ။ ထိုဟန္ေဆာင္မႈမွာ ၅ နွစ္ပင္ မၾကာလုိက္ေပ။ စာနယ္ဇင္းမ်ားကို ပိတ္ပင္ျခင္းက ဒီမုိကေရစီလမ္းေၾကာင္း မသြားသည္မွာ ေပၚလြင္လာသလို ေနာက္ဆံုး မ်က္နွာဖံုး ကြာက်ၿပီး ဇာတိ႐ုပ္လံုးလံုးေပၚလာသည္မွာ ယခု လႊတ္ေတာ္တြင္ ၂ဝဝ၈ ဖြဲ႔စည္းပံုု မျပင္ေရး (ဒီမုိကေရစီကို ဟန္႔တားထားေသာ ပုဒ္မမ်ားကို မျပင္ျခင္း) တို႔မွာ သိသာလွပါသည္။ ယခင္စစ္အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သလို ယခုလည္း ယခင္စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းမ်ား၊ စစ္တပ္မွ လူဝတ္လဲလာသူမ်ား အုပ္ခ်ဳပ္ေနသည္က ျငင္း၍ မရေပ။ ယခင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးက ယခုသမၼတ ျဖစ္လာသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အာဏာရွင္တုိ႔နဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး ဆရာႀကီးသခင္ဘေသာင္းက - “အာဏာရွင္အဖို႔ သူတည္ၿမဲေရးသာ အေရးႀကီးသည္” “ဒီမုိကေရစီႏိုင္ငံမ်ားကို တည္ေထာင္ထားျခင္းမွာ ႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံသားတို႔၏ အက်ိဳးကို ေရွးရႈ၍ တည္ေထာင္ထားျခင္းသာျဖစ္ရကား ဒီမုိကေရစီ၏ ဝတၱရားမွာ ႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားတို႔ အခ်င္းခ်င္း စည္းလံုး ညီညြတ္ရာ ညီညြတ္ေၾကာင္းကို အားေပးရမည္သာ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားတို႔ စည္းလံုးညီညြတ္လွ်င္ ဒီမိုကေရစီက ဝမ္းသာသည္။ သို႔ရာတြင္ အာဏာရွင္ႏိုင္ငံတို႔ ျဖစ္ေပၚလာျခင္းမွာ ဒီမိုကေရစီကို သစၥာေဖာက္ၿပီးမွ တနည္းဆုိေသာ္ ႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားတို႔ကို သစၥာေဖာက္ၿပီးမွ ျဖစ္ေပၚလာျခင္း ျဖစ္သျဖင့္ အာဏာရွင္တို႔သည္ နုိင္ငံသူနုိင္ငံသားတို႔ စည္းလံုးညီညြတ္မွာကုိ ေၾကာက္ၾကသည္။ ႏြားကြဲမွသာ က်ားကိုက္ႏိုင္သကဲ့သို႔ ႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားတို႔ တဦးနဲ႔ တဦး အေစးကပ္နိုင္ခြင့္မရမွသာ အာဏာရွင္တို႔ တည္ၿႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အာဏာရွင္တို႔သည္  ႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားတို႔ လြတ္လပ္စြာ အခ်င္းခ်င္း ေတြ႔ဆံု နွီးေနွာႏိုင္ေစမည့္ အသင္းအပင္းဖြဲ႔စည္းျခင္းကို ပိတ္ပင္တားျမစ္ၿပီးလွ်င္ ႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားတို႔အား ကၽြဲႏြားမ်ားကို တသီတတန္းႀကီး နဖားႀကိဳးထိုးထားသည္နဲ႔ တူေသာ အာဏာရွင္၏ အမိန္႔အရ တည္ေထာင္ထားသည့္ တခုတည္းေသာ အသင္းထဲသို႔သာ အတင္းသြတ္သြင္း၍ထားသည္။ အာဏာရွင္ႏိုင္ငံမ်ားရွိ တခုတည္းေသာ အမိန္႔ေတာ္ရအသင္းတြင္ အသင္းသားျဖစ္ၾကသူတို႔မွာ ဘာတခုမွ် လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္မရဘဲ အာဏာရွင္ ေပးသမွ် အမိန္႔ကိုသာ ႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ၊ မႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ နႈတ္ပိတ္ မ်က္စိမွိတ္၍ လိုက္နာၾကရသည္။ အာဏာရွင္ႏိုင္ငံက လူမ်ားမွာ မိမိတို႔၏ လူ႔ဘဝကို ေမ့ေလ်ာ့ပစ္ၾကၿပီးေနာက္ အာဏာရွင္တို႔ ခိုင္းေစသမွ်ကို အဟိတ္တိရစာၦန္မ်ားကဲ့သို႔ ကုန္း၍ လုပ္ဖို႔ တနည္းနဲ႔ ေနာက္ဆံုး မခံႏိုင္လြန္းသည့္ တေန႔တြင္ အသက္ကိုစြန္႔၍ ေတာ္လွန္ပုန္ကန္ၾကဖို႔ တနည္း၊ ေပါင္းနည္းသာ ရွိသည္။” ဟု ေရးထားသျဖင့္ အာဏာရွင္မွန္သမွ် တေသြး တသံ တမိန္႔ျဖင့္ ျပည္သူလူထုအား ဖိနွိပ္ကာ ေစခိုင္းခဲ့သည္မွာ သမုိင္းျဖစ္ေပၚမႈအရ သိရွိခဲ့ၾကၿပီျဖစ္ေလသည္။  အာဏာရွင္စနစ္တို႔၏ ဆိုးယုတ္မႈေၾကာင့္ ဒုတိယကမာၻစစ္ႀကီးတြင္ ဒီမုိကေရစီဘက္ေတာ္သားမ်ားနဲ႔ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးႏိုင္ငံမ်ား စုစည္းကာ ဖက္ဆစ္စနစ္ကို တုိက္ဖ်က္ခဲ့ၾကေလသည္။ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္လည္း  အေယာင္ေဆာင္ ဒီမိုကေရစီ က်င့္သံုးေနသေရြ႕ ဘယ္ေတာ့မွ တိုးတက္မည္မဟုတ္ေပ။ အလုပ္သမား၊ လယ္သမား၊ ေက်ာင္းသားမ်ား၊ ပညာတတ္မ်ား၊ တုိင္းရင္းသားမ်ားနဲ႔ အမ်ိဳးသားအရင္းရွင္မ်ား အားလံုး ညီညီညြတ္ညြတ္ လက္တြဲကာ တိုက္ပြဲဝင္ၾကလွ်င္ ညီညြတ္ႏိုင္သေလာက္ အာဏာရွင္ကို ၿဖိဳခ်နိုင္သည္။ မညီညႊတ္ႏိုင္သေလာက္ အာဏာရွင္စနစ္ သက္ဆိုးရွည္ေနမည္ကို သေဘာေပါက္ဖို႔ လုိပါသည္။ ထက္ျမက္